به گزارش همشهری آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، در طرح مسکن مهر که از سال ۱۳۸۶ در کل کشور از جمله خراسان رضوی آغاز شد، دولت زمین رایگان و تسهیلات بانکی در اختیار متقاضی می‌گذاشت و متقاضی با بهره‌گیری از آورده مالی خود، خانه‌اش را در قالب طرح‌هایی مانند خودمالک، تعاونی و انبوه ساز می‌ساخت.
براساس آنچه مسئولان بیان می‌کنند، دلیل اصلی تکمیل نشدن طرح مسکن مهر کم‌کاری تعاونی‌ها، ضعف مدیریتی آنها، نداشتن متقاضیان موثر یا نیمه ساخت رها کردن ساختمان‌ها بوده است و دولت در آخرین سال از مسئولیت خود سعی کرده به هر طریق ممکن طرح مسکن مهر ۱۳ ساله را به اتمام برساند.
راهکار دولت برای اتمام حدود ۱۷ هزار واحد باقی مانده مسکن مهر در خراسان رضوی تعیین تکلیف آنها در قالب اتمام ساخت یا واگذاری زمین آنها به طرح "اقدام ملی تولید و عرضه مسکن" برای خانه دار کردن مردم است.
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان رضوی درباره وضعیت کلی طرح مسکن مهر در استان، گفت: تعهد استان در این طرح ساخت ۱۲۰ هزار و ۶۰۱ واحد بوده است که از این تعداد ۵۶ هزار و ۹۹۴ واحد در شهرهای دارای بیش از ۲۵ هزار نفر جمعیت، ۴۳ هزار و ۵۵۵ واحد در شهرهای جدید و ۲۰ هزار و ۵۲ واحد در شهرهای دارای کمتر از ۲۵ هزار نفر جمعیت قرار دارد. از کل واحدهای طرح مسکن مهر در خراسان رضوی تا پایان شهریورماه امسال ۱۰۲ هزار و ۷۵۷ واحد افتتاح شده که از این تعداد ۳۲ هزار و ۷۰۰ واحد تا پایان سال ۹۱ و باقی آن در از سال ۹۲ تاکنون بوده است.
قدرت‌الله ابک ادامه داد: بانک مسکن برای پرداخت تسهیلات، ۳۰۰ هزار میلیارد ریال برای اجرای طرح مسکن مهر در خراسان رضوی قرارداد منعقد کرده که از این میزان تاکنون حدود ۲۸۰ هزار میلیارد ریال آن پرداخت شده است. از ۱۷ هزار و ۸۴۴ واحد باقیمانده مسکن مهر در خراسان رضوی که هنوز به بهره‌برداری نرسیده است، ۸۰۸ واحد دارای متقاضی بوده و در حال تعیین تکلیف است، اما باقی واحدها فاقد متقاضی هستند که به طرح اقدام ملی تولید و عرضه مسکن واگذار می‌شوند.
چه تعداد واحد مسکن مهر در خراسان رضوی تحویل داده نشده است؟
معاون مسکن شهری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان رضوی نیز گفت: تعهد اجرای طرح مسکن مهر این بنیاد در استان ۱۸ هزار و ۶۹۹ واحد بوده که در ۵۸ شهر دارای کمتر از ۲۵ هزار نفر جمعیت اجرا شده که از این تعداد ۱۸ هزار و ۷۰ واحد افتتاح و به صورت فروش اقساطی (تقسیط هزینه ساخت خانه و پرداخت آن به بانک) به متقاضیان واگذار شده است. از کل واحدهای مسکن مهر شهرهای دارای کمتر از ۲۵ هزار نفر جمعیت خراسان رضوی ۶۲۹ واحد باقی مانده و هنوز به فروش اقساطی نرسیده است، اما ساخت آنها در حال انجام است.
حسین بهروانفر ادامه داد: آورده هر متقاضی مسکن مهر در شهرهای کمتر از ۲۵ هزار نفر جمعیت خراسان رضوی متفاوت است و میزان تسهیلات دولت برای این طرح در طول سال‌های گذشته از ۲۰۰ میلیون تا ۴۰۰ میلیون ریال بوده است. متقاضیان واحدهای باقیمانده مسکن مهر در شهرهای کمتر از ۲۵ هزار نفر جمعیت استان باید با مراجعه به بانک، تقاضای خود را برای دریافت مسکن اعلام کرده و هزینه آن را به صورت اقساط پرداخت کنند. واحدهای باقی مانده مسکن مهر در شهرهای لطف‌آباد، فرهادگرد، قلندرآباد، سپیدسنگ، عشق‌آباد، قدمگاه، جغتای، مزداوند و کلات نادری قرار دارند که تاکنون به طور متوسط ۵۰ درصد از آنها ساخته شده است. عمده شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت استان که طرح مسکن مهر در آنها اجرا شده است، مشکل خدمات روبنایی دارند و فقط چند مدرسه و مسجد در این شهرها ساخته شده و باقی این خدمات به دلیل کمبود اعتبار در آنها ارائه نشده است.
