به گزارش همشهری آنلاین و بر اساس اعلام کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت، آخرین گزارش کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت تعداد موارد جدید روزانه مبتلایان بستری و مرگ کووید-۱۹ آنالیز شده است، همچنین دسته‌بندی استان‌ها بر اساس میزان بروز در آخرین هفته انجام گرفته است و نمودار بر اساس تغییرات موارد ابتلا و مرگ در آخرین هفته نسبت به هفته قبل است.
تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی
برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی در هفته گذشته موارد زیر مدنظر قرار گرفت:
- در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند افزایشی دارد.
- در مواردی که شاخص تغییر روند ابتلا نزولی ولی شاخص تغییر روند مرگ صعودی بود، احتمالاً اخیراً پیک اپیدمی رد شده است.
- در مواردی که منحنی اپیدمی تمام می‌شود، وضعیت به حالت ثبات می‌رسد و تغییرات در آن مختصر و نامنظم است. باید توجه داشت هر لحظه این روند مستعد یک پیک دیگر است.
- در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند نزولی دارد.
منظور از ناسازگاری داده‌ها این است که روند داده‌های مرگ و ابتلا از یک الگوی قابل تفسیر پیروی نکرده است و تغییرات ناهمگن در روند شاخص‌های ابتلا و مرگ دیده می‌شود. در این موارد تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با داده‌های درست‌تر می‌توان ارائه داد. ناسازگاری در داده‌ها به دلایل مختلفی می‌تواند رخ دهد. از جمله دلایل بروز ناسازگاری می‌توان به ثبت غیردقیق روزانه داده‌ها توسط استان‌ها و وجود خطا هنگام ثبت داده‌ها، وجود ترکیبی از چند الگوی اپیدمی در استان یعنی شروع اپیدمی در نقطه ای از استان و اتمام اپیدمی دیگر در نقطه دیگر، بیمارپذیری یا بیمارگریزی گسترده در استان و تغییر روند مهاجرت بیماران در طول زمان اشاره کرد.
تقسیم‌بندی استان‌ها از نظر میزان گزارش
استان‌ها بر اساس میزان بروز در هفته آخر موارد بیماری به سه دسته پرگزارش، با گزارش متوسط و با گزارش پایین تقسیم شدند و روند بیماری در آن ها در جدول و نمودارهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل بر اساس این شاخص ها، احتمالی بوده و انتظار است تیم کمیته اپیدمیولوژی استان‌ها همراه با سایر شاخص‌ها و تحلیل‌های دقیق‌تر، شواهد بهتری از روند اپیدمی در استان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ارائه دهند.
تحلیل روند بیماری
در هفته منتهی به ۲ آبان ۹۹ موارد ابتلا و مرگ‌ومیر در کشور بالا است و روند نیز مختصری صعودی شده است. در ۱۵ استان یزد، خراسان جنوبی، قم، کردستان، کرمانشاه، آذربایجان شرقی، البرز، مرکزی، خراسان رضوی، اردبیل، قزوین، مازندران، گیلان، گلستان و هرمزگان روند صعودی یا شروع پیک جدید مشاهده شد. در هشت استان لرستان، همدان، چهارمحال و بختیاری، کرمان، زنجان، اصفهان، فارس و سیستان و بلوچستان روند ثبات با تغییرات مختصر صعودی مشاهده شد. در چهار استان خراسان شمالی، بوشهر، خوزستان و تهران روند ثبات با تغییرات مختصر و نامنظم وجود داشته است.
به نظر می‌رسد استان کهگیلویه و بویراحمد اخیراً یک پیک را پشت سر گذاشته است. در استان آذربایجان غربی روند نزولی آغاز شده است. در دو استان ایلام و سمنان نیز ناسازگاری داده‌ها اجازه تحلیل درستی از وضعیت اپیدمی را نمی‌دهد. باید مدنظر داشت که یک استان می‌تواند چندین پیک منحنی را تجربه کند.
