به گزارش همشهری آنلاین بالا بودن هر دو نوع این چربی‌ها می‌توانند زمینه‌ساز ایجاد پلاک‌هایی در دیواره شریان‌ها و تنگ شدن مجرای آنها باشند که خطر حمله قلبی و سکته مغزی و سایر بیماری‌های عروقی را بالا می‌برند.
معمولا در نتیجه آزمایش چربی‌های خون با چهار عدد روبرو می‌شود:
۱- کلسترول کل خون (Total Cholesterol) که تخمینی از مجموع کلسترول خون (یعنی مجموع کلسترول خوب یا HDL و کلسترول بد یا LDL است). بنابراین لازم است اجزای این میزان کل کلسترول یعنی میزان LDL و HDL را هم بدانید.
۲- تری‌گلیسریدها که نوع دیگر چربی موجود در خون است.
۳- «لیپوپروتئین با تراکم بالا» (HDL) یا کلسترول خوب که ذره‌های حاوی چربی در خون هستند که به حفاظت از بیماری قلبی کمک می‌کند و بالا بودن آن نشانه خوبی است.
۴- لیپوپروتئین با تراکم کم» (LDL) یا کلسترول بد که ذره‌های حاوی چربی در خون هستند که عامل عمده‌ای در تنگ شدن شریان‌ها است و بالا بودن آن نشانه بدی است.
ممکن است در گزارش آزمایش چربی خونتان دو عدد دیگر هم نوشته شده باشد:
۱- نسبت کلسترول کل به HDL که از تقسیم عدد کلسترول کل بر عدد HDL به دست می‌آید. این عدد به پزشکان کمک می‌کند که خطر دچار شدن شما به تصلب شرائین (ایجاد پلاک‌های چربی درون شریان‌ها) را پیش‌بینی کنند.
۲- لیپوپروتئین با تراکم خیلی کم (VLDL) که نوع دیگری از ذرات حاوی کلسترول بد است که در عین حال حاوی بیشتری میزان تری‌گلیسرید (نوع دیگر چربی خون) هم هست. هر چه این نوع چربی خونتان هم بالاتر باشد احتمال دچار شدنتان به حمله قلبی و سکته مغزی بیشتر می‌شود.
تفسیر نتایج آزمایش چربی
نتایج آزمایش چربی بسته به سن، جنسیت، سابقه پزشکی و روش مورد استفاده برای اندازه‌گیری و عوامل دیگر متفاوت باشد. توجه داشته باشید در نهایت پزشک شما است که می‌توانید نتایج آزمایش را تفسیر کند و توصیه‌های لازم را با توجه به وضعیت خاص شما انجام دهد.
ا- کلسترول کل: به طور کلی پزشکان مقدار کلسترول کل زیر ۲۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر را مطلوب می‌شمارند. مقدار کلسترول بین ۲۰۰ تا ۲۳۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر «مرزی بالا» و میزان بالای ۲۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر «بالا» شمرده می‌شود.
میزان کلسترول بالای ۲۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر خطر بیماری قلبی را دو برابر می‌کند.
۲- کلسترول بد یا LDL: ذرات لیپوپروتئینی با تراکم بالا یا LDL باعث رسوب دادن کلسترول در رگ‌ها و انسداد آنها می‌شوند و بنابراین هر عدد LDL بالاتر باشد، شما بیشتر در معرض خطر بیماری قلبی قرار می‌گیرید.
میزان مطلوب این نوع کلسترول بسته به اینکه شما دارای عوامل خطرساز دیگر برای بیماری قلبی مانند دیابت یا فشار خون بالا داشته باشید، متفاوت است. اما به طور کلی میزان‌های LDL را می‌توان این طور رده‌بندی کرد:
مطلوب: کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر
نزدیک مطلوب: ۱۰۰ تا ۱۲۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر
مرزی بالا: ۱۳۰ تا ۱۵۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر
بالا: ۱۶۰ تا ۱۸۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر
بسیار بالا: ۱۹۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و بالاتر
پزشک شما با توجه به این نتایج و بسته به اینکه ایا عوامل خطرساز برای بیماری قلبی را داشته باشید یا نه با شما درباره شیوه‌های پایین‌آوردن میزان «کلسترول بد» بحث خواهد کرد. این روش‌ها شامل تغییرات در سبک زندگی شامل تغییرات رژیم غذایی و ورزش و نیز استفاده از داروهای کاهنده کلسترول خون است. پزشکتان با مشورت با شما تعیین خواهد کرد در موقعیت خاص شما چه شیوه‌ای مناسبت‌تر است.
۳- کلسترول خوب یا HDL: ذرات لیپوپروتئینی با تراکم بالا یا HDL به خارج کردن کلسترول از جریان خون و شریان‌ها کمک می‌کنند و نقش مهمی در پیشگیری از تنگی و انسداد شریان‌ها با پلاک‌های چربی دارند. بنابراین هر چه عدد HDL بالاتر باشد، بهتر است.
به طور کلی HDL در حد ۶۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر مطلوب شمرده می‌شود. در مقابل میزان HDL کمتر از ۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر یک عامل خطرساز برای بیماری قلبی است. در این مورد هم باید با دکترتان درباره میزان مطلوب HDL برای شخص شما مشورت کنید.
همچنین توجه داشته باشید که برخی از داروها مانند داروهای استروئیدی یا کورتونی، برخی از داروهای ضد فشار خون مانند گروه داروهای مسدودکننده گیرنده بتا (بتا – بلوکر) مانند آتنولول و داروهای ادارآور مانند داروهای تیازیدی ممکن است میزان این کلسترول خوب را کم کنند. بنابراین اگر این داروها را مصرف می‌کنید به پزشکتان اطلاع دهید.
۴- تری‌گلیسریدها یک نوع دیگر چربی خون هستند که با بیماری قلبی و دیابت ارتباط دارند. اگر میزان تری‌گلیسرید خونتان بالا باشد، ممکن است کلسترول کل خونتان هم بالا باشد.
اعداد تری‌گلیسرید خون را این طور رده‌بندی می‌کنند:
طبیعی: کمتر از ۱۵۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر
مرزی بالا: ۱۵۰ تا ۱۹۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر
بالا: ۲۰۰ تا ۴۹۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر
بسیار بالا: ۵۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و بالاتر
اگر تری‌گلسیرید خونتان بالا است اصلاح سبک زندگی نقش مهمی در کاهش این نوع چربی خون دارد. عواملی مانند سیگار کشیدن، نوشیدن مفرط مشروبات الکلی، دیابت کنترل‌نشده، مصرف داروهایی مانند استروژن، داروهای کورتونی یا استروئیدی و برخی از داروهای ضد آکنه می‌توانند باعث بالا بردن تری‌گلیسرید خون شوند. به جز اینها ممکن است به علت زمینه ژنتیکی یا بیماری‌های زمینه‌ای هم تری‌گلیسرید خونتان بالا برود.