به گزارش همشهری آنلاین به نقل از خبرگزاری مهر، زیر تابلو قرمز هشت ضلعی «ایست» وسایلش را در گوشه‌ای پهن کرده بود. لاغر بود آنقدر که می‌شد رد دندان‌هایش را در فکش دید. کارتن‌هایش را مرتب می‌کرد تا ردی از باقیمانده غذایی که به گربه‌های محله می‌داد پیدا نباشد. هر روز وقتی از خانه بیرون می‌زدم، نگاهی می‌کرد و من غذایی که صبح زود پخته بودم را در ظرف یک بار مصرف می‌گذاشتم کنار کارتن‌هایش و راهی محل کار می‌شدم. هر روز همین کار تکرار می‌شد و فقط آنچه بین ما ردوبدل می‌شد نگاهی بود که نمی‌شد معنایش کرد اما آن قدر انرژی به انسان می‌داد که بدانی حداقل یک نفر گرسنه نمی‌ماند؛ یک روز صبح که از خانه بیرون زدم، نه از صدای میو میوی گربه‌های محله خبر بود و نه از جل و پلاس کارتن‌های نم کشیده. هیچ کس نبود و سال‌ها این تصویر را در خواب دیدم.
اما تصویری از نوزادی که رد دندان سگ‌های ولگرد بر بدنش مانده در گوشه‌ای از شهر اصفهان دست به دست می‌چرخد؛ این تصویر چنان روح را می‌آزارد که فقط چند کلمه را بر لب می‌آورد؛ «لعنت به فقر» نوزادی که توسط یکی از همین زنان کارتن خواب در اصفهان رها شده تا شاید تلنگری شود بر پیکر روحمان که چه بر سر این شهر آمده است.
آمار دقیقی از زنان کارتن خواب در کلان شهر اصفهان نیست اما برآوردها حاکی از این است که یک سوم کارتن خواب‌های اصفهان زن هستند؛ پدیده‌ای اجتماعی که در اثر توسعه افقی شهر و حاشیه‌نشینی پدید آمده است و با آسیب‌های اجتماعی عدیده‌ای همچون فقر و فحشاء و اعتیاد همراه است.
زنان کارتن‌خواب زیر بار پشتیبانی بهزیستی و سمن‌ها نمی‌روند
مجتبی ناجی، معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان با ابراز تأسف از رها شدن نوزاد در یکی از مناطق حاشیه‌ای اصفهان گفت: اداره کل بهزیستی استان اصفهان با همیاری خیران اصفهانی در راستای حمایت و جمع آوری زنان کارتن خواب اقدام می‌کند اما مساله این است که این زنان کارتن خواب زیر بار پشتیبانی بهزیستی و سمن‌های فعال در این حوزه نمی‌روند. زمانی که زنان کارتن خواب در مراکز شبانه روزی بهزیستی اقامت می‌کنند به ناچار باید سبک زندگیشان را تغییر دهند اما از آنجا که این زنان گرفتاری‌هایی نظیر اعتیاد و یا در دام افتادن باندهای خلاف دارند قادر به پذیرش تغییر اساسی در زندگی نیستند.چنانچه زنان کارتن خواب تمایل به تغییر سبک زندگی داشته باشند می‌توانند تحت حمایت اداره کل بهزیستی استان اصفهان و سازمان‌های خیریه قرار بگیرند.
بازگشت به کارتن‌خوابی با بهانه‌های واهی
وی به یک مورد از حمایت‌های افراد خیر از زنی کارتن خواب در اصفهان اشاره کرد و گفت: یکی از زنان کارتن خواب اصفهان با حمایت بهزیستی و افراد خیر شناسایی شد و منزلی برای سکونتش در نظر گرفته شد که این زن پس از مدت کوتاهی با بهانه‌های بی مورد نظیر اینکه صدای همسایه‌های مرا می‌آزارد به وضعیت کارتن خوابی برگشت. در مطالعه دقیق روانی و شخصیتی زنان کارتن خواب ویژگی عدم هنجار پذیری مشهود است وگرنه با وجود سمن‌ها و خیران اصفهانی به نیاز سرپناه زنان کارتن خواب پاسخ داده می‌شود.با اینکه هزینه‌های هنگفتی توسط بهزیستی و افراد خیر برای ساماندهی زنان آسیب پذیر انجام می‌شود اما عده‌ای از این زنان تن به هنجار پذیری نمی‌دهند.