کرونا در جهان
تعداد موارد جدید روزانه ابتلا به کرونا در جهان در روز ۳۰ مهر ماه ۳۶۱ هزار و۶۹ نفر، در روز یکم آبان ماه ۴۲۹ هزار و۴۱۱ نفر و در روز دوم آبان ماه ۴۴۵ هزار و ۴۱۹ نفر بوده است.
در عین حال ۱۵ کشور اول از نظر ابتلا به کرونا در جدول زیر مشخص شده‌اند که در این میان کشورهای آمریکا، هند و برزیل به ترتیب رتبه اول تا سوم را به خود اختصاص داده‌اند، ایران نیز در رتبه سیزدهم این جدول قرار دارد.
جواب‌های منفی کاذب در آزمایش‌های تشخیصی کووید-۱۹؛ چالش‌ها و پیامدها
در مورد ضرورت انجام گسترده آزمایش‌های گسترده تشخیصی کووید-۱۹ برای مهار همه‌گیری، اتفاق نظر وجود دارد درحالی که یکی از نگرانی‌های عمده در دسترس بودن کیت‌های تشخیصی است اما اعتبار آزمون‌های تشخیصی نیز یکی از مشکلات عمده است.
آزمایش‌های تشخیصی کووید-۱۹(عمدتاً شامل سواب نازوفارنکس) نتایج منفی کاذب قابل توجهی دارند که خود پیامدهای نامطلوبی به بار می‌آورد. زیرا بخشی از افراد آلوده - که شاید بدون علامت نیز باشند- شناسایی نمی شوند و ممکن است دیگران را آلوده کنند بنابراین ضروری است حساسیت آزمون‌های تشخیصی در شناسایی صحیح بیماران تعیین شود.
براساس یافته‌های موجود به نظر می‌رسد که حساسیت تشخیصی بسیاری از کیت‌های موجود بسیار پایین باشد. براساس نتایج مطالعات، به نظر می‌رسد حساسیت ۷۰ درصد، یعنی شناسایی ۷۰ درصد بیماران واقعی، برآورد مناسبی برای کیت‌های موجود باشد. در این سطح از حساسیت، نمی‌توان اطمینان داشت که فردی با نتیجه منفی آزمایش واقعاً آلوده نباشد.
نمودار زیر تفاوت احتمال مثبت بودن نتیجه آزمایش برای تست‌های با حساسیت کم (۷۰ درصد) و زیاد (۹۵ درصد) را نشان می‌دهد. خط آبی نشان‌دهنده آزمونی با حساسیت ۷۰ درصد و ویژگی ۹۵ درصد است. خط سبز نشان‌دهنده آزمونی با حساسیت ۹۰ درصد و ویژگی ۹۵ درصد است. محدوده صورتی زیر پنج درصد به عنوان "محدوده بدون آلودگی" در نظر گرفته شده است. تعیین این محدوده امری ذهنی است و رقم آن بسته به شرایط می‌تواند متغیر باشد. به طور مثال برای افرادی که در تماس با افراد دارای بیماری زمینه‌ای هستند، این محدوده کمتر از پنج درصد در نظر گرفته می‌شود.
این نمودار همچنین اهمیت تلاش برای کاهش "احتمال ابتلا در جامعه" را نشان می‌دهد از طریق اقدامات پیشگیرانه نظیر فاصله‌گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک و ... .
