در یک مرحله مردم ایالتهای متفاوت رأی خود به نامزدها را به صندوقها میریزند و در مرحله بعدی «مجمع گزینندگان» یا «کالج الکترال» بهطور مستقیم رئیسجمهور و معاون رئیسجمهور را انتخاب میکنند.
بهعبارتدیگر گرچه رأیدهندگان نام نامزدها را روی برگههای انتخاباتی مینویسند، اما در عمل رأیدهندگان در هر ایالت گروهی از گزینندگان یا الکتورها را انتخاب میکنند. گزینندگان هر ایالت هر نامزدی را بیشترین رأی را آورده باشد، بهعنوان برنده آن ایالت انتخاب میکنند ( هرچند در موارد نادری این روال به هم خورده است) و هم آرای الکترال ایالت را به او اختصاص میدهند.
شمار گزینشگران در ایالت (بهعبارتدیگر شمار آرای الکترال) هر ایالت معادل مجموع تعداد نمایندگان آن ایالت در مجلس نمایندگان ایالاتمتحده (که برحسب جمعیت تعیین میشود) بهعلاوه شمار سناتورهای آن ایالت (هر ایالتی بدون توجه به جمعیت دو سناتور دارد) است.
شمار گزینشگران یا رأیهای الکترال از ۵۵ رأی برای ایالت پرجمعیت کالیفرنیا تا ۳ رأی برای ۸ ایالت کمجمعیت مانند ایالتهایورمونت، وایومینگ یا مونتانا متفاوت است. واشنگتن دیسی پایتخت آمریکا با این که ایالت نیست ۳ رای الکترال دارد.
فردی درنهایت بهعنوان رئیسجمهور انتخاب میشود که به «عدد جادویی» ۲۷۰ رأی الکترال (اکثریت ۵۳۸ رای الکترال) را به دست آورد.
ازآنجاییکه انتخابات دومرحلهای است و نامزدی که اکثریت نسبی در هر ایالت را به دست آورد، همه آرای الکترال را از آن خود میکند، ممکن است شمار رأیهای یک نامزد درمجموع در کشور بیشتر از رقیبش باشد، اما رقیبش که به ۲۷۰ رأی الکترال رسیده است، برنده انتخابات شود. در انتخابات ۲۰۱۶ بااینکه مجموع آرای هیلاری کلینتون در سطح کشور سه میلیون بیشتر از آرای دونالد ترامپ بود، درنهایت ترامپ با کسب اکثریت ۳۰۴ رأی الکترال برنده انتخابات شد.
- زمانبندی انتخابات چگونه است؟
روز رأیگیری ۳ نوامبر (۱۳ آبان) است.
برخی از ایالتها اجازه رأی دادن زودرس و رأی دادن پستی را در روزهای پیش از ۳ نوامبر را میدهند.
بقیه کسانی که به این شیوهها رأی ندادهاند، در روز ۳ نوامبر (روز انتخابات) رأیهایشان را به صندوقها میریزند. شمارش رأیهای پستی نیز در اغلب ایالتها از همین روز شروع میشود، با پایان شمارش آرا نتایج اعلام بهتدریج اعلام میشود.
سازمانهایی مانند خبرگزاری آسوشیتدپرس در شب انتخابات بر اساس آنالیز رأیهای تا آن هنگام شمرده شده، مجموع کل آرا و فاصله میان نامزدها پیشبینی میکنند.
معمولاً در ساعات اولیه بامداد روز بعد از انتخابات نامزد بازنده شکست خود را میپذیرد و برنده برای همه معلوم میشود. بقیه کارهایی که پسازآن انجام میشود، روندی صوری و فرمالیته است.
حتی اگر برنده انتخابات در همان شب معلوم شود، مقامات محلی به شمردن رأیها ادامه میدهند و نتایج را برای مقام ایالتی میفرستند. آنها نیز نتایج را تأیید میکنند و آن را برای مقامات فدرال میفرستند.
اگر اعتراضی به روند انتخابات در هر ایالت انجام شود، مقامات آن ایالت باید آن را تا ۸ دسامبر (۱۸ آذر) حلوفصل کنند. در غیر این صورت بر اساس قوانین فدرال، کنگره آمریکا میتواند از پذیرش رأیهای الکترال آن ایالت خودداری کند.
همانطور که گفته شد مردم بهطور مستقیم رئیسجمهور را انتخاب نمیکند و درواقع گزینندگان یا الکتورهایی را انتخاب میکنند که نماینده انتخاب آنها هستند. برای مثال، اگر جو بایدن اکثریت آرای مردم در یالت میشیگان را به دست آورد، همه ۱۶ رأی الکترال این ایالت نصیب او میشود. این گزینندگان یا الکتورها در روز ۱۴ دسامبر (۲۴ آذر) در مجمع گزینندگان (کالج الکترال) هر ایالت در ساختمان مجلس نمایندگان ایالتی دیدار میکنند و رأیهای خودشان را به نامزدهای برنده برای رئیسجمهوری (و معاون رئیسجمهویر) در آن ایالت میدهند.
درنهایت در روز ۲۰ ژانویه (اول بهمن) یا اگر این روز یکشنبه باشد، در روز ۲۱ ژانویه دوره رئیسجمهور پیشین به پایان میرسد و رئیسجمهور جدید سوگند یاد میکند.