همشهری آنلاین- فاطمه کاظمی: مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همدان در نشست خبری به مناسبت هفته میراث فرهنگی که در کاروانسرای تاج‌آباد برگزار شد با بیان اینکه استان دارای ۲۳ هزار شی موزه‌ای است، توضیح داد: به همین دلیل و با توجه به سبقه تاریخی این استان، ساخت موزه منطقه‌ای غرب کشور از سال‌ها پیش در دستور کار قرار گرفت و در حال حاضر مخزن امن این موزه به عنوان پروژه فرهنگی بزرگ استان ساخته شده و به بهره‌برداری رسیده و موزه نیز در حال ساخت است.
علی مالمیر افزود: از ۲۳ هزار شی موزه‌ای موجود در استان ۱۴ هزار و ۷۳۸ شی ساماندهی شده و ۱۷ هزار و ۵۶۹ شی مرمت شده است. خوشبختانه ظرفیت علمی و تجهیزاتی مرمت استان با وجود آزمایشگاه موجود در تپه تاریخی هگمتانه آن‌قدر بالاست که همدان در سال ۹۶ به عنوان کارگاه مرمتی برتر معرفی شد.
تعیین حریم برای بناهای تاریخی
مالمیر با بیان اینکه همدان بیش از ۱۸۰۰ اثر تاریخی شناسایی شده دارد و حدود ۱۱۰۰ اثر آن به ثبت ملی رسیده است، ادامه داد: یک چهارم حرائم مصوب این آثار طی سال‌های ۹۶ تا ۹۹ تعیین شده است. تصویب حریم یکی از بنیادی‌ترین و اساسی‌ترین وظایف میراث فرهنگی است که دستمایه و بن‌مایه اصلی حفاظت از آثار تاریخی محسوب می‌شود هرچند چون بروز بیرونی ندارد، کمتر دیده و درباره آن صحبت شود.
وی افزود: در کنار پایگاه هگمتانه، نوشیجان و همچنین پایگاه بافت تاریخی همدان، پایگاه دستکندها به جمع پایگاه‌های استان اضافه شد تا بتوانیم مسیری برای تداوام و استمرار تزریق اعتبار به این دستکندها فراهم کنیم که موجب شده است دستکندهای سامن و ارزانفود هر دو فعال باشند و امیدواریم تا ۵ ماه آینده فاز نخست دستکند سامن را به بهره‌داری برسانیم. همه تلاش ما این است که دستکند ارزانفود نیز به نقطه مطلوبی برسد تا فاز نخست آن قابل بهره‌برداری شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همدان از افتتاح پایگاه بافت روستایی همدان با تمرکز بر بافت روستاهای ورکانه، سیمین و خاکو سخن گفت و افزود: این پایگاه در حال انجام مطالعات ضوابط اختصاصی روستای ورکانه است و در ادامه درگیر پروژه مرمت برخی آثار آسیب‌دیده در روستاهای با بافت تاریخی خواهد شد. ابلاغ رسمی پایگاه میراث طبیعی روستای علیصدر هنوز صادر نشده اما موافقت آن حاصل شده تا امسال به صورت رسمی افتتاح شود.
۳۶۷ پروژه مرمتی
مالمیر با بیان اینکه با وجود همه محدودیت‌های اعتباری، ۳۶۷ پروژه مرمتی در استان اجرا شده است، توضیح داد: اجرای این پروژه‌ها روند طاقت‌فرسایی دارد و می‌توان گفت عملکرد ما در این زمینه قابل قبول بوده است. ۵۳۰ میلیون تومان اعتبار برای تعدادی پروژه مرمتی نیز جذب شده است.
وی افزود: در چهارچوب مطالعات ۴ بافت همدان، ملایر، نهاوند و تویسرکان که پیگیری ضوابط اختصاصی بودیم و ضوابط بافت تاریخی همدان چند وقت پیش ابلاغ شد، حدود ۶۰۰ اثر شناسایی کردیم که از نظر ما واجد ثبت ملی و یا حداقل واجد ارزش هستند تا بتوانیم بناهای بلاتکلیف را تعیین تکلیف کنیم. ۴۶ مورد کاوش داشتیم که بعضی از آن‌ها مانند کاوش در تپه هگمتانه بسیار ارزشمند هستند و در جریان این کاوش‌ها در نهاوند بیش از ۵۶ اثر تاریخی موجود در تپه‌ها به آثار شناسایی‌شده استان اضافه شد. با این توضیح که احتمالا آثار بیشتری در همدان وجود دارد که هنوز شناسایی نشده‌اند و هنوز نتوانسته‌ایم همه استان را اسکن کنیم.
داستان ثبت جهانی هگمتانه
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همدان درباره شایعه لغو ارسال پرونده ثبت جهانی هگمتانه به یونسکو توضیح داد: قرار ما با وزارتخانه این بود که استان با این وزارتخانه همکاری کند تا پرونده ثبت جهانی «منظر تاریخی شهری از هگمتانه تا همدان» و نه هیچ عنوان دیگری و آثار و ارزش‌های نهفته در طول تاریخ که این منظر عرضه می‌کند را بررسی کند که در نوع خودش پروژه خلاقانه‌ای محسوب می‌شود و مورد توجه ارزیاب‌های یونسکو قرار گرفت.
مالمیر افزود: قرار بود در کنار این اتفاق، اتفاقات دیگری مانند حذف موانع از عرصه هگمتانه که زمینه‌ساز ثبت جهانی هگمتانه است در استان بیفتد و وزارتخانه نیز در طول این دولت به یونسکو ارسال کند. پس ما در توصیف اثر که مهم‌ترین بخش پرونده است، مطالعات خوبی داشتیم و نقشه‌های به روز تپه تاریخی هگمتانه تهیه شده است. یک مقدار مطالعات کتابخانه‌ای مانده که انجام شود. بنابراین این پرونده، پرونده‌ای نیست که امسال نهایی شود اما ما طبق توافق با وزارتخانه عمل کرده‌ایم.