به گزارش همشهری آنلاین به نقل از مهر، دکتر علیرضا ناجی رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که آیا ایجاد عفونت طبیعی در بدن بر تزریق واکسن کرونا اولویت دارد، از برخی رویکردها مبنی بر عدم استفاده از واکسن انتقاد کرد و توضیح داد: این موضوع که عفونت طبیعی می‌تواند به طور قطعی بدن را در برابر ویروس ایمن کند، بزرگ‌نمایی کاذب درباره سیستم ایمنی در برابر عفونت طبیعی است.
دکتر ناجی با تاکید بر اینکه منطق ایجاد ایمنی طبیعی نمی‌تواند برای تمامی افراد جامعه کارایی لازم را داشته باشد، افزود: نمی‌شود با این ادعا که ایمنی طبیعی در مقایسه با استفاده از واکسن می‌تواند ایمن‌تر باشد، به افراد گارانتی صددرصد ایمنی طبیعی را دهیم. چراکه پاسخ ایمنی بدن افراد در مواجه با کرونا متفاوت است و در این میان احتمال بروز اتفاقات غیرقابل‌جبران پس از ابتلا به کرونا هم وجود دارد.
احتمال عدم ایجاد آنتی‌بادی کرونا در ۲۰ درصد مبتلایان
رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی تاکید کرد: در پاسخ ایمنی طبیعی بدن افراد به ویروس کرونا تفاوت زیادی حتی تا ۲۰۰ برابر وجود دارد و این در حالی است که نزدیک به ۲۰ درصد از افرادی که دچار عفونت‌های طبیعی می‌شوند، احتمال این که آنتی‌بادی در بدنشان ایجاد نشود، وجود دارد.
ناجی ضمن یادآوری این موضوع که افراد مختلف نسبت به عفونت‌های طبیعی واکنش‌های متفاوتی دارند گفت: ویروس کرونا با توجه به پروتئین‌هایی که دارد و بیان می‌کند و تعاملی که با ایمن بدن از راه‌های گوناگون برقرار می‌کند، بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و این موضوع باعث می‌شود که درصد کفایتی که از سیستم ایمنی که دریافت می‌کنیم متفاوت باشد چرا که به طور کلی درصد آنتی بادی‌های خنثی کننده حاصل از عفونت‌های طبیعی در افراد مختلف بسیار متفاوت است.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه اثر بخشی واکسن‌ها را مورد تاکید قرار داد و افزود: زمانی که پای واکسن‌ها برای پیشگیری و درمان به میان می‌آید باید این موضوع را مورد توجه قرار دهیم که حداقل استفاده از واکسن یک راه حل بسیار مطمئن با پاسخی مشخص است.
وی افزود: واکسن‌ها مقادیر معین ویروس را با استانداردهای ایمن به بدون وارد می‌کنند، بنابراین نتیجه نیز پاسخ مطمئن‌تری خواهد داشت.
ایمنی ناشی از تزریق واکسن
این استاد دانشگاه با اشاره به این که پاسخ سیستم ایمنی افراد در مقابل دریافت واکسن تقریباً یکسان است عنوان کرد: یکی از مهمترین دلایل امنیت واکسن‌ها این است که افراد با مقادیر مساوی از واکسن و با ساختاری ایمن برخورد می‌کنند.
دکتر ناجی با اشاره به این که مبتلایان به کرونایی که مقادیر بالاتر ویروس را دریافت کرده اند در مقایسه با افرادی که به فرم‌های خفیف‌تر بیماری مبتلا شده اند به مراتب آنتی بادی ضعیف‌تری هم در بدنشان ایجاد می‌شود تاکید کرد: افرادی که به فرم‌های خفیف کرونا مبتلا و درمان شده اند، نفع بیشتری از واکسن می‌برند چرا که مقادیر کمتری از آنتی بادی را نیز دریافت کرده اند.
وی ادامه داد: مطالعاتی که در سه هزار فرد بین ۱۸ تا ۳۵ سال مبتلا به کووید ۱۹ و بستری در بیمارستان انجام شده نشان می‌دهد که از این تعداد ۲۰ درصد از مبتلایان به بخش‌های مراقبت‌های ویژه پس از مدتی بستری منتقل شدند و متأسفانه از این تعداد نیز سه درصد مرگ و میر ناشی از کرونا نشان از جدی بودن این ویروس حتی در افراد جوان و بدون بیماری زمینه‌ای دارد.
لزوم پرهیز از کلی‌گویی در حوزه سلامت
دکتر ناجی با بیان اینکه در حوزه سلامت و مواردی که با جان مردم در ارتباط است باید از کلی‌گویی پرهیز کرد گفت: این مقایسه که جوانان نسبت افراد مسن و خانم‌ها در مقایسه با آقایان به مدل خفیف‌تر و ضعیف شده بیماری مبتلا می‌شوند یک کلی گویی است و برای تمامی افراد جامعه صدق نمی‌کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تاکید کرد: هیچ گارانتی وجود ندارد که در ابتلاء به عفونت‌های طبیعی کووید ۱۹ چه اتفاقی رخ می‌دهد چرا که گوناگونی پاسخ ایمنی در افراد متفاوت است.
وی با بیان این که طبق مطالعات بعد از چند ماه آنتی‌بادی در بدن بهبودیافتگان کرونایی رفته‌رفته کاهش می‌یابد، به درصد بالای بیماری‌های زمینه‌ای در کشور اشاره کرد و ضرورت استفاده از واکسن‌ها را مورد تاکید قرار داد.
