به گزارش همشهری آنلاین کمیته « مشورتی روالهای ایمنسازی» (ACIP) پس از بازبینی دادههای کارآزمایی بالینی این واکسن به توصیه به تجویز این واکسن رای داد و سپس دکتر راشل پی والنسکی، رئیس CDC رسما این توصیه را تایید کرد.
CDC در بیانیه او خود توصیهای در این باره که دریافت این واکسن تکدوزی نسبت به واکسن دو دوزی ( دو تزریقی) فایزر و مدرنا برای چه گروههایی مرجج است، ندارد و در عوض بر اهمیت واکسن زدن با هر گزینه در دسترس تاکید کرده است.
در اینجا مروری میکنیم بر چیزهایی که تا به حال درباره واکسن کرونای جانسوناندجانسون میدانیم.
-
این واکسن چطور عمل میکند؟
واکسن جانسوناندجانسون یک واکسن از نوع «ناقل ویروسی» (viral vector) است. این واکسن از یک آدنوویروس (عامل سرماخوردگی) غیرفعالشده ساخته شده است که حاوی از DNA (دستورهای ژنتیکی) است که سلولهای بدن را به ساختن پروتئین گلمیخی یا spike کروناویروس جدید وا میدارد.
ساخت این پروتئین بوسیله سلولهای بدن به نوبه خود پاسخ ایمنی را برمیانگیزد و باعث حفاظت شما در آینده هنگام قرار گرفتن در معرض ویروس واقعی میشود.
واکسن جانسوناندجانسون از لحاظ استفاده از دستورهای ژنتیکی برای ایجاد پاسخ ایمنی مشابه واکسنهای فایزر/بیونتک و مدرنا است- اما در این واکسن از مولکول mRNA (آرآنای پیامبر) برای انتقال دستورهای ژنتیکی ساخت پروتئین گلمیخی استفاده میشود.
این واکسن نمیتواند باعث ابتلا به شما به کووید-۱۹ یا سرماخوردگی شود، چرا که حاوی ویروس زنده یا فعال نیست.
آشنایی با رویکردهای متفاوت برای ساختن واکسن کرونا
-
میزان اثربخشی این واکسن چقدر است؟
واکسن جانسوناندجانسون در کارآزماییّهای بالینی اثربخشی ۸۵ درصدی در پیشگیری از بیماری شدید یا بحرانی و اثربخشی ۶۶ درصدی در پیشگیری از بیماری علامتدار در ۲۸ روز پس از واکسن زدن داشته است.
واکسنهای فایزر/بیونتک و مدرنا به ترتیب ۹۵ و ۹۴.۱ درصد در پیشگیری از بیماری علامتدار کووید-۱۹ اثربخشی دارند، اما این واکسنها پیش از ظهور سویههای جهشیافته واگیرتر کروناویروس آزمایش شدهاند. واکسن جانسوناندجانسون در برابر این سویههای جدید کروناویروس آزمایش شده و به خوبی عمل کرده است.
در واقع، کارشناسان هشدار میدهند که در مقایسه اثربخشی نسبی واکسنها باید با احتیاط عمل کرد، چرا که این واکسنها در شرایط مشابهی آزمایش نشدهاند.
آزمایشهای این واکسنها در دورههای زمانی متفاوت و در برابر گونههای متفاوت ویروس در گردش در آن زمان انجام شده است.
معیار سازمان غذا و داروی آمریکا برای تایید هر واکسن کووید-۱۹ اثربخشی دست کم ۵۰ درصدی آن در پیشگیری از بیماری علامتدار است و اثربخشی واکسن جانسوناندجانسون بسیار بالاتر از این آستانه است.
توجه داشته باشید که واکسنهای آنفلوانزا به طور میانگین در همه گروههای سنی روی هم اثربخشی حدود ۵۰ درصدی دارند، با این حال هر سال جان دهها هزار نفر را نجات میدهند.
-
این واکسن تا چه حد بیخطر است؟
شایعتر عارضه جانبی گزارششده در کارآزمایی بالینی واکسن جانسوناندجانسون همان عوارض جانبی است که با هر واکسن دیگری مشاهده میشود، از جمله درد در محل تزریق، تب و خستگی که به طور معمول ۲۴ تا ۴۸ ساعت بیشتر طول نمیکشند.
در مجموع تا به حال عارضه جانبی شدیدی در برابر این واکسن گزارش نشده است. البته جانسوناندجانسون در حال بررسی دو مورد احتمالی آنافیلاکسی (آلرژی شدید) که اخیرا پس از زدن این واکسن رخ داده است.
-
شیوه تجویز و ذخیره واکسن چگونه است؟
واکسن جانسوناندجانسون در یک دوز یا تزریق به کار میرود و میتوان آن را در دمای معمولی یخچالی نگهداری کرد. واکسنهای فایزر/بیونتک و مدرنا به دو تزریق نیاز دارند و در دماهای بسیار پایینتری باید نگهداری شوند.
تک دوزی بودن این واکسن و نیاز نداشتن آن به نگهداری در فریزر امکان حملونقل و نگهداری آسانتر آن در اغلب جامعهها و واحدهای سیار واکسیناسیون میدهد.
-
کدام واکسن را باید انتخاب کرد؟
واکسن جانسوناندجانسون مانند سایر واکسنهای تاییدشده برای کروناویروس بیخطر و بسیار موثر است.
در حال حاضر معمولا بسته به جایی که زندگی میکنند، یک واکسن معین کرونا را در شبکه توزیع دریافت میکنند و قدرت انتخاب چندانی ندارند.
نکته مهم این است که افراد هر واکسن کرونای تایید شده بوسیله سازمانهای بهداشتی معتبر را که در دسترسشان قرار گرفت، دریافت کنند.
کووید-۱۹ یک بیماری بالقوه کشنده است و گاهی حتی باعث مرگ در افراد در سنین ۲۰ و ۳۰ که ظاهرا سالم هستند، میشود.
با توجه به اینکه همه واکسنهای کرونای تاییدشده تاکنون باعث حفاظت در برای بیماری وخیم و کشنده کووید-۱۹ میشوند و تا حد زیادی از بیماری علامتدار هم پیشگیری میکنند، بهترین کار این است که نخستین واکسنی را که در اختیارتان قرار میگیرد، تزریق کنید.