به گزارش همشهری آنلاین به نقل از مهر، پروژه انتقال آب سد امیرکبیر به تهران از طریق تونل در حالی مراحل نهایی خود را طی می‌کند که نگرانی‌هایی بسیاری درباره پیامدهای اجرایی‌شدن آن وجود دارد، سکوت وزارت نیرو درباره سرنوشت رودخانه کرج به عنوان قلب محیط زیست البرز بعد از این اقدام نیز به دغدغه‌های مردم استان و فعالان زیست محیطی دامن زده است و آنها خواهان پاسخگویی جدی این وزارتخانه هستند.
از ۱۵ سال قبل که ساخت تونلی به طول ۳۰ کیلومتر در دل رشته‌کوه‌های البرز برای رفع کمبود آب شرب پایتخت مطرح شد همواره انتقادهای زیادی به ویژه در حوزه زیست محیطی بر آن وارد بود، انتقاداتی مستند که البته همه آنها تاکنون بی‌تأثیر بودند و راه به جایی نبردند.
در این طرح قرار است سالانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب آب با توان حجمی ۱۶ مترمکعب در ثانیه از سد امیرکبیر برداشت شود تا از طریق تونل به سمت تصفیه‌خانه‌های تهران برسد اما دو نکته در این بین بسیار حائز اهمیت است اول اینکه گنجایش حداکثری این سد ۲۰۰ میلیون مترمکعب بوده و دوم اینکه دبی پایه رودخانه کرج فقط ۵ مترمکعب در ثانیه است، بر این مبنا علاوه بر اینکه سد امیرکبیر در طول سال کمترین ظرفیت خود را خواهد دید، رودخانه کرج نیز با مرگی حتمی روبرو خواهد شد.
بنا بر اذعان کارشناسان محیط زیست اگر این طرح با رویه فعلی اجرا شود دیگر اثری از رودخانه پرخروش کرج به عنوان یکی از چهار رودخانه حفاظت شده کشور نخواهد ماند و حیات از مسیر زیبای چالوس رخت خواهد بست.
در حال حاضر نیز از این رودخانه که باغ‌های کرج و شهریار را به عنوان نگین سبز غرب تهران آبیاری و رزق حاشیه‌نشینان خود را تأمین می‌کند بعد از منطقه بیلقان تنها آب‌باریکه‌ای باقی مانده است با این حال وزارت نیرو به جای احیای آن به نوعی قصد تعبیرکردن کابوس مرگ رودخانه کرج و دشت کرج و منطقه البرز جنوبی را دارد.
مخالف تصمیم وزارت نیرو هستیم
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز با اشاره به تبعات زیست محیطی اجرای پروژه انتقال آب سد امیرکبیر به تهران از طریق تونل اظهار کرد: وزارت نیرو سالانه در حدود ۶۴ میلیون مترمکعب حق‌آبه برای رودخانه کرج از محل مخزن سد امیرکبیر در نظر گرفته است که این امر برای حفظ زیست‌بوم منطقه کافی نیست.
فردین حکیمی با بیان اینکه برآورد حق‌آبه رودخانه کرج توسط سازمان محیط زیست حداقل سه برابر رقم فعلی است، تصریح کرد: ما مخالف تصمیم وزارت نیرو هستیم و این وزارتخانه باید حق‌آبه این رودخانه را به اندازه مورد نیاز و مورد تأیید سازمان محیط زیست تأمین کند.
وی با بیان اینکه برای تعیین حق‌آبه مورد نیاز رودخانه کرج از پردیس کشاورزی دانشگاه تهران که در استان البرز واقع شده است، استفاده کردیم، خاطرنشان کرد: نظر سازمان محیط زیست بر اساس ارزیابی‌ها و مطالعات تخصصی است و بر این امر تأکید و پافشاری داریم.
حکیمی ادامه داد: نباید فراموش کنیم که رودخانه کرج یکی از چهار رودخانه حفاظت‌شده کشور بوده و گونه‌های کمیاب و حمایت‌شده‌ای مانند ماهی قزل‌آلای خال‌قرمز را در خود نگاه داشته است، علاوه بر آن این رودخانه محل تأمین بخش اعظمی از آب شرب و کشاورزی منطقه است، پس نباید بدون ملاحظه اقدامی را در این باره انجام داد.
خطر بیخ گوش باغ‌های حاشیه رودخانه کرج
استاد دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی دانشگاه تهران نیز اظهار کرد: بر اساس مطالعات و بررسی‌های به عمل آمده توسط این دانشکده حق‌آبه‌ای که وزارت نیرو برای رودخانه کرج در نظر گرفته، بسیار کم است و در صورت اجرایی‌شدن انتقال آب از طریق تونل قطعاً با چالش‌های زیست محیطی مواجه خواهیم شد.
