به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز پیتر بن امبارک، کارشناس ایمنی غذایی و بیماریهای حیوانی سازمان جهانی بهداشت روز سهشنبه یافتههای سفر تحقیقاتی یک گروه کارشناسی این سازمان به چین را درباره منشاهای احتمالی کروناویروس جدید در شهر ووهان در مرکز این کشور که نخستین موارد عفونت در دسامبر ۲۰۱۹ در آن کشف شد، جمعبندی کرد.
انستیتو ویروسشناسی ووهان دارای مجموعه گستردهای از نمونههای ویروس است و به همین علت اتهامات ثابتنشدهای به این انستیتو زده شده بود که خروج کروناویروس از این آزمایشگاه به علت رعایت نکردن ملاحظات امنیتی باعث شیوع آن در شهر ووهان شده است. چین قویا اتهامات در این باره را تکذیب کرده است و در مقابل خودش نظریههای ثابتنشدهای درباره منشا گرفتن این ویروس در جاهای دیگر جهان را ابراز کرده است.
گروه کارشناسی سازمان جهانی بهداشت که شامل کارشناسانی از ۱۰ کشور میشود به همراه کارشناسان انستیتو ووهان در طول چهار هفته از بیمارستانها، موسسههای پژوهشی، یک بازار سنتی غذاهای دریایی مربوط شده به شیوع اولیه کرونا و سایر مکانها بازدید کردند.
دیدار این گروه کارشناسی پس از ماهها مذاکره و پس از توافق با چین در میان فشار گسترده بینالمللی در اجلاس «مجمع جهانی بهداشت» در اواخر ماه مه (اردیبهشت) امکانپذیر شد و پکن به رد کردن درخواستها برای انجام تحقیقات کاملا مستقل در این باره ادامه داد. جدال میان واشنگتن و پکن و نظریههای توطئههای گوناگون مانع از انجام این تحقیقات شده بود.
مقامات چینی رویه سختگیرانهای در انتشار اطلاعاتی درباره علل احتمالی شروع پاندمی کرونا که تا به حال باعث بیماری بیش از ۱۰۵ میلیون نفر در جهان شده است و بیش از ۲.۲ میلیون نفر را کشته است، اتخاذ کردهاند.
یافتههای تیم تحقیقاتی اعزامی به چین
این گروه کارشناسی میگویند «نظریه نشت ویروس» از آزمایشگاه «بسیار نامحتمل» است و شواهد اینگونه نشان میدهد که خفاشها مخزن حیوانی کروناویروس جدید بودهاند.
یافتههای ابتدایی این گروه نشان میدهند که این ویروس بعدا به یک میزبان واسط - احتمالا یک خرگوش، «سرنواری» (ferret badger) (نوعی راسو) یا موش بامبو- منتقل شده است و بعد به انسانها رسیده است.
این گروه همچنین احتمال انتقال ویروس به شهر ووهان (محل شناسایی اولیه ویروس) از طریق فراوردههای منجمد، نظریهای که مقامات چین بر اساس آن معتقدند ممکن است ویروس از خارج از چین به این کشور رسیده باشد، را مورد بررسی قرار دارند.
با اتمام کار این گروه مرحله اول تحقیقات سازمان جهانی بهداشت درباره منشاهای کروناویروس جدید و پاسخ جهانی به پاندمی آن به پایان میرسد.این گروه چهار فرضیه درباره چگونگی ظهور ویروس را مطرح کرده است و فرضیه مهندسی شدن ویروس در آزمایشگاه یا خروج اتفاقی آن از آزمایشگاه را رده کرده است.
محتملترین سناریو
دکتر امبارک گفت که محتملترین سناریو این است که ویروس از میزبان حیوانیاش - احتمالا خفاش به یک گونه حیوانی دیگر رسیده و در نهایت وارد بدن انسانها شده است.
او گفت: «یافتههای اولیه نشان میدهند که انتقال از طریق یک میزبان واسط محتمل ترین شیوه انتقال ویروس به انسان است و برای ثابت شدن این نظریه نیاز به بررسیهای بیشتر و پژوهشهای اختصاصیتر هدفمند وجود دارد.»
امبارک افزود: «همه تحقیقات انجام شده درباره ویروس و منشا آن به منبع طبیعی این ویروس و ویروسهای مشابه در جمعیتهای خفاش اشاره میکنند.»
دکتر امبارک همچنین گفت گروهش به فرضیه انتقال مستقیم «زوونوتیک» هم توجه داشتهاند- یعنی که ویروس به طور مستقیم از میزبان اولیه به انسان رسیده باشد. اما با توجه فاصله بسیار زیاد شهر ووهان از سکونتگاه طبیعی خفاشها بعید انتقال از این شیوه رخ داده باشد.
کارشناسان این گروه میگویند حیوان واسطی که ویروس را از خفاشها به انسان منتقل کرده است، میتواند خرگوش، موش بامبو یا گورکن باشد، چرا که همه این گونههای حیوانی حساسیت شناختهشدهای به کروناویروسها دارند.
چین همچنین متهم شده است که در پاسخ اولیه به شیوع کرونا ناموفق بوده و درباره مراحل اولیه شیوع لاپوشانی کرده است، در حالیکه موارد بیماری از چندین هفته پیش از آنکه بیماری جدید نام «ذاتالریه جدید» در دسامبر ۲۰۱۹ به اطلاع سازمان جهانی بهداشت برسد، در حال رخ داده بوده است.
اما دکتر امبارک گفت که «شاهدی وجود نارد که شیوع بزرگی که مربوط به موارد کووید-۱۹ باشد پیش از دسامبر ۲۰۱۹ در ووهان یا سایر مناطق چین رخ داده باشد.»