در حال حاضر پاسخ دقیقی به این پرسش نمیتوان داد، یعنی هنوز معلوم نیست که آیا افراد واکسنزده ممکن است دچار عفونت (بیعلامت) شوند و کروناویروس را به دیگران سرایت دهند یا نه.
به همین دلیل و به دلایل دیگر- از جمله اینکه واکسیناسیون درصد بالایی از جامعه مدتها طول میکشد، مردم باید همچنان ماسک بزنند و سایر اقدامات بهداشت عمومی غیر دارویی را رعایت کنند.
ممکن است یک سال یا بیشتر طول بکشد تا بررسیها پاسخ این پرسش را بدهند. شروع واکسیناسیون ممکن است باعث به قول پژوهشگران «مهاربرداری رفتاری» شود- یعنی مردم شروع به غذا خوردن در رستورانها، رفتن به سینماها و حضور در میادین ورزشی بدون ماسک کنند و شیوع بیماری بدتر شود.
آنچه اکنون میدانیم این است که واکسنهای فایزر/بیونتک و مدرنا باعث جلوگیری از بیماری علامتدار در درصد بسیار بالایی از افراد شدهاند. اما در ادامه بررسیها ممکن است دادههای به دست آید که مشخص کند آیا واکسن از انتشار ویروس هم پیشگیری میکند یا نه.
این دادهها در طول زمان بر اساس نمونه گیری از بینی یا حلق افراد و بررسی میزان ویروس و مدت ریزش آنها به دست خواهند آمد و دانشمندان میتواند درکی میزان بار ویروسی در افراد دارای عفونت بیعلامت پیدا کنند.
البته تا به حال چنین عفونتهای بیعلامتی در بررسی واکسنهای فایزر و مدرنا نادر بودهاند.
شرکتکنندگان در این بررسیها آزمایش خون هم میشوند تا معلوم شود آیا آنتیژنهای ویروسی به جز آنهایی که در واکسن هستند، به عنوان نشانهای از عفونت بالقوه، در این افراد وجود دارد یا نه.
البته این بررسیها برای ارزیابی سرایت ویروس طراحی نشدهاند و نباید انتظار پاسخ به پرسش در این زمینه را از آنها داشت.
از طرف دیگر هنوز دقیقا معلوم نیست که چه میزانی از ویروسی برای چه مدتی در بینی افراد وجود داشته باشد تا عفونت رخ دهد.
در هر حال برای اینکه برای ایجاد ایمنی جمعی با توجه به میزان تاثیربخشی واکسنها باید دست کم ۸۰ درصد افراد جامعه واکسینه شوند و رسیدن به این حد حتی در کشورهایی از هم اکنون واکسن را در دست دارند، دست کم تا تابستان سال آینده طول خواهد کشید.