به گزارش همشهری آنلاین، اما کارشناسان می‌گویند هنوز این واگیری بیشتر ثابت نشده است و معلوم نیست باعث بیماری شدیدتری بشود یا به بی‌اثر شدن واکسن‌های موجود بینجامد.
ویروس‌ها به طور طبیعی هنگام گسترش در جمعیت جهش پیدا می‌کنند، برخی بیشتر و برخی کمتر. اغلب این جهش‌ها به ضرر ویروس تمام می‌شوند و آن را نابود می‌کنند. گاهی جهش تغییری در رفتار ویروس ایجاد می‌کند و گونه جدید در کنار گونه اصلی انتشار پیدا می‌کند. اما گاهی جهش‌ها تغییرات تاثیرگذاری را در رفتار ویروس ایجاد می‌کنند.
ظهور گونه‌ها یا سویه‌های جدید کروناویروس عامل کووید-۱۹ از همان ابتدای ظهور این ویروس در تقریبا یک سال پیش در چین رخ داده است.ماه پیش دولت دانمارک میلیون‌ها راس مینک (نوعی راسو) را پس از عفونت صدها راس آنها با گونه جدیدی از کروناویروس سلاخی کرد. آنالیزها در اواخر تابستان هم نشان داد یک گونه جدید کروناویروس نشات گرفته از کارگران مزرعه‌ای ر اسپانیا در سراسر اروپا گسترش یافته است.
هیچکدام از این دو گونه کشف‌شده واگیری بیشتری نسبت به گونه ابتدایی کروناویروس نداشتند. اما ظاهرا گونه به تازگی کشف‌شده به نام VUI-۲۰۲۰۱۲ واگیری بیشتری دارد. اما نگرانی دانشمندان درباره اثر احتمالی این جهش جدید بر بیماری‌زایی ویروس و به خصوص افزایش موارد شدید بیماری است. پرسش مهم دیگر این است که آیا این گونه جدید در برابر واکسن‌های کووید-۱۹ که در سراسر انگلیس در حال تجویز است، مقاوم است یا نه.
مقامات بهداشتی انگلیس می‌گویند بر اساس مدل‌سازی‌های اولیه از داده‌ها و افزایش سریع میزان بروز کرونا در جنوب شرق انگلیس به این نتیجه رسیده‌اند که این گونه جدید ویروس می‌تواند با سرعت بیشتری انتشار پیدا کند. به گفته این مقامات سازمان جهانی بهداشت در این باره مطلع شده است و آنالیز داده‌های در دسترس برای شناخت بهتر رفتار این ویروس ادامه دارد.
این آنالیزها از جمله شامل کشت دادن این گونه جدید در آزمایشگاه، بررسی پاسخ‌های آنتی‌بادی نسبت به آن و آزمایش واکنش‌های متقاطع آن با واکسن‌های کووید-۱۹ است.به علاوه مقامات بهداشتی انگلیس تعیین توالی ژنتیکی تصادفی نمونه‌هایی از موارد مثبت کرونا در سراسر این کشور هستند تا انتشار این گونه جدید در این کشور دریابند و نقشه‌های منطقه‌ای از شیوع آن را تهیه کنند. این کار دست کم دو هفته طول خواهد کشید.
گونه جدید کشف‌شده در انگلیس از این لحاظ هم که دارای جهش‌های بسیار زیادی- بیش از ۲۰ جهش- است، نگران‌کننده است و برخی از این جهش‌ها مربوط به پروتئین گل‌میخی سطح کروناویروس هستند که ویروس از طریق آنها به سلول‌های می‌چسبد و آنها را آلوده می‌کنند. همین پروتئین گل‌میخی است که هدف واکسن‌های فعلی ضد کروناویروس است.
این گونه‌های جدید چطور ایجاد می‌شوند؟
ویروس‌ها اغلب در روند فرگشت طبیعی دچار تغییرات کوچکی در حد یک یا دو حرف به اصطلاح الفبای ژنتیکی‌شان می‌شود. یک گونه جدید اندکی تغییریافته ممکن است در یک کشور یا منطقه بیشتر از گونه‌های دیگر شایع شود یا به این علت که اول وارد آنجا شده یا رویدادهای «ابرانتقالی» (شیوع عفونت بوسیله ابرناقل‌ها) در آن مخل استقرار یافته است.
نگرانی بزرگتر این است که ویروس طوری جهش پیدا کند که پروتئین‌های سطحی آن تغییر کند و به این علت بتواند از تاثیر داروها یا دستگاه ایمنی در امان بماند.
کارشناسان می‌گوید شواهدی دارند به دست می‌آیند که این کروناویروس جدید عامل بیماری کووید-۱۹ هم ممکن است وارد چنین روندی شده باشد. اخیر گونه‌ها یا سویه‌های جدید متعددی از کروناویروس یافت شده است و در برخی از آنها مقاومت به درمان‌ها با آنتی‌بادی مشاهده شده است.
این گونه جدید از کجا آمده است؟
پژوهشگران در ماه آوریل در سوئد کروناویروسی را دارای دو تغییر ژنتیکی یافتند که به نظر می‌رسید تقریبا دو برابر مسری‌تر باشد. حدود ۶۰۰۰ مورد عفونت با این سویه جدید عمدتا در دانمارک و انگلیس شناسایی شد.
خود این سویه جدید هم دچار تغییراتی شد و چند سویه جدید از آن ایجاد شدند. برخی از این سویه‌ها در افرادی گزارش شدند که در مزارع پرورش مینک (نوعی راسو که برای پوستش پرورش داده می‌شود) در دانمارک کار می‌کردند و ویروس از مینک‌های آلوده گرفته بودند. یک سویه جدید هم در آفریقای جنوبی شناسایی شده است که علاوه بر دو تغییر قبلی دچار تغییرات دیگری هم شده است.
سویه جدید شناسایی‌شده در انگلیس هم دارای دو تغییر قبلی و تغییرات بیشتر از جمله هشت تغییر در پروتئین گل‌میخی است. این سویه جدید با نام VUI-۲۰۲۰۱۲ فعلا تحت بررسی است. این سویه ابتدا در اواخر تابستان انگلستان کشف شده و از آن هنگام در این منطقه در حال گردش بوده است.
دانشمندان می‌گویند بعید است این سویه جدید در برابر واکسن‌های ساخته شده مقاوم شده باشد. علت این است که واکسن‌ها باعث ایجاد پاسخ‌هایی با طیف گسترده بوسیله دستگاه ایمنی می‌شوند که فراتر از هدف قرار دادن پروتئین گل‌میخی است.
معمولا تغییرات ژنتیکی زیادی باید در ویروس رخ دهد تا باعث شود به کلی در برابر یک واکسن مقاوم شود. اما ممکن است در طول زمان با تجمع این جهش‌ها لازم باشد واکسن اندکی تغییر داده شود یا به اصطلاح «دوباره تنظیم شود» یعنی همان کاری که هر سال درباره آنفلوانزا با ساختن واکسن‌های جدید انجام می‌شود.