اگر احتمال ابتلا در جامعه خیلی افزایش یابد (به عنوان مثال بالای ۵۰ درصد) تست‌های تشخیصی ارزش تشخیصی خود را از دست می‌دهند زیرا پاسخ منفی تست نمی‌تواند احتمال منفی بودن بیمار را تا "محدوده بدون آلودگی" پایین بیاورد. از تحلیل این نمودار چنین نتیجه‌گیری می‌شود که: نخست آزمایشات تشخیصی ابزار مناسبی هستند جهت کمک به رفع موثر محدودیت‌های اجتماعی و بازگشایی‌ها در صورتی که دارای حساسیت بالایی باشند و اعتبار تشخیصی آنها به واسطه معیارهای بالینی قابل اعتماد سنجیده و تایید شده باشد. دوم باید اطمینان حاصل کرد که فروشندگان و تولیدکنندگان کیت‌های تشخیصی کووید-۱۹، جزئیات حساسیت و ویژگی آزمایشات را هنگام اخذ مجوز ارائه می‌دهند. کیت‌های فاقد این اطلاعات جهت استفاده فاقد اعتبار هستند.
سوم ارزیابی حساسیت تست‌های تشخیصی در افراد بدون علامت یک اولویت فوری است. چهارم درصورت بالا بودن احتمال ابتلای افراد یک جامعه (به دلیل ضعف اقدامات کنترلی) نتایج منفی نمی‌تواند ردکننده عفونت باشد (حتی درصورت بالا بودن حساسیت تست) بنابراین پزشکان نباید به نتایج منفی غیرمنتظره (نتیجه منفی در بیمار دارای علائم کرونا که در معرض خطر آلودگی بوده است) اعتماد کنند. ممکن است انجام چندین آزمایش همزمان یا تکرار تست بر حساسیت محدود آزمون غلبه کند. با این حال، چنین استراتژی‌هایی نیاز به تخصیصی اعتبارات مالی دارد.
تجارب کشـورهای جهـان در مواجهـه با کووید-۱۹؛ این قسمت کره جنوبی
کره جنوبی از کشورهای بخش جنوبی شبه جزیره کره در شرق آسیا، با مساحت ۹۷.۲۳۰ کیلومترمربع و جمعیت ۵۱.۲۸۲.۹۸۵ نفر است. هم اکنون در این کشور موارد تجمعی بیماری ۲۵.۶۹۸ نفر و شمار تجمعی مرگ ۴۵۵ نفر گزارش شده است.
کره جنوبی پس از چین دومین کشوری بود که اپیدمی در آن مشاهده شد اما این کشور توانست با اقدامات متنوع از جمله گسترش شبکه‌های آزمایشگاهی، انجام تست‌های تشخیصی با اعتبار و سرعت بالا، تعیین مناطق با بیشترین شدت اپیدمی به عنوان "مناطق ویژه فاجعه" و اختصاص منابع خاص به این مناطق، استفاده از نقشه‌های الکترونیک مبتلایان کرونا، محدودسازی افراد مشکوک و مبتلا و اجرای طرح‌های ابتکاری چون انجام "آزمایش در ماشین" و "آزمایش تلفنی" در مقابله با کووید-۱۹ بسیار موفق عمل کند.
نقشه‌های الکترونیک مورد استفاده در این کشور به منظور ردیابی تماس‌ها، نظارت بر قرنطینه و مدیریت هرچه بهتر بیماری به شناسایی مبتلایان، ثبت اطلاعات بیماران و افرادی که بیمار با آنها در تماس بوده‌اند، می‌پردازد. در این کشور اگرچه در اواخر مردادماه ۱۳۹۹ موارد ابتلا افزایش نسبی داشته است اما به طور کلی شیب نمودار ابتلا در مقایسه با بسیاری از کشورهای جهان ملایم است که نشان‌دهنده تأثیر مثبت اقدامات انجام شده در مدیریت بیماری بوده است.
گفتنی است؛ برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در سه روز اخیر، ابتدا متوسط سه روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هر روز با میانگین گرفتن از داده‌های همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد سپس میزان افزایش هر روز نسبت به روز قبل به روش زیر محاسبه شد:
تعداد موارد روز قبل − تعداد موارد ثبت شده امروز، تقسیم بر تعداد موارد روز قبل، ضربدر ۱۰۰.
در نهایت، تغییر روند ابتلا و مرگ هفته آخر با میانگین گرفتن از اعداد به دست آمده برای چند روز آخر محاسبه شد.