اشکان جهان‌آرای - همشهری آنلاین:
مازندرانی‌ها معمولا حضور پررنگی در انتخابات ریاست‌جمهوری دارند و در برخی دوره‌ها جزو استان‌های جریان‌ساز بوده‌اند. اما معتقدند به تناسب حضوری که در دوره‌های مختلف انتخابات داشته‌اند، مشکلات استانشان از سوی دولت‌های مختلف حل نشده است. بسیاری از مازندرانی‌ها بر این باورند که این دولت مازندران را به دلیل سرسبزی و مولد بودن آن در اولویت‌های پایین توجه قرار می‌دهند و به همین دلیل امروز مازندران پر از معضلات حل نشده‌ای است که امیدوارند در دولت سیزدهم حل آنها مورد توجه قرار گیرد.
حضوری میدانی بین اقشار مختلف جامعه در شهرها و روستاهای مازندران، چالش‌ها و اولویت‌های مختلفی را از نگاه آنها مطرح می‌کند. از مسائلی کلی مانند بهبود وضعیت معیشت و اشتغال گرفته تا تکمیل پروژه‌های نیمه‌کاره که این بار حل این مشکلات را از دولت سیزدهم انتظار دارند.
دغدغه‌های مردمی؛ محیط زیست و پروژه‌های نیمه‌تمام
اما در بین مطالبات مردمی برخی از دغدغه‌ها بومی‌تر و به نوعی مازندرانی‌تر است. مانند مسائل محیط زیستی و معضل پسماند که سال‌هاست گریبان این استان را گرفته و به زخمی عفونی در مازندران تبدیل شده است. «احسان فضلی» شهروند ساکن مرکز مازندران در این باره به همشهری می‌گوید: بسیاری از چالش‌های جامعه ما کلی و فراگیر است. مانند بیکاری و شرایط اقتصادی. اما معضل مهمی که دولت سیزدهم برای مازندران باید مد نظر داشته باشد، حل مشکل پسماند در این استان است. او گلایه می‌کند که تا کنون هیچ دولتی توجه ویژه و لازم به حل معضل پسماند در این استان را نداشته و به همین دلیل هم هر سال زخم زباله‌ها در مازندران عمیق‌تر شده است.
چالش دیگری که در نگاه شهروندان مازندران می‌توان به عنوان یک دغدغه بومی برای این استان مشاهده کرد، تعدد پروژه‌های نیمه‌کاره در این استان و عمر بالای برخی پروژه‌های زیرساختی و عمرانی است. «مهدیه فیروزی» شهروند ساکن قائمشهر و مدرس دانشگاه، کم‌توجهی دولت‌ها به مازندران را عاملی در توسعه‌نیافتن این استان بیان می‌کند و به همشهری می‌گوید: به گفته خود مسئولان مازندران در حال حاضر نزدیک به پنج هزار پروژه نیمه‌تمام در این استان وجود دارد که برای تکمیل آنها به بیش از پنج هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است. جالب و تأسف‌برانگیز این که عمر برخی از این پروژه‌ها به پنج دولت قبل و حتی بیشتر هم برمی‌گردد و هنوز به سرانجامی نرسیده‌اند. در حالی که برخی پروژه‌های مشابه همین طرح‌های نیمه‌کاره مازندران در استان‌های دیگر سال‌ها پیش تکمیل شده‌اند.
توسعه صنعتی و گردشگری
توسعه صنعتی هم در بین مطالبات مردمی قابل مشاهده است. بسیاری از مازندرانی‌ها توسعه نیافتن صنایع در این استان را ناشی از کم‌توجهی دولت‌ها به بهانه قطب کشاورزی بودن این استان می‌دانند و معتقدند که در این زمینه نسبت به مازندران اجحاف شده است. «بهنام جمشیدی» یکی از فعالان حوزه صنایع مازندران در شهرستان بابل معتقد است که دولت‌های مختلف نه تنها برنامه‌ریزی مناسبی برای توسعه صنعتی مازندران نداشتند، بلکه به دلیل ضعف نظارت بر فعالیت‌های صنعتی و سرمایه‌گذاری مرتبط با صنایع در این استان، اعتبار صنعتی شدن مازندران را نیز خدشه‌دار کرده‌اند. این فعال حوزه صنعت می‌گوید: مازندران زمانی در کنار قطب کشاورزی، از قطب‌های صنعت در زمینه نساجی و فعالیت‌های معدنی کشور به شمار می‌رفت. اما طی سه دهه اخیر نه تنها چیزی بر ظرفیت‌های موجود افزوده نشد، بلکه به دلیل سوءمدیریت‌ها و بی‌توجهی دولت‌ها به حوزه صنایع مازندران، همان ظرفیت‌های موجود نیز از دست رفته است.
