به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایرنا، امروز پنجشنبه ۱۲ نوامبر برابر با ۲۲ آبان ماه، روز جهانی عفونت ریه یا ذات‌الریه (پنومونی) نامگذاری شده است. بیماری‌ای که طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، نخستین بیماری عفونی کشنده در سراسر دنیاست و سالانه بیش از یک میلیون کودک زیر پنج سال بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
طبق گفته پزشکان متخصص، قسمت عمده‌ای از مرگ و میر حاصل از این بیماری قابل پیشگیری است به این معنا که تشخیص و شناسایی زودهنگام در بیماری‌های عفونی ریوی می‌تواند منجر به نجات بیمار و جلوگیری از آسیب شدید ریوی شود.
به همین دلیل سازمان بهداشت جهانی از سال ۲۰۰۹ روز ۱۲ نوامبر را روز جهانی عفونت ریه یا ذات‌الریه نامگذاری کرد تا این نامگذاری فرصت مناسبی برای آشنایی بیشتر مردم با عوارض و راه پیشگیری از این بیماری باشد و با اقدامات لازم شاهد حفظ سلامتی و تندرستی مردم باشیم.
رئیس کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا و دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی درباره عوامل به وجود آورنده آن اینگونه توضیح داد: پنومونی یا همان ذات‌الریه (سینه پهلو) به دلیل ورود و حضور باکتری در نسج ریه رخ می‌دهد که منجر به متورم و ملتهب شدن و در نهایت عفونی شدن این اندام می‌شود. این سلول‌های ملتهب‌شده ریه، فرد را دچار سرفه، خلط، نفس تنگی و تب می‌کند.
افزایش ریسک ابتلا به ذات‌الریه در افراد بالای ۶۵ سال و کودکان زیر ۵ سال
مصطفی قانعی افزود: عوامل عفونی به طور معمول در ریه افراد سالم وجود ندارد و بنابر تحقیقات و شواهد، ریسک ابتلا به این بیماری در بزرگسالان بالای ۶۵ سال و کودکان زیر ۵ سال بیشتر است و چنانچه در نوزادی یا پیری ابتلا صورت گیرد بسیار خطرناک است و باید به سرعت درمان شود. اما چنانچه ذات‌الریه در سنین جوانی و افراد سالم پدیدار شود مرگ و میر کمی به وجود می‌آید.
فوق تخصص ریه با تاکید بر اینکه در صورت جدی نگرفتن بیماری و مراجعه نکردن برای درمان، احتمال مرگ در این افراد بالا می‌رود، گفت: شکل شدیدتر آن زمانی است که بیمار به دلایلی دیگر در بیمارستان بستری می‌شود و به دلیل حضور در بیمارستان دچار ذات‌الریه می‌شود که در این صورت درمان باید جدی‌تر انجام شود؛ ضرورت استفاده از داروهای ترکیبی و در مواردی به صورت تزریقی دوچندان می‌شود تا بیمار دچار شرایط وخیم‌تر نشود.
وی افزود: گاه این بیماری متعاقب یک عفونت ویروسی رخ می‌دهد بنابراین اگر مشاهده شد که یک عفونت ویروسی در حالی که رو به بهبودی است مجددا عفونی شد باید به حساب عفونت ریه گذاشت و فرد مورد نظر حتما تحت نظر پزشک و درمان مناسب قرار گیرد.
استفاده بیش از حد از آنتی‌بیوتیک درمان ذات‌الریه را مشکل می‌کند
قانعی با بیان اینکه به دلیل علائم مشابه بیماری‌های ناشی از ویروس و باکتری، تشخیص ذات‌الریه با مشکل روبه‌رو می‌شود، گفت: بیش از ۹۰ درصد علل سرفه و خلط در افراد، ویروس است و تب، سرفه و خلط متعاقب ویروس رخ می‌دهند که یک سرماخوردگی ساده هم همین علائم را دارد. این علائم مشابه گاه باعث تشخیص اشتباه ذات‌الریه می‌شود و پزشک با تشخیص آن شروع به تجویز آنتی‌بیوتیک می‌کند.
