به گزارش همشهری آنلاین، به تازگی یکی از فعالان محیط زیست کشور با انتشار ویدئویی در یکی صفحه اینستاگرامی خود یجاد شکاف دشت اشتهار در استان البرز را هشدار داد و خواستار توجه مسئولان ذی ربط برای جلوگیری از رشد این پدیده شد.
خبرنگار همشهر آنلاین در همین رابطه با محمد درویش که این ویدئو را منتشر کرده بود گفت و گو کرد و علت و زمان وقوع این پدیده را جویا شد.
درویش گفت: ایجاد شکاف در دشت اشتهارد محصول برداشت‌های بی رویه و خارج از برنامه آب‌های زیرزمینی از دشت کرج و اشتهار است که موجب بروز این مساله شده است.
این فعال محیط زیست ادامه داد: آنچه ما دیدم یک شکاف چند کیلومتری است که محمد شهر کرج شروع می‌شود و به سمت فتح‌آباد امتداد پیدا می‌کند.
درویش افزود: این شکاف‌ها به یکباره به وجود نیامده‌اند، بلکه حدود ۲۰ سال از زمان بروز آن می‌گذرد و محصول برداشت بی‌رویه آب‌های زیر زمینی است.
وی گفت: بهترین راهکاربرای مهاراین شکاف و جلوگیری از گسترش آن، تعطیلی فعالیت‌های کشاورزی و برداشت بی‌رویه آب‌های زیر زمینی است.
این فعال محیط زیست ادامه داد: دولت باید برای رفع مشکل پیش آمده سریع‌ترین اقدامات کارشناشناسانه را بگیرد. باید همه پمب‌های غیر مجاز برداشت‌آب زیرزمینی‌را پلمب کند و روی پمب‌های آب مجاز کنتور بگذاررد تا جلوی برداشت بیشتر آب‌ها را بگیرد.
درویش تصریح کرد: با توجه به شرایط پیش رو اکنون کشاورزی در منطقه یاد شده اصلا صرفه اقتصادی ندارد و خسران آن بیشتر است. دولت باید مردم را به سمت مشاغل پردرآمدتر و کم‌آب‌بر هدایت کند.
وضعیت دشت اشتهارد از نگاه مدیر امور آب منطقه
مدیر امور آب شهرستان اشتهارد هم با ابراز نگرانی از پیامدهای پدیده فرونشست و شکاف برداشتن زمین در شهرستان اشتهارد می گوید: این پدیده ۲ دشت اشتهارد البرز و بوئین زهرا در استان قزوین را تحت تاثیر خود قرار داده و عمق فاجعه زیست محیطی هر روز بیشتر و بیشتر می شود.
غلامرضا احمدی، برداشت بی رویه از آب های زیر زمینی در ۲ شهرستان اشتهارد و بوئین زهرا و خشکسالی های پیاپی را عامل اصلی به وجود آمدن این پدیده دانست و بر انجام طرح های فوری برای پیشگیری از گستردگی فرونشست و شکاف زمین منطقه تاکید کرد.
احمدی گفت : حدود ۲ ماه پیش برای بررسی دقیق میزان فرونشست زمین و علل آن در دشت اشتهارد تیم های کارشناسی از سازمان زمین شناسی به این شهرستان سفر کردند که نتایج داده ها در دست بررسی است.
مدیر امور آب اشتهارد با بیان اینکه شرایط اقلیمی و کویری اشتهارد به فاجعه زیست محیطی منطقه کمک کرده است، گفت : میزان دسترسی به آب‌های زیرزمینی اشتهارد از ۱۲۰متر در ۲ دهه اخیر اکنون به بیش از ۳۰۰ متر رسیده و آبخوان های این شهرستان از آب تخلیه شده است.
اقدامات فوری برای مهار فرونشست زمین
احمدی به اقدامات سریع این اداره برای نجات آبخوان ها (سفره های زیرزمبنی آب) شهرستان اشتهارد اشاره کرد و بیان داشت: تاکنون ۳۵۰ حلقه چاه غیر مجاز در این شهرستان شناسایی شده که سال طی سال گذشته تاکنون ۲۳۵ حلقه آنها مسدود شده است.
مدیر امور آب شهرستان اشتهارد ادامه داد: همچنین نصب کنتور هوشمند بر روی ۷۵ حلقه چاه مجاز کشاورزی اقدامی دیگری بود که برای مهار برداشت بی رویه از آبخوان های منطقه صورت گرفته است.
وی ادامه داد: تلاش ها براین است تا پایان سال جاری تمام چاه های غیر مجاز اشتهارد مسدود و مابقی چاه های مجاز دارای کنتور هوشمند شود.