واکسن از رنج ناشی از عوارض بیماری جلوگیری می‌کند
دکتر ناجی به یکی دیگر از دلایل برتری واکسن در مقایسه یا عفونت‌های طبیعی خصوصاً کووید ۱۹ را عوارض کرونا حتی تا ماه‌ها پس از بهبود دانست و افزود: واکسن‌ها معمولاً عارضه‌ای ندارند و یا عوارض آنها بسیار محدود است و این در حالی است که بسیاری از افراد حتی پس از بهبود همچنان از عوارض کووید ۱۹ رنج می‌برند.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه با بیان این که حتی نمی‌توان جهانی را بدون واکسن متصور شد گفت: واکسن‌ها خدمات زیادی به بشر در زمینه سلامت کرده اند، به طور مثال در بیماری‌های همانند آبله، سل، سرخک، سرخچه و فلج اطفال واکسن‌ها نقش مؤثری داشته و باعث ریشه کنی بسیاری از بیماری‌ها شده اند.
وی با اشاره به اینکه تغییرات در ساختار ویروس‌ها موضوعی عادی است اظهار کرد: ویروس‌ها به دلیل تمایل بقا در طبیعت همواره در حال تغییر هستند.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه ۶ مدل مختلف ژنتیکی از ویروس کرونا تاکنون شناسایی شده که در حال تکثیر و چرخش است توضیح داد: روزهای اول شیوع پاندمی کووید صحبت از گونه مختلف L و S ویروس کرونا بود. درحالی‌که مدل L بیماری زایی وخیم‌تری داشت و با گذشت چند ماه ویروس L به Vو G تبدیل شد و در حال حاضر G نیز به سه بخش GR، GHو GVتغییر کرده که در حال حاضر در حال انتقال است.
عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به آخرین داده‌ها در مورد واکسن‌ها کرونا گفت: در حال حاضر دو واکسن فایزر و مدرنا مجوزهای سازمان غذا و داروی آمریکا را اخذ کرده اند که هر دوی این واکسن‌ها در دسته واکسن‌های ژنومیک قرار دارند.
فعالیت ۲۰۰ شرکت برای تولید واکسن کرونا
رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی از اثربخشی و کارایی بالای واکسن‌های واردشده به بازار خبر داد و افزود: در حال حاضر حدود ۲۰۰ کمپانی در دنیا در حال فعالیت و مطالعه برای تولید واکسن اثربخش کرونا هستند.
ناجی با بیان این که واکسن‌ها به لحاظ ماهیت و اثربخشی به گروه‌های مختلف تقسیم می‌شوند، گفت: این تصور که واکسن کرونا حاوی ویروس ضعیف‌شده کووید۱۹ است، تصوری غلط است. چرا که واکسن کووید ۱۹ مانند واکسن آنفلوآنزا واکسنی غیرفعال است که پس از کشت ویروسی مورد استفاده قرار می‌گیرد و دسته دوم واکسن‌های مورد استفاده هستند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه دسته سوم واکسن‌های کووید از وکتور مناسب نوع دیگری از طیف واکسن‌های مقابله با کرونا هستند، خاطرنشان کرد: در این مدل ویروس‌ها تکثیر پیدا نمی‌کنند بلکه درواقع پروتئین اسپایک در وکتورها به صورت ظاهر ویروس قرار داده می‌شود و به بدن فرد تزریق می‌شود.
ناجی افزود: دسته چهارم واکسن‌هایی هستند از جنس پروتئین که پروتئین اسپایک را تولید می‌کنند و برنانو پارتیکل ها قرار داده می‌شوند و در ادامه این مجموعه را به عنوان واکسن به بدن تزریق می‌کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به این که دسته دیگری از واکسن‌ها هم در حال ساخت و ورود به بازار است، درباره این واکسن نیز توضیح داد: این واکسن توسط شرکتی ساخته شد که پیشتر این شرکت برای ابولا واکسن تولید و به بازار عرضه کرده بود، به شکلی که در تولد آن تقریباً از همان ساختار استفاده شده است.
وی افزود: در این مدل از نوعی ویروس از خانواده رابدو ویروس استفاده می‌شود به نام VSVو در آن ژن پروتئین اسپایک را قرار داده، ویروس در بدن تکثیر می‌شود و مقدار زیادی پروتئین در بدن تولید می‌شود، این واکسن در صورت ورود به بازارهمانند واکسن‌های ژنومیک، کارایی بسیار بالایی خواهد داشت.
جهان بدون واکسن، جهانی تیره و تار است
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه در پاسخ به این سوال که ایمنی طبیعی بر استفاده از واکسن اولویت دارد یا خیر گفت: جهان بدون واکسن جهانی تیره و تار است. نمی‌توان جهانی را بدون واکسن متصور شد. واکسن‌ها خدمات زیادی به بشر در زمینه سلامت کرده اند. به طور مثال در بیماری‌هایی مانند آبله، سل، سرخک، سرخچه و فلج اطفال واکسن‌ها نقش مؤثری داشته و باعث ریشه کنی بسیاری از بیماری‌ها شده اند.
ناجی با اشاره به این که سوال اصلی این است که آیا عفونت طبیعی ایمنی قوی‌تری دارد یا واکسن می‌تواند جامعه را در برابر ویروس کووید ۱۹ ایمن کند، از کارایی بالای واکسن کرونا تا ۹۶ درصد خبر داد.
عضو هیئت علمی دانشگاه ضمن مقایسه اثربخشی واکسن کووید ۱۹ با آنفلوآنزا اظهار کرد: واکسن آنفلوآنزا تنها بین ۵۰ تا ۷۰ درصد کارآیی دارد. در حالی که کارآیی واکسن کووید ۱۹ بسیار بیشتر از این مقدار است.