دارویی که از قارچی که باعث آلودگی یک تجربه آزمایشگاهی شده بود، استخراج شد و با استفاده از نانوتکنولوژی ساختمان آن تکمیل شد، ممکن است کاربرد گسترده‌ای بر ضد طیفی از سرطان‌ها پیدا کند.
به گزارش خبرگزاری رویترز ساختار این دارو با نام لودامین (lodamin) در یکی از آخرین تجربیاتی که تحت نظر دکتر جودا فولکمن، یک محقق سرطان که در ژانویه امسال درگذشت، تکمیل شده بود.
فولکمن پیشگام نظریه درمان سرطان با مهار رگ‌زایی بود که با جلوگیری از رشد عروق خونی تومورهای سرطانی تغذیه‌کننده آنها باعث نابودی آن میشود.
لودامین، یک داروی مهارکننده رگ‌زایی (آنژیوژنز) است که گروه فولکمن برای 20 سال در تلاش برای کامل کردن آن بوده‌اند.
همکاران فولکمن در مقاله‌ای که در نشریه Nature Biotechnology نوشته‌اند،ترکیبی از این دارو را ساخته‌اند که به صورت قرص قابل مصرف است و عوارض جانبی هم ندارد.
آزمایش‌ها در موشها نشان داد که این دارو بر ضد طیفی از تومورها از جمله سرطان پستان، نوروبلاستوم (یک تومور عصبی)، سرطان تخمدان، نوعی از تومورهای مغز به نام گلیوبلاستوم و تومورهای رحمی موثر است.
اوفرا بنی از بیمارستان کودکان بوستون و دانشکده پزشکی هاروارد و همکارانش گزارش دادند که این دارو به متوقف کردن رشد تومورهای به اصطلاح اولیه کمک کرده است.
آنها می‌نویسند: "این دارو پس از استفاده خوراکی ابتدا به کبد می‌رسد، و به این ترتیب به طور خاص مانع از کانون‌های ثانوی (متاستاز) تومور در کبد در موشها میشود. متاستاز کبدی در بسیاری از انواع تومورها شایع است و اغلب با پیش‌آگهی بد و میزان کم بقای در مبتلایان همراهی دارد."
این دارو که با نام تجربی TNP-470 شناخته میشود، در ابتدا از قارچی به نام "آسپرژیلوس فومیگاتوس فرسنیوس" جدا شده بود.
دانالد اینگبر از دانشگاه هاروارد هنگامی قصد داشت سلول‌های اندوتلیومی - سلول‌های پوشاننده درون رگ‌ها - را در آزمایشگاه رشد دهد، این قارچ را به طور تصادفی کشف کرد.
اینگبر و فولکمن TNP-470 را با کمک شرکت شیمیایی تاکدا در ژاپن در سال 1990 تولید کردند.
اما این دارو بر مغز اثر می‌گذاشت، و باعث افسردگی، گیجی و سایر عوارض جانبی می‌شد. همچنین مدت درازی در بدن باقی نمی‌ماند و نیاز به تزریق مداوم آن بود. بنابراین آن را کنار گذاشتند.
بعدها بنی و همکارانش به نانوتکنولوژی متوسل شدند، و دو پلیمر گلوله‌نخی‌شکل را به این دارو افزودند تا آن را در مقابل اسید معده محافظت کنند.
این داروی تغییریافته که اکنون لودامین نام داشت، در موشها مستقیما بر سلول‌های توموری تاثیر گذاشت و به فروکش‌کردن ملانوم - نوعی سرطان پوست - و سرطان ریه کمک کرد، بدون اینکه آن را عارضه جانبی داشته باشد.
خانم بنی در باره نتایج آزمایش این دارو بر روی موشها گفت: "هرگز انتظار نداشتم که چنین اثری قوی از این دارو را بر روی مدل‌های تومورهای مهاجم ببینم."
پژوهشگران اعتقاد دارند که لودامین ممکن است برای سایر بیماری‌هایی که با رشد عروق خونی غیرطبیعی مشخص می‌شوند، مانند تحلیل‌‌رفتگی لکه‌زرد شبکیه چشم (دژنراسیون ماکولا) در سنین بالا مفید باشد.