تاریخ انتشار: ۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ - ۱۰:۵۱

هیرکانی از قدیمی‌ترین زیستگاه‌های کره زمین که از آن به‌ عنوان فسیل زنده یاد می‌شود، در حال نابود شدن با آفات است.

به گزارش همشهری آنلاین، پوشش گیاهی پارک طبیعی گلستان و دیگر جنگل‌های این استان یکی از موارد مورد توجه در ثبت جهانی هیرکانی است. با وجود این خبرهای خوبی درباره این عرصه‌های طبیعی شنیده نمی‌شود، زیرا این جنگل‌ها با عوامل و آفت‌های متعددی تهدید می‌شوند که برخی‌ها از آنها مربوط به دخالت انسان‌هاست و برخی هم ریشه‌های طبیعی دارند.

چندسالی است شمشاد هیرکانی که بخش وسیعی از آن در گلستان قرار دارد، مورد تهدید جدی قرار گرفته است. این تهدید آنقدر جدی بود که شمشاد هیرکانی در فهرست گونه‌های گیاهی در خطر انقراض اتحادیه بین‌المللی حفظ طبیعت (IUCN) قرار گرفت. تهدیدها اما فقط شامل حال شمشادهای هیرکانی نبود و نیست. بر اساس مطالعات کارشناسان ذی‌ربط، گونه‌های گیاهی دیگری در معرض تهدید قرار دارند که مهم‌ترین‌ آنها گونه‌هایی چون بارانک، سرخدار، لیلکی، ملچ، اوجا و شب‌خسب هستند.

حمله آفات به پوشش گیاهی هیرکانی

معاون فنی اداره‌ کل حفاظت محیط زیست گلستان اظهار کرد: نتایج نخستین بررسی‌های انجام‌شده روی پوشش گیاهی ۲منطقه حفاظت‌شده پارک ملی گلستان و جهان‌نمای کردکوی نشان می‌دهد پوشش گیاهی ۳۶۷۰هکتار از این مناطق بر اثر آفت و بیماری‌های درختان جنگلی از بین رفته است.

به گفته «وحید خیرآبادی» از مجموع پوشش گیاهی از بین‌رفته ناشی از آفات و بیماری‌ها ۳۲۰۰ هکتار آن مربوط به پارک ملی گلستان و ۴۷۰ هکتار نیز مربوط به منطقه حفاظت‌شده جهان‌نمای کردکوی است.

وی با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست کشور دارای ۲۹۵ منطقه تحت مدیریت شامل پارک ملی، منطقه حفاظت‌شده و پناهگاه حیات وحش است، افزود: برای نخستین بار به صورت پایلوت پروژه شناسایی پهنه‌های آلوده در پارک ملی گلستان و منطقه حفاظت شده جهان‌نما به آفات و بیماری‌ها اجرا شد. مرحله نخست این پروژه اسفند سال گذشته با همکاری تیمی از اعضای هیأت علمی دانشگاه منابع طبیعی گرگان به پایان رسید.

مبارزه با آفات

خیرآبادی با بیان اینکه امسال مراحل مختلف استفاده از روش‌های مناسب زیستی و فیزیکی مبارزه با آفات و بیماری‌ها و به دنبال آن احیای مناطق آسیب‌دیده در دستور کار قرار دارد، اظهار کرد: در مرحله نخست این پروژه ۵۴۵ خوشه گیاهی به‌عنوان نمونه در پارک ملی گلستان و ۱۱۰ قطعه خوشه از منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما انتخاب و مختصات جغرافیای آنها در نقشه اجرا شد. مجموعا در پارک ملی گلستان و منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما ۱۸ گونه بیماری‌زا مانند زغالی، فتیله نارنجی، لکه‌قیری، لکه‌برگی، سفیدک، پوسیدگی ریشه، ۹ گونه آفت مانند پروانه خالدار، پروانه برگ‌خوار، پروانه جوانه‌خوار بلوط، پروانه دم‌قهوه‌ای، سوسک برگ‌خوار و شپشک پنبه‌ای و ۲ گونه گیاه نیمه‌انگلی دارواش و ارس واش شناسایی شد.

به گفته خیرآبادی، با انجام کار آزمایشگاهی و بررسی میدانی از مجموع وسعت پارک ملی گلستان، پوشش گیاهی ۷۲ هکتار در کانون قرمز، ۲۸۰۰ هکتار نارنجی، ۲۵ هزار هکتار زرد، ۶۰ هزار هکتار سبز (سالم) و ۳۲۰۰هکتار نیز در کانون قهوه‌ای قرار گرفت. همچنین وسعت ۵۳ هکتار از منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما به عنوان کانون قرمز، هزار هکتار نارنجی، ۱۷ هزار هکتار زرد، ۱۳ هزار هکتار سبز و ۴۷۰ هکتار به عنوان کانون قهوه‌ای تقسیم شد.

وی افزود: مراحل بعدی پروژه شامل راهکارهای کنترل و حفظ وضع موجود و استفاده از روش‌های مناسب زیستی و فیزیکی مبارزه با آفات و در نهایت احیای مناطق آسیب‌دیده از آفات و بیماری‌ها، امسال و سال‌های بعد اجرا می‌شود.