به گزارش همشهری آنلاین به نقل از مهر، ۱۳ بهمن هر سال «روز جهانی تالاب» است؛ روزی که برای کشور ما از دو منظر با ارزش است. نخست از جهت وجود تالابهای ارزشمند و فراموششده در کشور که باید هر سال ارزشهای اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی آنرا فریاد بزنیم و دیگر اینکه این روز جهانی با نام رامسر (کنوانسیون رامسر) گره خورده است؛ پیمانی بینالمللی که برای حفاظت از تالابها و حیوانات و گیاهان وابسته به آنها (به ویژه پرندگان آبزی) در سال ۱۹۷۱ میلادی در شهر رامسر به تصویب رسید و بعد از گذشت ۵۰ سال این پیمان ۲۴۱۲ مکان به وسعت بیش از ۲۵۴ هزار هکتار در ۱۷۱ کشور را پوشش میدهد.
کشور ما با این کنوانسیون یکی از پیشروترین کشورها در حفاظت از محیط زیست رقم خورد، اما در میانه این سالها به دلیل وقوع جنگ تحمیلی، فشار تحریمهای بینالمللی، وقوع خشکسالی و ضعفهای مدیریتی از یکی از قدیمی ترین معاهده بینالمللی محیط زیستی نتوانست به خوبی حفاظت کند. به نحوی که در آستانه این روز خبرهای تلخی از وضعیت مدیریت این محیطهای طبیعی با ارزش به گوش میرسد.
در جدیدترین این اخبار ناگوار، خبر واگذاری مدیریت تالاب انزلی به وزارت نیرو، کشته شدن ۱۷۰ پرنده مهاجر در تالاب میانکاله و حذف نام ایران از پوسترهای جهانی از دو زاویه نشانگر ضعفهای سالیان گذشته در حفاظت از این میراث دارد.
خواب سنگین مسئولان
مسعود باقرزاده کریمی، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان محیط زیست کشور با تاکید بر اینکه در لوگوی انتخابی از سوی کنوانسیون برای پنجاهمین سالگرد از آرم این کنوانسیون استفاده نشده، گفت: دلیل این اتفاق میتواند تفسیرپذیر باشد ولی تا وقتی که مکاتبه رسمی از سوی وزارت خارجه در این زمینه صورت نگرفته، هرگونه علتیابی این مساله از سوی ما بیمورد است.
وی با اشاره به تحلیلهای صورت گرفته در این زمینه و با توجه به اینکه کشور امارات در حال حاضر رئیس کمیته دائمی این کنوانسیون تا زمان برگزاری اجلاس بعدی است، گفت: هرچند وزارت خارجه باید به جدیت پیگیر این اتفاق باشد اما بهتر است ما تمرکزمان را بر روی معضلات و فرصتهای تالاب در کشورمان بگذاریم.
باقرزاده کریمی اظهار داشت: به نظر میرسد امسال اهمیت تالاب از نگاه سازمانهای مردم نهاد، دستگاههای اداری و حتی مردم چند برابر شده و این اهمیت را در برگزاری وبینارها، تولید محتواها و اطلاع رسانیهای روز جهانی تالاب بخوبی میتوانیم ببینم.
سمیه رفیعی رئیس فراکسیون محیط زیست نیز در صفحه توئیتری خود به حذف نام ایران از این پیمان اشاره کرده و گفته است: پس از پنجاه سال و به یمن تلاش مقامات دستگاه دیپلماسی نام رامسر از عنوان کنوانسیون بینالمللی رامسر حذف شده و هیچ صدای اعتراضی نیز بر نخواسته است. اگر موضوع تالاب و محیط زیست برای شما اولویت نیست به حرمت نام ایران اقدام کنید.
نام «رامسر» فقط از پوسترها حذف شده است
البته احمدرضا لاهیجان زاده، معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست گفته است: نام «رامسر» از لوگوی رسمی کنوانسیون رامسر که معاهدهای بینالمللی و در راستای حفاظت از تالابهای ارزشمند است، حذف نشده است. لوگوی رسمی کنوانسیون رامسر همچنان با کلمه «رامسر» است و اکنون نیز قابلیت دسترسی برای همه وجود دارد و افراد میتوانند با ورود به سایت کنوانسیون، لوگوی رسمی آن را مشاهده کنند.
لاهیجان زاده گفته: آن چیزی که در فضای مجازی مشاهده میشود لوگوی کنوانسیون نیست بلکه پوستر پنجاهمین سالگرد کنوانسیون رامسر است، این هم سلیقهای است و ممکن است هر سال با یک تفکری چاپ شود. در حالی که در پوسترهای سالهای قبل هم نام رامسر نبود.
بیاهمیت بودن مساله تالابها برای دولتمردان
از بعد سیاست خارجی و بی اهمیت بودن مساله تالابها برای دولتمردان که بگذریم، در سیاست داخلی کشورمان هم این مساله حکم فرماست، نگاه تبعیضآمیز میان تالابها و معضل خشکسالی تا تلاش وزارت نیرو در سیطره بر تمامی پهنههای آبی از جمله تالابها که میتوان این مماشات را در واگذاری مدیریت تالاب انزلی به عنوان یکی از مهمترین تالابهای ایران برشمرد.
این شرایط در مدیریت داخلی سازمان محیط زیست هم در ضعفهای مدیریتی در تالاب میانکاله به خوبی قابل مشاهده است؛ آنجا که هزاران پرنده مهاجر در مدت کوتاهی در این تالاب کشته میشوند و هنوز بعد از گذشت یک سال، نه تنها مدیران و کارشناس مسئولان این سازمان نمیتوانند علت اصلی آن را بیان کنند که باز هم شاهد کشته شدن ۱۷۰ پرنده دیگر و شاید افزایش این تعداد در روزهای آینده باشیم.