مجید لیاقت با بیان اینکه تبعات اجرای این طرح توسط مسئولان به خوبی ارزیابی نشده است، تصریح کرد: وزارت نیرو قصد دارد تا آب سد امیرکبیر را که تاکنون از طریق رودخانه کرج و منطقه بیلقان به تهران انتقال داده می‌شد از طریق تونلی ۳۰ کیلومتری منتقل کند.
لیاقت ادامه داد: بهانه وزارت نیرو آلوده شدن آب توسط اصناف و ویلاهای حاشیه رودخانه کرج بود اما این طرح در واقع عامل خشک شدن مسیر ۳۰ کیلومتری سد امیرکبیر تا منطقه بیلقان خواهد شد.
وی بیان کرد: در این مسیر باغ‌های بسیاری وجود دارد، همچنین در این منطقه حیات وحش منحصر به فردی زندگی می‌کنند که با انتقال آب از طریق تونل به خطر می‌افتد و شاهد نابودی حجم عظیمی از محیط زیست خواهیم بود.
استاد دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی دانشگاه تهران متذکر شد: امیدواریم مسئولان با در نظر گرفتن عواقب اجرای این طرح سعی در اصلاح و اتخاذ روش‌های جایگزین بگیرند.
حق‌آبه رودخانه کرج از سد امیرکبیر باید ۳ برابر شود
نماینده مردم کرج در مجلس اظهار کرد: وزارت نیرو برای رودخانه کرج در حدود ۶۴ میلیون مترمکعب حق‌آبه در نظر گرفته است اما بر اساس نظر کارشناسان امر و همچنین اعلام پردیس کشاورزی دانشگاه تهران باید بیش از ۱۸۰ میلیون مترمکعب یعنی سه برابر باشد.
علیرضا عباسی با بیان اینکه مطالعات ارزیابی زیست‌محیطی پروژه انتقال آب صورت نگرفته است، تصریح کرد: وزارت نیرو باوجوداینکه طرح مطالعاتی دقیقی درباره حق‌آبه رودخانه کرج وجود دارد اما اعتنایی به آن نکرده است و به روند غلط خود ادامه می‌دهد.
وی بیان کرد: بهانه وزارت نیرو مبنی بر اینکه آب رودخانه کرج در مسیر ۳۰ کیلومتری از سد امیرکبیر تا منطقه توسط فاضلاب روستاها و رستوران‌های حاشیه آن آلوده می‌شود، به‌راحتی با تعبیه سیستم فاضلاب قابل‌حل است و به این طریق هم آب باکیفیت برای شهروندان تأمین می‌شود و هم محیط‌زیست به خطر نمی‌افتد.
عباسی با بیان اینکه در این طرح تنها به تهران توجه شده و مناطق اطراف و پایین‌دست رودخانه کرج به فراموشی سپرده‌شده است، تصریح کرد: باید آب شرب موردنیاز مردم کرج از سد امیرکبیر تأمین شود، درحالی‌که با اجرای این طرح قطعاً در تأمین آب شرب با مشکل مواجه خواهیم شد و همچنین کیفیت آب کرج افت شدیدی خواهد کرد.
نماینده مردم کرج در مجلس متذکر شد: اجرای این پروژه در صورت عدم تخصیص میزان حق‌آبه واقعی استان البرز منجر به صدمات زیست‌محیطی زیادی خواهد شد که جبران‌ناپذیر است.
زارعت و کشاورزی پایین‌دست رودخانه کرج در آستانه نابودی
رئیس کمیسیون محیط‌زیست شورای شهر کرج و مدیرکل سابق حفاظت محیط‌زیست استان البرز نیز اظهار کرد: با اجرای طرح انتقال آب سد امیرکبیر توسط تونل عملاً شاهد خشک شدن رودخانه کرج خواهیم بود و محیط‌زیست این منطقه نیز نابود می‌شود.
حسین محمدی با بیان اینکه سد امیرکبیر و رودخانه کرج علاوه بر تأمین آب شرب منطقه عامل توازن سفره‌های زیرزمینی آب هستند، تصریح کرد: با اجرای این طرح به دلیل کاهش سفره‌های زیرزمینی شاهد فرونشست‌های بیشتر زمین در دشت کرج ازجمله شهریار و کرج خواهیم بود.
وی با بیان اینکه کشاورزی و باغداری منطقه نیازمند حق‌آبه رودخانه کرج است، خاطرنشان کرد: تونل انتقال آب موجب خواهد شد تا زارعت و باغداری در مناطق پایین‌دست از بین برود که تبعات اقتصادی زیادی خواهد داشت.
محمدی با بیان اینکه تغییر کاربری مزارع و باغ‌ها نیز از دیگر تبعات اجرای این طرح است، گفت: محیط‌زیست حاشیه رودخانه کرج در حال حاضر نیز با مشکل مواجه بوده و با خشک شدن این رودخانه که یکی از تبعات اجرای طرح انتقال آب سد امیرکبیر به تهران است، این مشکلات وخیم‌تر خواهند شد.