همشهری آنلاین - نیما شایان: برگزاری رویداد جایزه جهانی خشت طلایی تهران که از سال ۱۳۹۳ آغاز شده است، به پنجمین ایستگاه خود رسیده و اختتامیه دوره جدید آن در ۲۵ آذر ماه ۹۹ (۱۵ دسامبر ۲۰۲۰) توسط مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران و با مشارکت و همکاری نهادها و سازمان‌های علمی و اجرایی داخلی و بین‌المللی فعال در حوزه مدیریت شهری، در تهران برگزار می‌شود.
نقطه عزیمت طراحان این جایزه، ارتقای کیفیت زندگی شهروندان، توسعه دامنه ارتباطات و تعاملات بین‌المللی و بهبود توانمندی‌ها در زمینه گسترش زیرساخت‌های شهری و نیز معرفی و بهره‌برداری مطلوب از تجارب برتر شهرهای ایران و دیگر شهرهای جهان بوده و اهدافی نظیر تبادل مؤثر اطلاعات و دانش فنی و مشارکت در اجرای پروژه‌های مهم شهری را نشانه می‌رود.
در هر دوره، علاقمندان به حوزه‌های شهری، پروژه‌های برتر شهری را به دبیرخانه این جایزه در مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران ارسال می‌کنند و در نهایت با نظر هیات داوران، آن دسته از پروژه‌هایی که موفق به راهیابی به مرحله نهایی جایزه می‌شوند معرفی و موفق به دریافت لوح تقدیر و تندیس این رویداد خواهند شد. پنجمین دوره جایزه جهانی خشت طلایی تهران در حالی برگزار می‌شود که همه شهرهای دنیا درگیر یک دغدغه مشترک یعنی پاندمی کرونا هستند و نگاه این جایزه در همه ادوار به همزیستی جهانی معطوف بوده است. از این رو در گفت‌وگو با دکتر غلامحسین محمدی، رئیس مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران به بررسی رویکرد غالب در دوره جاری این رویداد پرداخته‌ایم.
- جایزه جهانی خشت طلایی تهران در ادوار مختلف به عنوان بستری برای مرور معیارهای همزیستی جهانی مطرح بوده است. اکنون که پنجمین دوره این جایزه با پدیده شیوع کرونا در جهان همزمان شده، طرح موضوع همزیستی جهانی برای مقابله با کرونا، چه جایگاهی در گردهمایی امسال دارد؟
غلامحسین محمدی: دنیای ما امروز بیش از همیشه به همدلی، همفکری و تبادل تجارب میان جوامع و شهرهای مختلف نیازمند است و امیدواریم تا همه ما با مشارکتی جهانی، به سلامت از این بحران عبور کنیم. اعتقاد ما بر این است که حکمرانی جهانی بدون هماهنگی میان حاکمیت‌های محلی امکان‌پذیر نیست، چنان که یک دیوار بلند نمی‌تواند نسبت به سرنوشت آجرهای خود بی‌تفاوت باشد. مسئولیت و ماموریت همه ماست که به‌طور مستمر به قامت این دیوار نگاه بیاندازیم و برای بقای آن تلاش کنیم. جایزه جهانی خشت طلایی تهران، ضیافتی به همین منظور است؛ یک گردهمایی برای مرور معیارها و استانداردهای علمی و عملی در جهت نگهبانی از همزیستی جهانی.
به این منظور، شورای سیاستگذاری این جایزه مساله سلامت انسان‌ها و بخصوص مواجهه با شیوع ویروس کووید-۱۹ در سطح شهرها را در شعار و موضوع نشست‌های تخصصی خود تاکید کرده است. ضمن آنکه قطعا در معیارهای داوری این جایزه، پروژه‌هایی که با این رویکرد در سال‌های گذشته طراحی و به بهره‌برداری رسیدند از درجه و امتیاز بالاتری برخوردار خواهند بود.