وی افزود: به طور معمول در هر منطقه که طرح مسکن مهر در آن اجرا شده است، وزارت راه و شهرسازی بخشی از اعتبارات لازم را تامین کرده و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان نیز در این زمینه تخصیص اعتبار کرده است، اما اخیراً اولویت‌های طرح مسکن مهر برای تامین اعتبار خدمات روبنایی آن در استان اعلام شد، اما تامین اعتبار لازم در این خصوص انجام نگرفت. متقاضیان مسئول تامین هزینه اجرای آسفالت و آماده‌سازی محوطه و ساختن کانال در منطقه محل اجرای طرح مسکن مهر هستند، با این حال دولت برای آماده‌سازی محوطه منطقه مسکن مهر یارانه‌ای در حد ۵۰۰ میلیون ریال به ۶ منطقه در استان کمک کرده است.
بهروانفر بیان کرد: ساخت راه دسترسی به منطقه مسکن مهر هر شهر برعهده دولت است که مقرر شد وزارت راه و شهرسازی ۲۰ میلیارد ریال به این بخش اختصاص دهد و در صورتی که شهرداری اقدام به ساخت راه کند اراضی واقع در اطراف منطقه مسکن مهر، قیمت‌گذاری و براساس صورت‌های مالی که شهرداری بابت ساخت راه ارائه می‌دهد این اراضی به شهرداری واگذار شود. در مجموع وضعیت ارائه خدمات روبنایی در شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت استان خراسان رضوی که طرح مسکن مهر در آنها اجرا شده است، بغرنج نیست، زیرا اغلب این شهرها کوچک هستند و حداکثر واحدهای مسکن مهر در آنها به ۱۵۰ واحد می‌رسد.
معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان رضوی تاکید کرد: این بنیاد اولویت‌های ارائه خدمات روبنایی مانند ساختمان کلانتری، مدرسه، درمانگاه و... در شهرهای محل اجرای طرح مسکن مهر را به متولیان ارائه داده، اما هنوز تامین اعتبار لازم در این خصوص انجام نگرفته است.
تعاونی‌ها، گره اصلی مسکن مهر در شهرهای جدید خراسان رضوی
بنا به گفته مسئولان، علت اصلی کندی اتمام طرح مسکن مهر در شهرهای جدید گلبهار و بینالود خراسان رضوی تعاونی‌ها و ضعف آنها در مدیریت طرح است.
مدیرعامل شرکت عمران شهر جدید گلبهار گفت: از ۳۹ هزار و ۸۳۳ واحد مسکن مهر در این شهر تاکنون ۳۱ هزار و ۳۶۰ واحد افتتاح شده که از این تعداد ۱۴ هزار و ۲۰۹ واحد مربوط به انبوه‌سازان، ۱۵ هزار و ۹۸۹ واحد مربوط به تعاونی‌ها و هزار و ۱۶۲ واحد مربوط به خودمالکین بوده است. از هشت هزار و ۴۳۷ واحد باقی مانده طرح مسکن مهر در شهر جدید گلبهار، هزار و ۱۰ واحد آماده افتتاح است، سه هزار و ۱۳۳ واحد در بهمن ماه افتتاح می‌شود و چهار هزار و ۲۹۴ واحد باقی مانده مربوط به بخش تعاونی است که دولت نسبت به آنها مسئولیتی ندارد. از چهار هزار و ۲۹۴ واحد مسکن مهر که مربوط به تعاونی‌ها است، ساخت ۲ هزار و ۱۴۹ واحد بیش از ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی و ۲ هزار و ۱۴۵ واحد کمتر از ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
هومن گریوانی بیان کرد: با توجه به نشست‌هایی که با مدیران اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اداره‌کل راه و شهرسازی برگزار شد، طبق یک برنامه زمان‌بندی، واحدهای مسکن مهر متعلق به تعاونی‌ها که بیش از ۳۰ درصد پیشرفت اجرایی دارند باید تا پایان سال به اتمام برسند. ۲ هزار و ۱۴۵ واحد مسکن مهر که کمتر از ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند، با توجه به مصوبه شورای مسکن خراسان رضوی باید اقاله کنند و زمین واحد را به دولت بازگردانند. به همین منظور تاکنون هزار و ۳۶۰ واحد اقاله کرده و زمین آنها به دولت بازگشته است، اما ۷۸۵ واحد باقی مانده با وجود مکاتبات بسیار زمینشان به دولت بازگردانده نشده است که به زودی به مراجع قضایی ارجاع داده می‌شوند. ساخت هزار و ۸۷۱ واحد مسکن مهر در این شهر واقع در شمال خراسان رضوی کامل نشده و ناتمام مانده است.
وی افزود: تعداد متقاضیان مسکن مهر و دارای قرارداد پیش‌فروش در بینالود ۲ هزار و ۱۵۰ نفر است که از کل واحدهای به بهره‌برداری رسیده در این طرح هزار و ۶۶۳ واحد تحویل متقاضیان شده و باقی واحدها نیز در نوبت تحویل به آنان است. از کل واحدهای مسکن مهر بینالود ۲ هزار و ۸۲۰ واحد توسط انبوه سازان ساخته شده که از این تعداد هزار و ۵۵۴ واحد به بهره‌برداری رسیده است، ۹۷ واحد به صورت انفرادی ساخته شده که به طور کامل به بهره‌برداری رسیده و ۸۰۵ واحد نیز مربوط به تعاونی‌هاست که از این تعداد ۲۰۰ واحد تکمیل شده است. اغلب تعاونی‌های مسکن مهر از برنامه عقب هستند، برخی از واحدهای مسکن مهر متعلق به این گروه در بینالود در حد فونداسیون ساخته شده و بدون متقاضی هستند با این حال بیشتر این واحدها تعیین تکلیف شده‌اند.