احمدی گفت : در مجموع سه نوع چاه در منطقه وجود دارد که باید هر سه نوع شناسایی و مدیریت شوند، نوع نخست چاه های قدیمی و فاقد شناسه، نوع دوم چاه‌های غیر مجاز و نوع سوم چاه‌های مجاز هستند.
مدیر امور آب اشتهارد بیان کرد: چاه‌های نوع اول باید ضمن شناسایی نسبت به ساماندهی یا انسداد آنها اقدام کرد، ضمن آنکه چاه های غیر مجاز شناسایی شده در ۲ بخش مورد بررسی قرار گیرند، بخشی از این چاه ها ا برای کشاورزی و صنعت موثر بوده که باید برای آنها مجوز صادر شود و دارای کنتور هوشمند شوند و مابقی نیز باید مسدود کرد.
وی ادامه داد: در بخش چاه های مجاز نیز با مشکلی به نام اضافه برداشت یا آب فروشی مواجه هستیم که البته این موضوع در خصوص چاه های قدیمی و غیر مجاز صدق می کند.
رئیس اداره امور آب شهرستان اشتهارد گفت : مدیریت چاه های مجاز نیز از موارد مهمی است که باید به درستی انجام شود تا شاهد آب فروشی غیر مجاز در منطقه نباشیم.
مهار فرونشست دشت اشتهارد در انتظار طرح های جهادی
مدیرکل هواشناسی استان البرز هم گفت: بررسی های آماری نشان می‌دهد که بارش‌های این استان از ابتدای سال آبی جاری(مهرماه ۹۹) تاکنون ۸۴ میلی متر زیر شاخص نرمال یعنی حدود ۲۹۰ میلی ثبت شده است.
به گفته آرش بهاروند احمدی، طبق پیش‌بینی‌ها میزان بارندگی های استان البرز تا پایان سال آبی جاری به کمتر از ۱۶ میلی متر خواهد رسید.
وی ادامه داد: جدول بارش‌ها نشان می‌دهد که از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون شهرستان اشتهارد ۱۹۵ میلی متر بارندگی داشته که در مدت مشابه بلندمدت ۱۹۲.۷ میلی متر و مدت مشابه سال گذشته ۳۱۵.۵ میلی بوده است.
وضعیت دشت اشتهارد از نگاه فرماندار
فرماندار اشتهارد هم با بیان اینکه بیشترین آسیب زیست محیطی از ناحیه شهرستان بوئین زهرا استان قزوین به اراضی و سفره‌های آب زیرزمینی منطقه وارد شده است گفت: بررسی‌های میدانی بیانگر آن است که بیشترین محدوده فرونشست زمین مربوط به شهرستان بوئین زهرا در همسایگی دشت اشتهارد است.
فرهاد شیبک تاکید کرد: دشت اشتهارد نیز وضعیت خوبی ندارد و باید با اجرای طرح‌های جهادی بتوانیم بحران فرونشست زمین و خشکیدگی منابع آبی منطقه را جبران کنیم.
فرماندار اشتهارد ادامه داد: در محدوده دشت‌های بحران زده اشتهارد و بوئین زهرا کارخانه‌های زیادی وجود دارد و بهره برداری از منابع آبی خسارات فراوانی به بار آورده است.
شیبک بیان کرد: تغییر اقلیم و خشکسالی بر دامنه بحران دشت اشتهارد البرز افزوده است و میزان دسترسی به سفره های زیر زمینی به بالای ۳۰۰ متر رسیده است.
وی ادامه داد: برداشت بی رویه آب از سفره های زیر زمینی در سه بخش کشاورزی، شرب و صنعتی پیامدهایی در منطقه در پی داشته و باید آن را مدیریت کرد.
فرماندار اشتهارد با تائید اقدامات صورت گرفته توسط اداره امور آب منطقه‌ای البرز برای انسداد چاه های غیر مجاز منطقه گفت : سال گذشته اقدامات خوبی با حمایت دستگاه قضایی برای انسداد چاه‌های غیر مجاز انجام دادیم.
وی بیان کرد: در مجموع توسط دستگاه های مختلف اجرایی پارسال ۲۷۴ حلقه چاه غیر مجاز در محدوده های کشاورزی، صنعتی و مکان‌های دیگر شهرستان اشتهارد مسدود شد.
فرماندار اشتهارد با بیان اینکه این شهرستان از منابع آب سطحی محروم است، گفت : اکنون تمام فشارها بر منابع آب زیر زمینی منطقه متمرکز است.