تاریخ انتشار: ۲۰ مهر ۱۳۸۵ - ۰۹:۵۴

محمدمهدی حاجی پروانه: این که برای مراسم احیاء کجا برویم و توی چه جمعی احیاء بگیریم، هم تصمیم مهمی است. بستگی دارد به این که کجا می‌‌توانیم سنگ‌های خودمان را با خودمان وا بکنیم.

خودمانی‌تَرَش می‌شود این که کجا باحال‌تر است و کجا بیشتر به‌مان می‌چسبد؟ پاتوق‌های شب احیاء را می‌شود توی چند گروه جا داد. اما این فقط یک گروه‌بندی ظاهری است و انتخاب هر کدام از این پاتوق‌ها بستگی به این دارد که دل آدم چه می‌گوید و معمولا انتخاب‌های دل و احساس، می‌تواند همة گروه‌بندی‌ها را باطل کند.

زیرسقف آسمان
 مسجد جامع بازار، شاید یکی از معروف‌ترین جاهایی باشد که مراسم احیاء را برگزار می‌کند. شبستان‌های قدیمی و بزرگ مسجد، شب‌ها گوش تا گوش پر از جمعیت می‌شود و آیت‌الله حاج آقا مجتبی تهرانی، با زبان گرم و صمیمی‌اش خیلی‌ها را نیمه شب به مسجد جامع بازار می‌کشاند. سنگین‌ترین بحث‌های معرفتی با خودمانی‌ترین زبان و بیان ممکن، باعث شده تا هر سال بیشتر از سال قبل، جمعیت به مسجد جامع بازار بیاید.

 مسجد قدیمی ارگ در میدان پانزده خرداد هم یکی از پاتوق‌های سنتی‌پسندهاست که حاج منصور ارضی، مراسمش را می‌گرداند. سخنرانی، مداحی و بعد قرآن به سر گذاشتن، شب‌های قدر مسجد ارگ را شلوغ‌تر از همیشه می‌کند. ضمن این که هر شب، چند تا از مداحان معروف دیگر هم به مسجد ارگ می‌آیند و حاج منصور را در مداحی کمک می‌‌کنند. مسجد ارگ بعد از واقعة تلخ آتش‌سوزی محرم دو سه سال پیش، حال و هوای دیگری به خود گرفته.

 سعید حدادیان را هم شب‌های قدر می‌شود توی مهدیة امام حسن مجتبی (ع) در خیابان آزادی پیدا کرد. جایی که طی این چند سال، به پاتوق ثابت ساکنان غرب تهران تبدیل شده.
مراسم مهدیة امام حسن (ع) با قرائت یک جزء قرآن و دعای جوشن‌کبیر شروع می‌شود و بعد از سخنرانی، مداحی حدادیان است و مراسم قرآن به سر گذاشتن توسط خود او.

 توی مراسم مهدیه امام حسن (ع) که توسط هیأت رزمندگان غرب تهران برگزار می‌شود، می‌توان چهره‌های آشنایی را دید. بعضی اعضای شورای شهر، پای ثابت مراسم هر شب هستند.

 مسجد سیدالشهدا هم در اتوبان آهنگ هرسال برنامه‌ای با حضور حاج‌مهدی سماواتی و حاج ماشاءالله عابدی دارد.اگر صدای آرام مناجات سماواتی و گرمی صوت عابدی را بشناسید هیچ‌وقت آن‌جا را از دست نمی‌دهید.


 راستی مرقد امام را هم یادتان نرود. اگر هوای آزاد، آسمان صاف و آن چهار گنبد کوچک را دوست دارید لحظه‌ای شک نکنید. مرقد امام همان‌جاست که باید شب زنده‌داری کنید.

ازتوی جعبه‌جادو
صدا و سیما معمولا  هر سال، برنامه‌های شب احیای چند جای ثابت را به صورت زنده از شبکه‌های مختلف پخش می‌‌کند.