امید داریم با تاکید بر شناسایی و معرفی چنین پروژه‌هایی در سطح جهان، اقدامی عملی و جدی برای گردآوری و فراگیری دانش مقابله با پاندمی‌های شهری ایجاد کنیم.
- این رویداد در هر دوره با یک شعار تازه برگزار شده است؛ شعار دوره پنجم و محورهای موضوعی آثار و پروژه‌های شهری که می‌توانند از داخل و خارج کشور در دوره پنجم جایزه شرکت کنند، ناظر بر چه مواردی است؟ و آیا علاقمندان همچنان برای شرکت در این دوره مهلت دارند؟
جایزه جهانی هر ساله در ۷ محور در حوزه‌های شهرسازی، توسعه پایدار، زیرساخت‌های شهری، حوزه فرهنگ، اقتصاد شهری، شهر هوشمند و مدیریت شهری برگزار می‌شود. ذیل محور توسعه پایدار، موضوعات بحران‌های شهری، سلامت شهروندی و به تبع آن پاندمی شهری برای پنجمین دوره مورد بازتعریف و توجه ویژه‌ای قرار گرفته است. به همین سبب امسال با همه‌گیری ویروس کرونا و روبرو شدن شهرها با چالش جدید پاندمی شهری، پنجمین دوره این جایزه با تاکید بر حوزه سلامت، مدیریت بحران و با شعار «شهرهای سالم، اقدامات محلی، اثرات جهانی» ۲۵ آذر ماه ۱۳۹۹ مصادف با ۱۵ نوامبر ۲۰۲۰ برگزار خواهد شد.
ثبت‌نام همه پروژه‌های شهری هم در این رویداد با حفظ ضوابط تا اول آذر ماه ادامه خواهد یافت.
- با توجه به وضعیت شیوع بیماری کرونا و این که در هر دوره مهمانانی از دیگر کشورها در رویداد جایزه جهانی خشت طلایی شرکت می‌کردند، پروتکل‌هایی که برای برگزاری دوره پنجم و شرکت مهمانان داخلی و خارجی در نظر گرفتید را تشریح بفرمائید.
در برگزاری این جایزه بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت در ایران تاکید داریم. سلامت شهروندان و ذی‌نفعان حاضر در این رویداد برای ما از هر موضوعی مهم‌تر است. لذا برنامه‌ریزی‌های لازم جهت برگزاری بدون تماشاچی و آنلاین مراسم اختتامیه این جایزه در سالن برج میلاد تهران انجام شده است.
- مهمانان این رویداد از کدام کشورها یا شهرهای معروف دنیا دعوت شده‌اند؟ و شرکت کدامیک قطعی شده است؟
در هر دوره ما دو گروه مهمان حاضر در مراسم اختتامیه داریم. یک گروه مهمان‌های ویژه ما جهت سخنرانی در رویداد هستند که معمولا بالاترین سطح مدیران سازمان‌های بین‌المللی در این مراسم حاضر می‌شوند. یک گروه نیز شهردارانی هستند که پروژه‌های ثبت شده آن‌ها در لیست پایانی این رقابت قرار می‌گیرد که این اسامی نیز پس از پایان زمان ثبت‌نام و مشخص شدن لیست برندگان در فرآیند داوری قابل احصا است.
بنابراین ما متناسب با برندگان جایزه پس از مشخص شدن این لیست نسبت به دعوت شهرداران هر شهر اقدام خواهیم کرد. اما این نکته را نیز مدنظر خواهیم داشت که با توجه به شیوع ویروس کرونا ممکن است از حضور فیزیکی این عزیزان محروم باشیم بنابراین اقدامات لازم جهت ارتباط آنلاین با آن‌ها برنامه‌ریزی و انجام خواهد شد.
