به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایلنا، نسرین نورشاهی رئیس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم در اولین کنفرانس ملی آسیب شناسی آموزش و یادگیری الکترونیکی در ایران در خصوص محیط آنلاین و با اشاره به استفاده از فرصت فضای مجازی برای پاسخگویی اجتماعی دانشگاه‌ها گفت: این پاسخگویی اجتماعی مطالبه‌ای است که سال‌هاست از سوی دانشگاه‌ها و موسسات مطرح بوده و هست و امروز فرصت محیط آنلاین یا فضای مجازی برای تحقق بخشیدن به این مطالبه بسیار مفید است.
وی ادامه داد: با شیوع بیماری کووید۱۹ بشر با یک ابر مساله رو به رو شده و تقریبا ۲ میلیون نفر در جهان به زیر خط فقر رفته‌اند. در ایران نیز خط فقر حدود ۱۰ میلیون تومان است. تقریبا می‌توان گفت حدود دو میلیون نفر نیز در صدد خارج شدن از محیط کار هستند و یک میلیون کارگر تامین اجتماعی بیکار شدند.
نورشاهی افزود: ۷۰ درصد کارگران زیر خط فقر هستند و امنیت شغلی آنان رو به کاهش است. اینها همه تله‌های جمعیتی فقر هستند. نتیجه این تله‌های جمعیتی فقر سیاه چاله‌هایی است که خطرات و بحران‌های اجتماعی را به دنبال دارد. این بحران‌ها و آسیب‌ها عواقب خاصی دارد از جمله حاشیه نشینی، اختلال در آموزش و پرورش کودکان، بی ارزش شدن ارزش‌ها و...
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم بیان کرد: امروز بحران‌های ناامیدی، فرسایش اعتماد، عدم یکپارچگی اجتماعی، اختلال در سلامت اجتماعی از تله‌های فقر است که با آن رو به رو شده‌ایم یا در آینده نزدیک با آن رو به رو خواهیم شد.
نورشاهی خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی است که نظام آموشی و علمی کشور باید کمک کنند، این سوال اکنون مطرح است که امداد علمی و تخصصی این نهاد اجتماعی کجاست؟ اینجاست که ارزش‌های نهادی دانشگاه‌ها مورد بروز و ظهور پیدا می‌کند. اینجاست که نقش دانشگاه و دانشگاهیان تحت لوای پاسخگویی اجتماعی برجسته‌تر از همیشه خودش را نشان می‌دهد.
وی تصریح کرد: کووید-۱۹ علی رغم محدودیت‌ها فرصتی برای مرجعیت علمی دانشگاه‌ها نیز بوده است. اینجاست که دانشگاهیان باید با پاسخگویی اجتماعی بار دیگر مشروعیت خود را مورد تایید قرار دهند.
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم گفت: مدتی بود که از بازکردن درهای دانشگاه به روی جامعه بحث است، اکنون یک پاندمی جهانی این درها را ناخودآگاه گشوده است. ما امروز ناگزیریم درهای دانشگاه را به روی مردم باز کنیم و آنها را با تمام وجود بپذیریم.
نورشاهی افزود: از ابتدای بروز این بیماری شاهدیم که چگونه پژوهشگاهها پای کار بودند و تلاش کردند. ما در بحث‌های مطالعاتی که داشتیم، به 10 مورد به شکل مشخص رسیدیم. بحث اول فرصتی است که در اختیار دانشگاهیان برای افزایش سطح شفافیت و گزارش دهی قرار گرفته است. این بستر آنلاین کمک می‌کند که ما درها را باز کنیم و بدون محدودیت مکانی و زمانی اجازه دهیم که ذینفعان از آن در جلسات شیشه‌ای (محیط آنلاین) استفاده کنند.
وی افزود: مورد بعدی احیای آموزش‌های غیررسمی است، یکی از نیازهای مهم جامعه که توسط دانشگاه‌ها می‌تواند اعمال شود بحث ارتقا سطح فرهنگ، تاب آوری اجتماعی و ارائه راهکار برای حل مشکلات است.
نورشاهی گفت: موضوع بعدی بحث دانشجو محور شدن آموز عالی است. دانشگاه باید مبتنی بر دانشجو خود را فعال کند. بحث بعدی حمایت از زنان دارای مسئولیت‌های خانوادگی و دارای فرزند است. ما زنان شاغلی داریم که فرزندانشان به دلیل نرفتن به مدرسه گرفتار هستند و باید در خانه باشند و از آنها مراقب کنند اما اکنون زنان می‌توانند از راه دور کارهای خودشان را دنبال کنند.
وی بیان کرد: بحث بعدی بحث تعاملات اجتماعی دانشگاه‌ها با یک دیگر و با جامعه است. اخیرا یک شبکه تبادل اجتماعی میان دانشگاه‌ها شکل گرفته است. مورد بعدی ظرفیت حوزه عمومی علم است؛ توسعه علم نیازمند بستری است که تبادلات مختلف اتفاق بیافتد تا علم توسعه پیدا کند. در وضعیت کنونی محیط علمی این شرایط را فراهم کرده است.
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم خاطرنشان کرد: اینها مولفه‌ها و شاخصه‌های تجسم بخشی به مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها هستند. بحث حمایت از زنان و دانشجو محور کردن آموزش‌های دانشگاهی نکاتی بود حائز اهمیت است.
وی افزود: امروز ما همه نگران حضور جوانان در فضای بی قانون مجازی و آسیب‌های آن هستیم اما فضای مجازی می‌تواند به شکل سودمند نیز مورد استفاده قرار بگیرند، کمک به تبدیل یک محیط سرگرمی و آسیب زا به یک محیط علمی از جمله مسئولیت‌های دانشگاه‌ها است.
نورشاهی گفت: فرصت دیگر انتقال از پایتخت محوری دانشگاه‌ها به همه گستره سرزمین است. بعضا همه گلایه‌مند هستند که همه چیز در تهران مطرح می‌شود. محیط آنلاین و فضای مجازی این شرایط را ایجاد می‌کند که دانشجویان از سایر امکانات پایتخت بهره ببرند.
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم گفت: محور بعدی ترویج علم است؛ در واقع عمومی سازی دانش و بردن علم در خانه‌های مردم از طریق محیط علمی با توجه به خلاقیت‌های دانشگاهیان امکان پذیر است. نکته بعدی دانشگاه سبز است که می‌تواند در خدمت توسعه پایدار قرار داد.