زیر بار نرفتن زنان کارتن‌خواب بهانه‌ای برای حل نشدن معضل
گرچه مسئولان سازمان بهزیستی معتقدند برخی زنان کارتن خواب به دلایل مختلف از جمله اعتیاد حاضر نیستند تحت حمایت بهزیستی قرار گیرند اما کارشناسان اجتماعی معتقدند این موضوع بهانه‌ای مناسب برای شانه خالی کردن بهزیستی از ساماندهی کارتن خوابی زنان نیست چرا که برای ساماندهی هر معضل اجتماعی لازم است، برای رفع برخی مشکلات زیرساختی نیز همراه با رفع معضل اصلی اقدام شود و در این ارتباط نیز بهزیستی می‌تواند در ابتدا اقدام به رفع رفع برخی مشکلات حاشیه‌ای قابل حل مانند اعتیاد کند و در این راستا طبیعی است که همه چیز نباید به میل اشخاص پیش رود و سازمان می‌تواند در این راستا از ضابطه‌های قانونی نیز برای الزام افراد کمک بگیرد.
ناجی، داعیه اداره کل بهزیستی استان اصفهان که زنان کارتن خواب تمایل ندارند تحت پوشش بهزیستی قرار بگیرند را توضیح داد و گفت: اداره کل بهزیستی استان اصفهان طبق قانون موظف است که این افراد را از کارتن خوابی خارج کند و طبیعی است با کمک با ضابط دستگاه قضائی می‌توان این موضوع را ساماندهی کرد و فرد کارتن خواب نمی‌تواند از زیر قانون فرار کند.
شریفی یزدی، عضو هیئت علمی دانشگاه در این ارتباط باز هم بر بودجه اندک سازمان بهزیستی در ساماندهی کارتن خواب‌ها و لزوم همکاری نهادهای دیگر در رفع این معضل اجتماعی اشاره و تاکید کرد: اما آن دسته از زنان کارتن خواب که آگاهانه تمایلی برای مورد حمایت واقع شدن بهزیستی فرار می‌کنند احتمالاً گرفتار اعتیاد هستند و بر این اساس لازم است بهزیستی ابتدا از نظر روانی در ارتباط با زنان آسیب پذیر اقداماتی انجام دهد تا از دام اعتیاد رها شوند. دسته دوم زنان کارتن خوابی که تمایل به پشتیبانی افراد خیر و بهزیستی ندارند در زنجیره‌ای از آسیب‌های اجتماعی و به عنوان حلقه واسط توسط باندهای خلاف قرار گرفته اند که حاضر نیستند شرایطشان را تغییر دهند.
کمبود منابع مالی دلیل یا بهانه اولویت‌بندی حمایت از زنان آسیب‌پذیر؟
وی افزود: امکانات بهزیستی با نیازها همخوانی ندارد و اولویت بندی بهزیستی توجیه پذیر است چراکه وقتی منابع محدود است مخاطبانی مشمول حمایت می‌شوند که نیازمندی بیشتری دارند مانند زنان سرپرست خانوار و یا زنانی که با اندک حمایت بهزیستی زندگی شأن تغییر بنیادین می‌کند.
یکی از اقدامات دولتی برای ساماندهی زنان کارتن خواب تأمین حداقل‌های زندگی و معیشتی اعم از کار، مسکن، بهداشت و آموزش است. افزایش آسیب‌های اجتماعی به ویژه در زنان امنیت را به مخاطره می‌اندازد که نمونه آن را می‌توان در آبانماه سال گذشته یافت چراکه بیشترین خاستگاه‌های شورش‌های خیابانی از دل مناطق حاشیه نشین است که از جمعیتی متراکم و فقیر تشکیل شده که چیزی برای از دست دادن ندارند و این افراد به صورت بالقوه و بالفعل می‌توانند امنیت جامعه را به خطر اندازند. از سوی دیگر این نکته را هم باید در نظر داشت که مردان کارتن خواب با یک یا دو آسیب اجتماعی همراه هستند اما زنی که در چرخه کارتن خوابی قرار می‌گیرد مجموعه‌ای از آسیب‌های اجتماعی را تولید می‌کند و نیاز به چاره اساسی است؛ چاره‌ای که زنگ خطر آن به صدا درآمده است!