- پنجمین دوره جایزه جهانی خشت طلایی تهران بهترین فرصت برای طرح محدودیت‌هایی است که به واسطه تحریم‌ها در مدیریت بیماری کرونا در کشور ایجاد شده است. آیا مسئولان ارشد وزارت امور خارجه و وزارت بهداشت کشورمان برای شکافتن موضوع در این رویداد حضور خواهند داشت؟ یا همچنان موضوع در همان قالبی که در ماه‌های گذشته توسط شهردار تهران مطرح شده است، پیگیری می‌شود؟
متاسفانه بارها بر این موضوع تاکید داشتیم که ما در کشور علاوه بر مواجهه با ویروس کرونا با ویروس تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده آمریکا مقابله می‌کنیم که این مساله در همه سطوح اداره کشور تاثیرگذار بوده است. ما نیز در شهرداری تهران در این مدت تمام تلاش خود را کردیم که با وجود تمامی محدودیت‌ها نه تنها شهروندان کاستی را متحمل نشوند، بلکه شاهد ارتقای سطح کیفی زندگی در شهر تهران باشیم.
مدیران شهری یا حکمرانان محلی و کارکنان آن همانند سربازان وزارت بهداشت و درمان کشور در نزدیک‌ترین سطح خدمت‌رسانی به مردم حاضر هستند و ضعف‌های ناشی از این تحریم‌ها و فشارهای ناشی از آن را بیش از سایر ارکان اداره کشور درک می‌کنند. به همین خاطر سعی بر آن شده است که در نشست‌های تخصصی این جایزه جهانی که در هر محور این رویداد متناسب با اقدامات مدیران شهری برگزار می‌شود، موضوع صلح و نقش تحریم‌ها در عملکرد هر یک از دستگاه‌ها بررسی شود.
- به نظر جنابعالی که از آغاز پاندمی کرونا، در مدیریت شهری پایتخت درگیر موضوع بودید، تهران از یک طرف و پایتخت‌های جهان از طرف دیگر چقدر آماده این بحران بودند؟
بدون شک شیوع ویروس کرونا همه شهرها و سکونتگاه‌های انسانی را با موضوعی جدید مواجه ساخته است. کلان‌شهرهایی مانند تهران با جمعیت‌های بسیار بالا نسبت به سایر شهرهای دنیا، تراکم بالا، ارایه خدمات به سایر شهرها و بسیاری نقش‌های دیگر با بحرانی چندجانبه مواجه شده‌اند. مدیریت شهری تهران، با عملکردی کارآمد و متناسب با زمان، کارنامه درخشانی را نسبت به شرایط و محدودیت‌ها رقم زده و توانسته است حتی در نمونه‌هایی از این تهدید پیش آمده با عنوان فرصت برای تبیین راه‌حل‌هایی نوین استفاده کند. البته با توجه به مقیاس و زمان پاندمی پیش آمده، گام‌های بسیاری تا موفقیت کامل باقی مانده است.
- آیا می توان امیدوار بود که حداقل «استخراج سناریوهای عبور از بحران کرونا با کمترین آسیب» را به عنوان خروجی پنجمین دوره جایزه جهانی خشت طلایی تهران داشته باشیم؟
با توجه به چشم‌انداز کلان رویداد و بسترسازی جهت همفکری جوامع جهت برون‌رفت از چالش‌های شهری و نیز تاکید بر حوزه اجرایی و بررسی پروژه‌های اجرا شده در شهر، دبیرخانه جایزه تلاش دارد تا با بررسی و مطالعه پروژه‌های کوچک و بزرگ مقیاس اجرا شده در دوره پاندمی شهری طی ۶ ماه گذشته و ارزیابی راه‌حل‌های مدیران شهری جهت حفظ سلامت شهروندی در شهرها بتواند سناریوهای ممکن و بومی موثر بر روندهای موفق را به کمک مشارکت هیت علمی و تجربه مدیران شهری، استخراج و تبیین کند. این اقدام با هدف الگوسازی و بهره‌گیری از تجارب موفق جهانی در سراسر جهان صورت می‌گیرد.