به گزارش همشهری‌آنلاین، بررسی صلاحیت داوطلبان ششمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در روزهای اخیر بیش از پیش خبرساز شده است و خبرها از ردصلاحیت گسترده کاندیداهای اصلاح‌طلب در تهران حکایت می‌کند؛ موجی گسترده و کم‌سابقه از رد صلاحیت‌های انتخاباتی که شامل حال اعضای فعلی شورای شهر شده و از ۱۲عضو فعلی شورای پنجم که داوطلب حضور در انتخابات ششمین دوره شوراها بوده‌اند تنها ۲ نفر احراز صلاحیت شده‌اند و از خیل داوطلبان شناخته‌شده و جوان این جریان نیز گستردگی موج ردصلاحیتی‌ها چنان است که تعداد احراز صلاحیت‌شده‌ها به انگشتان دو دست هم نمی‌رسد. خبر رد صلاحیت گسترده چنان برنامه اصلاح‌طلبان برای تهیه فهرست در انتخابات ششمین دوره شورای شهر را تحت‌تأثیر قرار داده است که تنها روزنه امیدشان فرصت ۴روزه اعتراض به نتایج اعلام‌شده و ایجاد تغییر اساسی در شمار داوطلبانشان است.
موضوعی که اگر تا میانه اردیبهشت به ثمر نرسد و رایزنی‌های آنها با شورای نظارت استان و پس از آن شورای مرکزی هیات نظارت موثر واقع نشود، کار آنها را به شعبه‌ویژه دیوان عدالت برای رسیدگی به اعتراضات انتخابات خواهد کشاند؛ روندی قضایی که احتمال حصول نتیجه آن تا یک هفته به برگزاری انتخابات یعنی آغاز موعد رسمی تبلیغات کاندیداها طول خواهد کشید و رسما و عملا زمان مفید را برای تبلیغات و برنامه‌ریزی از اصلاح‌طلبان خواهد گرفت.
رد صلاحیت داوطلبان نزدیک به جریان اصلاحات در این دوره از رقابت‌ها در حالی خبرساز شده است که جبهه اصلاحات در فراخوانی از متخصصان شهری و اجتماعی برای نام‌نویسی در این دوره از انتخابات دعوت کرده و قرار بود فهرست انتخاباتی این جریان براساس تخصص و تجربه مدیریت شهری تدوین شود؛ موضوعی که شهردار تهران نیز اخیرا مکررا بر آن تأکید می‌کند.
پیروز حناچی پیش‌تر در گفت‌وگو با همشهری با تأکید بر ضرورت مشارکت مردم و نمایندگان متخصص مردم در امور مدیریت شهری گفته بود، وقتی افراد صالح و متخصص نیایند و نباشند، بنگاه‌داران و سوداگران می‌آیند. وقتی آمدند و در شورا اتفاقات بدی افتاد یا در شهرداری‌ها به‌واسطه حضور این افراد اتفاق بدی افتاد، باید خودمان را ملامت کنیم.
ما وظیفه حاکمیتی داریم تا شرایط حضور بهترین‌ها در انتخابات و همچنین انتخابشان را فراهم کنیم. به هر روی از دیروز که روند اعلام نتایج احراز صلاحیت‌ها از سوی هیأت‌های نظارت به داوطلبان اعلام شده است، خبرها از حوزه انتخابیه شهر تهران حاکی است هیأت نظارت بر انتخابات در تهران با ترکیب یک‌دست اصولگرایی آن بیش از پیش به چشم می‌آید و جمع زیادی از نیروهای اصلاح‌طلب ازجمله ۱۰عضو فعلی شورای تهران را رد صلاحیت کرده است.
بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد از میان ۱۲عضو فعلی شورای شهر تهران که برای حضور در انتخابات شورای ششم ثبت‌نام کرده بودند، تنها محمد علیخانی و مجید فراهانی تأیید صلاحیت شده‌اند.
در این میان چهره‌های شناخته‌شده اصلاح‌طلب نیز از رد صلاحیت‌ها در امان نمانده‌اند و افرادی مانند علی‌اکبر اولیا، نماینده مجلس هشتم، محمدرضا خباز، نماینده ادوار مجلس و غلام‌حیدر ابراهیم بای سلامی، نماینده ادوار مجلس به همراه شمار زیادی از جوانان اصلاح‌طلب ابتدا از سوی هیأت‌های اجرایی و حالا از سوی هیأت‌های نظارت استان‌ها ردصلاحیت شده‌اند.
جلسه فوق‌العاده شورای شهر برای چاره‌یابی
بر همین اساس عضو هیأت‌رئیسه شورای شهر تهران از برگزاری جلسه فوق‌العاده این شورا با هدف بررسی ردصلاحیت‌های اعضا در انتخابات شوراها خبر داد.
