همشهری آنلاین - لاله غزالی: ابوالفضل ابوترابی نماینده مجلس شورای اسلامی چندی روز پیش از نامه‌نگاری‌هایی در خصوص انتقال پایتخت بین قرارگاه خاتم‌الانبیا و رئیس‌جمهور خبر داد: «جانمایی و همه موارد در زمینه انتقال پایتخت مشخص شده است، قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص) نیز نامه‌ای را رسماً به رئیس جمهور ارسال کرده و بدون اینکه پولی از دولت بخواهد عنوان کرده که ساماندهی تهران را انجام می‌دهد و انتقال پایتخت سیاسی و اداری را نیز به سرانجام می‌رساند.»
صحبت‌های ابوترابی در حالی است که موضوع انتقال پایتخت در تمام دوران روسای جمهور پس از انقلاب مطرح و با دلایلی رد شده است و کارشناسان اعلام کردند این کار نه امکان‌پذیر است و نه مقرون به صرفه.
بیشتر بخوانید:
طرحی که منتفی نشده است
بحث انتقال پایتخت در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی هم دوباره روی میز آمد و البته رییس جمهور تیمی را مسئول بررسی آن کرد، اما مثل همیشه مسکوت ماند. قانون امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور، ساماندهی و تمرکززدایی از تهران در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۴ به تصویب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان رسید و براساس این قانون، شورای ساماندهی مرکز سیاسی و اداری کشور و تمرکززدایی از تهران، تشکیل شد.
ابوالفضل ابوترابی عضو ناظر مجلس در شورای ساماندهی مرکز سیاسی و اداری کشور و تمرکز از تهران در پاسخ به این سوال که موضوع جابه‌جایی پایتخت منتفی شده بود و چرا حالا دوباره این بحث باز شده است به همشهری‌آنلاین گفت: بحث منتفی نشده چون ما برای آن قانون داریم؛ قانون شورای ساماندهی تهران و انتقال پایتخت سیاسی - اداری. در مجلس دهم طرحی ارائه شد که به قانون تبدیل شد. براساس این قانون، باید یک شورای عالی برای ساماندهی تهران و انتقال پایتخت سیاسی - اداری با محوریت رئیس‌جمهور یا معاون اول او تشکیل شود و در آن دستگاه‌ها و نهادها و افرادی مثل وزرای مختلف دولت، محیط زیست، مجلس و غیره حضور داشته باشند.
به گفته نماینده نجف‌آباد در سال ۲۵۰ هزار مهاجرت به تهران صورت می‌گیرد: این مهاجرت هم دلایل مختلف دارد، حالا بخشی از آن به خاطر اجبار شغلی است، بخشی هم تحصیل، دستیابی به رفاه، درمان و موارد دیگر. ۲۵۰ هزار نفر به این معنی است که هر سال یک شهر بزرگ خالی می‌شود و ساکنان آن به تهران هجوم می‌آورند. تهران دیگر ظرفیت چنین چیزی را ندارد، این مساله خطری بالقوه برای جمهوری اسلامی و یکی از معضل‌های اصلی نظام ماست. این تمرکز بیش از حد مردم، ثروت، دانش و صنعت در تهران یک تهدید واقعی است؛ چه از لحاظ طبیعی و چه حمله‌های نظامی و چه نافرمانی‌های اجتماعی.
ابوترابی ادامه داد: لذا ما باید فکری بکنیم؛ کاری که همه کشورهای دنیا دارند انجام می‌دهند. آنها پایتخت‌های سیاسی، فرهنگی، علمی و اقتصادی‌شان را از هم جدا می‌کنند. این کاملا در راستای پدافند غیرعامل است. خداوند هم در بدن نقاط حساس را از هم جدا کرده است، قلب را گذاشته در سینه‌ای که محکم است و مغز را در سری که محکم است و از هم جدا هستند. عقل حکم می‌کند که همه تخم‌مرغ‌هایمان را در یک سبد نگذاریم و آنها را از هم جدا کنیم.
یک نمونه موفق
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس با مثال زدن قزاقستان به عنوان کشوری که این تمرکزدایی را انجام داده است، گفت: اخیرا در همسایه ما کشورهای ترکیه و پاکستان که شرایط مالی‌شان هم از ما بهتر نیست، همین کار را کردند. ما باید تهران را سبک کنیم، یعنی تعدادی از دانشگاه‌های مهم، پادگان‌های بزرگ، کارخانه‌های بزرگی مثل ایران‌خودرو و سایپا را از آن خارج کنیم. بعد از آن پایتخت سیاسی را جدا کنیم، یعنی دولتی‌هایی را که محوریت سیاسی دارند و برای پایتخت نیازند، جدا کنیم. با این کار خود به خود تهران سبک می‌شود.
ابوترابی ادامه داد: در همین راستا، یکی از شرکت‌های بزرگ و خوشنام کشور رسما به رئیس‌جمهور نامه زد و اعلام آمادگی کرد که ما بدون اینکه پولی از دولت مطالبه کنیم، حاضریم پایتخت سیاسی – اداری را انتقال بدهیم. این شرکت، قرارگاه خاتم‌الانبیاست.
او در پاسخ به این سوال که این قرارگاه دقیقا می‌خواهد چه کاری انجام دهد، گفت: این شرکت گفته است که ما حاضریم بدون دریافت پول این پایتخت سیاسی – اداری جدید را از صفر تا صد طراحی کنیم، بسازیم و به دولت تحویل دهیم. امروزه پایتخت‌ها ظرفیت و کارکردشان از یک شهر معمولی بالاتر است، الان تهران مساوی است با کل ایران. اگر خدای نکرده به پایتختمان آسیب برسد، یعنی به کل ایران آسیب رسیده است. حالا این آسیب می‌تواند جنبه محیط زیستی داشته باشد، زلزله باشد، خشکسالی باشد و یا مسائل دیگری همانند حمله نظامی.
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس منطقه انتخاب شده برای تاسیس پایتخت سیاسی – اداری جدید را «محرمانه» دانست، اما گفت: این منطقه اصفهان نیست. ۵، ۶ مکان برای این کار «در حد اولیه کارهای اولیه» در نظر گرفته شده است.
وی درباره دلایل مخالفت‌ها با انتقال پایتخت مثل کمتر بودن هزینه بازسازی تهران از جابه‌جایی آن، گفت: بازسازی تهران یعنی هجوم معارضین بیشتر به این شهر. تهران قطعا باید بازسازی شود چون وضعیت الان آن اصلا مطلوب نیست و ما در قانونی که گفتم، اول ساماندهی تهران را آورده‌ایم. اما اینکه همه ثروت و قدرت کشور در تهران جمع شده، یک خطر بالقوه است. مطابق قانون ساماندهی تهران و انتقال پایتخت سیاسی - اداری، قرار است پایتخت سیاسی - اداری در یک مکان خاص متمرکز شود، ولی پادگان‌ها، دانشگاه‌ها و کارخانه‌های بزرگ باید در نقاط محروم ایران ساخته شوند.