در سراسر جهان استفاده از د.د.ت در همه زمینهها، به جز برای مبارزه با بیماریها، ممنوع بوده و علت آن نگرانی نسبت به عواقب زیست محیطی و خطرات آن برای سلامت انسان بوده است، اما سازمان بهداشت جهانی اکنون میگوید، د.د.ت در صورت کاربرد صحیح، خطری ندارد و باید از آن در کنار پشهبند و سایر مواد شیمیایی به عنوان ابزاری برای مبارزه با مالاریا استفاده کرد.
دکتر آنارفی آساموابا، دستیار مدیرکل سازمان بهداشت جهانی در زمینه مبارزه با ایدز، مالاریا و سل میگوید: «شواهد علمی و عملی به وضوح درستی اقدام ما در بازبینی استفاده از د.د.ت را تایید میکند.»
وی تصریح کرده: «سمپاشی رسوبی در داخل خانهها در کاهش سریع عفونتهای ناشی از نیش پشه ناقل مالاریا موثر است و ثابت شده این شیوه به اندازه سایر راههای پیشگیری از مالاریا مقرون به صرفه بوده و د.د.ت وقتی درست به کار برده شود خطری برای سلامتی ندارد.»
د.د.ت یک حشرهکش خیلی قوی است و 40 سال قبل پس از انتشار کتاب «بهار خاموش» اثر رِیچال کارسون جنجالآفرین شد.
آن کتاب نشان میداد که استفاده گسترده از د.د.ت و ترکیبات مشابه، درحال نابودکردن حیات وحش در پهنههای وسیعی از آمریکای شمالی و اروپای غربی است.
پس از آن شماری از کشورها د.د.ت را ممنوع کردند و در سال 2004 یک پیمان جهانی در مورد آلایندههای پایدار ارگانیک (پی او پی)، این ممنوعیت را جهانی کرد، به استثنای بندی که اجازه ساخت و استفاده از آن برای کنترل بیماریها را میداد.
برخی کشورهای آفریقایی به استفاده از آن ادامه دادهاند با این حال اکثر آنها به سایر حشرهکشها روی آورده یا پشهبندهای آغشته به حشرهکش توزیع کردهاند. برخی آژانسهای کمکرسانی نیز از دادن بودجه برای استفاده از د.د.ت خودداری می کنند.
آفریقای جنوبی یکی از کشورهایی بود که د.د.ت را جایگزین کرد، اما در آغاز دهه پس از آنکه پشهها در مقابل ترکیبات جایگزین مقاومت حاصل کردند، مجبور شد آن را دوباره به کار گیرد.
آراتا کوچی، مدیر برنامه جهانی مالاریا در سازمان بهداشت جهانی میگوید: «از بیش از ده حشرهکشی که سازمان بهداشت جهانی برای مصرف در داخل خانهها ایمن دانسته، د.د.ت از همه موثرتر است.»
مجله لانست نیز آورده: «ده درصد خسارات ناشی از بیماریها در قاره آفریقا مربوط به بیماری مالاریاست که هر ساله برابر با 12 میلیارد دلار از بهرهوری این قاره میکاهد. این مجله معتبر علمی میگوید اگر بانک جهانی همانطور که ادعا میکند به نتیجه طرحهای خود اهمیت دهد، باید همانطور که وعده داده تا سال 2010 شمار تلفات مالاریا در آفریقا را به نصف برساند.»
سازمان بهداشت جهانی پیش از این اعلام کرده بود در نظر دارد تا سال 2010 تعداد تلفات ناشی از این بیماران را به نصف کاهش دهد، ولی مشکلات موجود درباره موثربودن داروهای معالج مالاریا ممکن است نیل به این هدف را به تاخیر بیندازد. این سازمان همچنین به دولتها هشدار داده، چنانچه تازهترین نوع داروهای ضدمالاریا را بطور صحیح بکار نبرند، این داروها ممکن است تاثیر خود را به تدریج از دست بدهند. این واکنش سازمان ملل موقعی صورت پذیرفت که محققان اعلام کردند از یک نوع قارچ که برای انسان یا محیطزیست خطری ندارد، میتوان برای نابودکردن پشه استفاده کرد.
همچنین پیشتر، محققان کالج امپریال لندن نیز ژن شبتابی متعلق به ستاره دریایی را به سلولهای پشههای آنوفل نر وارد کرده بودند. این پشههای مصنوعی، به سادگی پشههای آنوفل نر را از ماده تشخیص میدهند. این مشکل سالیان دراز مانع ریشهکنکردن بیماری مالاریا بود.
در این روش، پشههای نر نازا را در محیط پخش میکنند. این پشههای نر نازا پس از جفتگیری با پشههای ماده هیچ فرزندی تولید نمیکنند و این عمل، تعداد این حشرات را کم میکند. این استراتژی شدیدا وابسته به شناسایی پشههای ماده از نر است، چرا که پشههای ماده نازا، میتوانند بیماری مالاریا را منتقل کنند.
سازمان چند ملیتی «مبارزه با مالاریا» تخمین میزند در هر سی ثانیه یک کودک آفریقایی بخاطر ابتلاء به بیماری مالاریا جان خود را از دست میدهد.
سازمان مقابله با مالاریا که چهار سال پیش توسط «بیل گیتس» چهره معروف کامپیوتری آمریکا، در لندن تأسیس شده نیز اخیرا اعتبارات جدیدی را برای برنامههای مبارزه با مالاریا به تصویب رسانده است.
معالجه مالاریا بسیار دشوار است، زیرا انگل آن به سرعت در مقابل داروهایی که برای درمان آن به کار میرود، مقاوم میشود و پشهای که ناقل آن است نیز در مقابل آفتکشها مقاومت حاصل میکند.
پشه پس از مکیدن خون انسان، برای چند ساعت روی یک سقف یا دیوار مینشیند، تا استراحت کند و محققان در پی کشف چیزی بودند تا این حشرات را در مدت استراحت آلوده کند.
گروه دیگری از دانشمندان نیز امیدوارند سیستم دفاعی بدن را طوری آماده کنند که به محض پدیدارشدن بیماری مالاریا، بتواند آن را دفع کند.