وی توضیح داد: بیش از ۸۰ درصد موارد بدون اینکه عامل عفونی باکتریایی در ریه وجود داشته باشد درمان عفونت باکتری تجویز می‌شود که باعث مقاوم شدن باکتری به آنتی‌بیوتیک‌ها و در نتیجه درمان پنومونی دچار مشکل می‌شود.
بیش از ۸۰ درصد موارد بدون اینکه عامل عفونی باکتریایی در ریه وجود داشته باشد درمان عفونت باکتری تجویز می شود که باعث مقاوم شدن باکتری به آنتی بیوتیک ها و در نتیجه درمان پنومونی دچار مشکل می شود.هر تب، سرفه و خلطی نشانه ذات الریه نیست
رئیس کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا تاکید کرد: برای تشخیص ذات‌الریه نباید به سرفه، تب و خلط اعتماد کرد بلکه حتما باید عکس قفسه سینه گرفته شود و چنانچه عکس ضایعه‌ای را نشان داد احتمال می‌توان داد. اما اگر عکس سالم باشد به اطمینان قوی می‌توان گفت ذات‌الریه چرکی نیست و نیاز به آنتی‌بیوتیک قوی ندارد.
قانعی در بخشی دیگر از سخنان خود، به افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به ذات‌الریه هستند همانند کسانی که طحال‌برداری شده‌اند یا سن بالای ۶۵ سال یا بیماری زمینه‌ای دارند، توصیه کرد: باید برای این افراد واکسن سینه پهلو یا پاناموکوک تجویز شود تا به مدت پنج سال از آنان محافظت و از بیماری پیشگیری کند.
تزریق واکسن آنفلوآنزا شانس ابتلا به ذات‌الریه را کاهش می‌دهد
عضو کمیته ملی واکسن کووید ۱۹ با یادآوری این موضوع که همه بیماری‌های ویروسی وقتی بر ریه می‌نشینند این اندام را ضعیف و میزبان باکتری می‌کند، گفت: تزریق واکسن آنفلوآنزا باعث می‌شود که شانس ابتلا به ذات‌الریه کاهش پیدا کند.
وی درباره ویروس کرونا و تشابه آن به ذات‌الریه هم توضیح داد: بیماری کرونا ریه را ملتهب می‌کند و نوعی ذات‌الریه به دلیل التهاب ریه ایجاد می‌کند که در ۳۰ درصد موارد اگر بستری در بیمارستان طولانی شود احتمال سوار شدن باکتری بر ریه و ظهور ذات‌الریه افزایش می‌یابد. در این صورت لازم است که به بیمار کرونایی آنتی‌بیوتیک هم داده شود تا دو بیماری با هم شیوع پیدا نکند.
بیماری کرونا ریه را ملتهب می‌کند و نوعی پنومونی به دلیل التهاب ریه ایجاد می‌کند که در ۳۰ درصد موارد اگر بستری در بیمارستان طولانی شود احتمال سوار شدن باکتری بر ریه و ظهور ذات‌الریه افزایش می‌یابد. در این صورت لازم است که به بیمار کرونایی آنتی‌بیوتیک هم داده شود تا دو بیماری با هم شیوع پیدا نکند.
قانعی در کنار درمان دارویی، داشتن رژیم غذایی را به بیماران ذات‌الریه توصیه کرد و گفت: تحقیقات نشان می‌دهد که برخی رژیم‌های غذایی شانس ذات‌الریه را کمتر می‌کند همانند مصرف فلفل قرمز یا استفاده از برخی گیاهان دارویی و سبزیجاتی که سیستم دفاعی بدن را زیاد می‌کنند مانند شنبلیله.
زنان باردار بیشتر مراقب سینه پهلو باشند
فوق تخصص ریه با تاکید بر اینکه شانس سینه پهلو در خانم‌های باردار با افراد عادی تفاوتی نمی‌کند، گفت: اما به دلیل اینکه زنان باردار نمی‌توانند عکس ریه بگیرند و احتمال نقص جنین در آنان بالا می‌رود در صورت ابتلا به ذات‌الریه با چالش تشخیص برای درمان روبه‌رو هستند حتی تجویز آنتی‌بیوتیک.