 مراسم شب احیاء در بهشت زهرا، مرقد امام خمینی (ره)، یکی از آن‌هاست که طی سه شب احیاء با سخنرانی سه نفر از مسؤولان و قرآن به سر گذاشتن توسط یکی از علما برگزار می‌شود. شیخ حسین انصاریان، حجت‌الاسلام ناطق نوری و یک نفر از نزدیکان بیت امام (ره) پای ثابت این مراسم هستند و بقیة مدعوین به فراخور زمان عوض می‌شوند. شیوة خاص  بیان و سبک منحصر به فرد شیخ‌حسین انصاریان در شب احیاء هنوز خیلی طرفدار دارد.

 حرم شاه عبدالعظیم (ع) هم یکی از پاتوق‌های تلویزیونی است که هر سال عدة زیادی را به سمت خود می‌کشاند. دعوت از قاریان معروف مصری، تواشیح و مداحی از جمله برنامه‌های تولیت و روابط عمومی آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) است که البته با توجه به گستردگی برنامه‌ها، زودتر از جاهای دیگر شروع می‌شود.

 مصلای تهران چند سالی است که با دعوت از مداحان و سخنرانان معروف، تبدیل به پاتوق اهالی مرکز شهر شده. حجت‌‌الاسلام پناهیان، حاج صادق آهنگران، حاج مهدی منصوری و... از جمله میهمانان شب‌های احیاء در مصلا هستند. برنامة شب‌های احیاء مصلا را توی این چند سال هیأت رزمندگان اسلام راه انداخته است.

 مسجد بلال صدا و سیما هم آن‌طور که از نامش پیداست، پاتوق بروبچه‌های تلویزیونی است. طبیعی است که صدا و سیما هم برنامه‌های این مسجد را به طور کامل پوشش بدهد. ساکنان شمال تهران برای حضور در یک جمع این‌جوری که تلویزیون هم پخش زنده‌اش را پوشش می‌دهد، به مسجد بلال می‌روند. حجت‌الاسلام ادیب یزدی، حاج محسن طاهر و حاج احمد واعظی از جمله سخنرانان و مداحان مسجد بلال هستند.

درکنار جوان‌ها
 معروف‌ترین مراسم شب قدر در جمع‌های دانشجویی، توی مسجد کوی دانشگاه برگزار می‌شود. آیت‌الله امجد با سبک منحصر به فردش در گرداندن مراسم شب احیاء، حالا شب‌های قدر، خیلی‌ها را به سمت خیابان کارگر شمالی و کوی دانشگاه می‌کشاند. لحن صمیمی و جوان‌پسند او همراه با شوخی‌های متعدد، فضای مراسم احیاء در کوی دانشگاه را با جاهای دیگر، خیلی متفاوت کرده است.

 مسجد دانشگاه تهران هم برنامه‌های خاص خودش را دارد. مداحان و سخنرانان مراسم شب احیاء در این مسجد، چندان ثابت نیستند، ولی حضور حجت‌الاسلام پناهیان با لحن دانشجوپسندش، یکی از برنامه‌های تقریبا ثابت مسجد دانشگاه تهران در این چند شب است.

 طرفداران حجت‌الاسلام صدیقی هم در مسجد دانشگاه صنعتی‌شریف جمع می‌شوند. سخنرانی‌های حجت‌الاسلام صدیقی هم با توجه به نوع بیان و لحن احساسی او طرفداران زیادی دارد. او بارها در میان مراسم سخنرانی به گریه می‌افتد و با همان لحن بغض‌آلود سخنرانی را ادامه می‌دهد.

 مراسم احیاء در جمع‌های دانشجویی، بیشتر روی سخنرانی متمرکز هستند و برگزارکنندگان با دعوت از سخنرانان مطرح و البته مقبول جمع‌های جوان و دانشجو، سعی می‌کنند تا به نوعی پاسخ دغدغه‌های فکری و ذهنی که ذهن  بر و بچه‌های دانشجو را به خود مشغول کرده بدهند و در میان این سخنرانی‌ها نکات و ظرایف مذهبی را هم با نوآوری خاص جمع‌های دانشجویی مطرح کنند.