فاطمه کاظمی- همشهری آنلاین: در میان آثار نامزد شده برای این کار، تپه تاریخی هگمتانه بهترین گزینه بود و از آن زمان تاکنون رسانه‌ها بسیار در این زمینه نوشته‌اند و عملی‌شدن قول مسئولان را مطالبه کرده‌اند.
بعدها بحث ثبت جهانی «منظر فرهنگی هگمتانه تا همدان» که شامل بافت تاریخی همدان نیز می‌شد، مطرح شد و حالا مسئولان همدان از آماده‌شدن پرونده برای ارسال به یونسکو تا پایان سال جاری خبر می‌دهند. البته برخی کارشناسان معتقدند بعید است در مدت زمان گفته‌شده پرونده آماده ارسال به یونسکو شود، به خصوص که تخریب‌های صورت‌گرفته در بافت تاریخی همدان و موانع دیگر کار را سخت کرده است اما مدیران همدان معتقدند همدان به زودی صاحب یک اثر تاریخی جهانی می‌شود.
این را هم نباید فراموش کرد که برخی مدیران همدان هنوز اطلاعات کامل و علم لازم نسبت به مقوله ثبت جهانی ندارند و به این موضوع هم انتخاباتی نگاه می‌کنند اما ما امیدواریم نتیجه همه این اقدامات ثبت جهانی هگمتانه برای همدانی‌ها باشد.
هگمتانه یا فلک الافلاک؟
«سید سعید شاهرخی» استاندار همدان در نشست خبری خود به مناسبت دهه فجر مدعی شد پرونده ثبت جهانی تپه هگمتانه نهایی شده است و این اقدام در توسعه و عمران همدان تأثیرگذار خواهد بود. شاهرخی البته تأکید کرد پرونده ثبت جهانی هگمتانه بعد از پرونده قلعه فلک الافلاک لرستان به یونسکو ارسال خواهد شد.
گام‌های موثر همدان
«حمید بینایی» کارشناس ثبت جهانی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در حاشیه ششمین کارگروه بررسی پرونده ثبت جهانی هگمتانه به همشهری آنلاین می‌گوید: مسئولان پایگاه تپه تاریخی هگمتانه برای تکمیل پرونده ثبت جهانی هگمتانه زحمت زیادی کشیده‌اند و اطلاعات خوبی جمع‌آوری کرده‌اند. تا جایی که من می‌دانم اطلاعات اولیه کامل و خوب است.
وی توضیح می‌دهد: مرحله بعد که مرحله دشوارتری نسبت به جمع‌آوری اطلاعات است، ساماندهی و تدوین پرونده نسبت به منطق کار است. مستندنگاری و تعیین عرصه و حریم تا حدودی انجام شده و ممکن است تغییراتی در آن اتفاق بیفتد. نقشه‌ها وضعیت خوبی دارند اما لازم است در بخش تدوین پرونده، چکش‌کاری بیشتری اتفاق بیفتد. اگر مشکل خاصی پیش نیاید تا آخر سال جاری می‌توان یک پرونده پیش‌نویس تهیه کرد و این‌که این پرونده کی برای یونسکو ارسال شود بستگی به تصمیم معاون میراث فرهنگی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دارد.
وی در واکنش به صحبت‌های استاندار در خصوص پرونده ثبت جهانی قلعه فلک الافلاک می‌گوید این اولین‌بار است که چنین چیزی می‌شنود.
دشوارترین کار در کمترین زمان
«علی مالمیر» مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان معتقد است: یکی از دشوارترین بخش پرونده ثبت جهانی هگمتانه احصا اطلاعات مورد نیاز است که خوشبختانه با همکاری اساتید و مسئولان، این مرحله انجام شده است و از آن‌جایی که متعهد شده‌ایم تا پایان سال پرونده را تکمیل کنیم، این کمک‌ها باعث شده جمع‌آوری اطلاعات وقت کمتری از ما بگیرد.
وی درباره اقدامات انجام‌شده در زمینه ثبت جهانی هگمتانه می‌گوید: تهیه طرح جامع هگمتانه را در دست اقدام داریم که می‌تواند در خدمت پرونده ثبت جهانی این تپه تاریخی باشد. مطالعاتی در زمینه مرمت و حفاظت هگمتانه انجام شده و در شورای راهبردی پایگاه به تصویب رسیده است. ساماندهی شاهزاده حسین (ع) و جداره‌های این بخش از میدان مرکزی همدان و انجام مطالعات و تصویب ضوابط بافت تاریخی همدان از جمله اقدامات اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در زمینه تسریع آماده‌سازی پرونده ثبت جهانی هگمتانه انجام داده است. شهرداری نیز ساماندهی بازار تاریخی و ساخت معبرهای فرهنگی را دست مطالعه دارد.
راهی که در پیش است
مالمیر در پاسخ به این سوال که با توجه به قانون ارسال یک پرونده در سال برای یونسکو، آیا ممکن است قلعه فلک الافلاک مقدم بر هگمتانه باشد، توضیح می‌دهد: بر اساس تفاهمی که در جلسه با حضور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شد، قرار شد پرونده ثبت جهانی هگمتانه تا پایان سال آماده شود و پرونده در نیمه اول سال آینده توسط وزارتخانه به یونسکو ارسال شود و بیشتر از این چیزی به من نگفته‌اند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان تأکید می‌کند: البته نیاز است یک شورای راهبردی برای آماده‌سازی و انجام یک سری اقدامات قبل از حضور ارزیاب یونسکو در هگمتانه تشکیل شود. منتظر حضور معاون میراث فرهنگی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در همدان و تشکیل جلسه با حضور ایشان و استاندار هستیم تا موارد پیش‌نیاز ثبت جهانی هگمتانه مانند حذف سواره از عرصه این تپه تاریخی و اجرای طرح بازآفرینی شهر همدان انجام شود. تصویب ضوابط بافت تاریخی همدان نیز در همین راستا بود.
مالمیر ابراز امیدواری می‌کند: امیدواریم با هم‌افزایی ایجادشده یک مسیر بلند را در زمان کوتاه باقیمانده طی کنیم.