زهرا نژادبهرام در گفت‌وگو با همشهری گفت: ظهر دیروز پیامکی مبنی بر رد صلاحیت برای من ارسال شد و براساس این پیامک تا ۱۲اردیبهشت فرصت اعتراض برای معترضان تعیین شده است.
سیدمحمود میرلوحی، عضو دیگر شورای شهر تهران هم در واکنش به اخبار منتشرشده درخصوص ردصلاحیت اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابات شوراها با بیان اینکه هنوز اخبار دقیقی از صحت و سقم آن ندارد، به رویداد ۲۴ می‌گوید: امیدوارم روال نظارت استصوابی به روند انتخابات شوراها سرایت نکند. سیدمحمود میرلوحی که نامش در فهرست رد صلاحیت‌شدگان دیده می‌شود، ادامه می‌دهد: این رویکرد سبب می‌شود کشور در محدوده یک جریان سیاسی باقی بماند و مشارکت حداکثری مردم در عمل آسیب ببیند.
آمار ردصلاحیت‌ها
انتقاد اصلاح‌طلبان از رد صلاحیت گسترده داوطلبانشان در حالی است که احمدی نادری، رئیس هیأت عالی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستای استان تهران، آمار ردصلاحیت‌شدگان در شهر تهران را چیزی حدود ۳۲۹نفر، معادل ۱۴درصد اعلام می‌کند که دلیل ردصلاحیت ۹۰نفر از آنان نقص مدارک بوده است.
نادری در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا و سیما می‌افزاید: در استان تهران نیز از مجموع ۵هزار و ۹۳۹نفری که ثبت‌نام کرده بودند، صلاحیت ۹درصد آنان از سوی هیأت‌های اجرایی رد شده است. وی آمار کلی‌تری هم می‌دهد و می‌گوید: در مجموع بررسی صلاحیت‌ها ازسوی هیأت‌های اجرایی و هیأت‌های نظارت شهرستان، صلاحیت هزار و ۴۰نفر، معادل ۲۰درصد، مورد تأیید قرار نگرفته است.
احراز صلاحیت‌نشده‌ها چه کنند؟
براساس قانون انتخابات شوراها، داوطلبانی که به رأی هیأت‌های اجرایی یا بعد از آن، رأی هیأت‌های نظارت اعتراض دارند، با توجه به سازوکاری که در قانون تعریف شده می‌توانند اعتراض خود را در هیأت‌های عالی نظارت استان مطرح کنند و در زمان مشخصی به اعتراضات رسیدگی می‌شود.
همچنین درصورتی که نظر هیأت عالی نظارت استان مورد اعتراض داوطلبی باشد، هیأت مرکزی نظارت به‌عنوان آخرین مرحله، به اعتراض داوطلبان رسیدگی می‌کند و نظر نهایی به وزارت کشور ابلاغ می‌شود.
اینها درحالی است که به‌نظر می‌رسد سازوکار تجدیدنظر در ردصلاحیت‌ها داوطلبان را گرفتار فرایندی فرسایشی خواهد کرد که عملا تا مدت زمان کوتاهی به برگزاری انتخابات به طول می‌انجامد و حتی درصورت تأیید صلاحیت هم فرصت مناسب برای فعالیت‌های انتخاباتی را از کاندیداها سلب می‌کند.
رویکرد هیأت نظارت حذفی است
محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای شهر تهران که نامش در فهرست ردصلاحیت شدگان است، دراین باره می‌گوید: هرچند این تصمیم به ما ابلاغ نشده و از طریق خبرهای غیررسمی متوجه شدیم، اما به‌نظر نمی‌رسد این خبرها غیرموثق باشد.
او به همشهری می‌گوید: این اقدامات نشان از رویکرد حذفی دارد؛ وقتی ۱۰ نفر از ۱۲ ثبت‌نام‌کننده رد صلاحیت می‌شوند در کنار جوانانی که عمدتا از جناح اصلاحات بوده‌اند، این پیام را می‌دهد که ردصلاحیت‌کنندگان اساسا با مقوله انتخابات آزاد و رویکرد افزایش مشارکت، آشنایی و قرابتی ندارند.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران با بیان اینکه بهتر است هرچه زودتر هیأت نظارت موضع خودش را روشن کند، با اشاره به بی‌سابقه بودن این اتفاق اضافه می‌کند: پشت‌پازدن به نمایندگان شورایی که کمترین رأی کاندیدای آنها از رأی کاندیدای اول مجلس یازدهم بیشتر است، نشان از تصمیم‌سازی نابجا دارد.