از سوی دیگر شرایط منحصربه‌فرد مازندران در بخش گردشگری نیز سبب شده که درخواست گسترش زیرساخت‌های مرتبط با این صنعت درآمدزا نیز در بین مطالبات مازندرانی‌ها دیده شود. «علی‌اکبر رحیمی» شهروند ساکن نوشهر به بی‌برنامه بودن رونق گردشگری در مازندران طی دوره حضور دولت‌های اخیر اشاره می‌کند و به همشهری می‌گوید: کدام دولت می‌تواند بگوید برای قرار گرفتن گردشگری مازندران در مسیری درست یک برنامه منطقی ترسیم کرده است؟ خروجی این بی‌برنامگی‌ها سبب شده که امروز گردشگری مازندران بر پایه خوش‌نشینی و ویلانشینی استوار باشد و عملا درآمد خاصی نصیب استان نشود. از سوی دیگر توسعه نیافتن زیرساخت‌ها نیز سبب شده که در هنگام حضور گردشگران شاهد ترافیک سنگین، افزایش تولید زباله، تورم مقطعی و فشار بر زیرساخت‌های خدماتی و درمانی باشیم. در واقع دولت‌ها به مازندران فقط نگاهی تفریحی داشتند اما حتی برای توسعه این تفریحگاه هم کارهایی که باید را انجام ندادند.
اولویت‌های مازندران از نگاه مدیریتی
این چند موضوع در کنار برخی نکات دیگر مانند تصویب منطقه آزاد، حمایت از کشاورزی و دامداری و چندین موضوع کلی دیگر بخشی از مطالبات مازندرانی‌ها از دولت سیزدهم هستند. اما از نگاه کارشناسانه و اجرایی مطالبات مهم‌تری برای این استان مطرح است که چند مورد از آنها را «سید علی‌اکبر طاهایی» استاندار اسبق مازندران در گفت‌وگو با همشهری بیان می‌کند. طاهایی دو دوره استاندار مازندران بود؛ بار اول از آبان ۱۳۶۳ تا فروردین ۱۳۶۵ و نوبت دوم هم از آبان ۱۳۸۸ تا پایان دولت دهم.
این مدیر ارشد اسبق مازندران معتقد است که دولت سیزدهم در درجه نخست باید با راه‌اندازی نیروگاه‌های زباله‌سوز در مناطق مختلف، معضل پسماند مازندران را حل کند. وی با اشاره به بحرانی بودن وضعیت دفع پسماند در نقاط مختلف مازندران مانند انجیل‌سی بابل، عمارت آمل، پشتکوه ساری و دالخانی رامسر، می‌افزاید: اهتمام به حل مسائل زیست‌محیطی باید در اولویت فعالیت‌های دولت محترم بعدی برای مازندران باشد. تسریع در ساخت نیروگاه زباله‌سوز ساری و تکمیل نیروگاه زباله‌سوز نوشهر و همچنین ساخت نیروگاه‌های دیگر در مناطق مختلف استان می‌تواند از استمرار فاجعه زیست‌محیطی کنونی در مازندران پیشگیری کند. به این موضوع باید مدیریت فاضلاب شهری و روستایی در مازندران را هم افزود که سلامت مردم و طبیعت منطقه را تهدید می‌کند.
اقتصاد کشاورزی
طاهایی توسعه اقتصاد کشاورزی را اولویت بعدی دولت سیزدهم برای مازندران بیان می‌کند و می‌افزاید: حمایت از کشاورزی و باغداری با راه‌اندازی پایانه‌های مرتبط این بخش از دیگر اولویت‌های دولت سیزدهم باید باشد. پروژه بزرگ پایانه صادراتی روماک در جویبار که با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و حمایت استاندار فعلی مازندران اخیرا به بهره‌برداری رسید باید در مازندران تکرار شود. به نظرم تکمیل پایانه بین‌المللی گل و گیاه عباس‌آباد تنکابن یکی از همین موارد است.
وی افزایش تعداد واحدهای صنعتی صنایع تبدیلی در مازندران با استفاده از توان علمی شرکت‌های دانش‌بنیان و جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی را نیز از اولویت‌های مهم رونق اقتصادی مازندران در عین حفظ ظرفیت کشاورزی این استان بیان می‌کند. اما نکته بسیار مهم از نظر طاهایی برای رونق کشاورزی استان اجرای کامل طرح زهکشی اراضی کشاورزی است. او می‌گوید: توسعه مکانیزاسیون کشاورزی در شمال یک پیش‌نیاز اساسی و مهم دارد و آن هم اجرای طرح زهکشی اراضی است که ظرفیت کشت محصولات کشاورزی مازندران را افزایش می‌دهد و دست‌کم امکان کشت دانه‌های روغنی و علوفه را در ۱۰۰ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی مازندران فراهم می‌کند.
توسعه زیرساخت‌ها
البته این کارشناس مسائل مازندران و مدیر اسبق این استان توسعه زیرساخت‌ها را یکی از پیش‌نیازهای رونق اقتصاد کشاورزی مازندران بیان می‌کند و می‌گوید: برقراری خط پروازی ساری و رشت به آستاراخان روسیه یکی از این اولویت‌ها برای ایجاد ارتباط با بازار بزرگ روسیه است. موضوعی که سال ۱۳۷۲ وقتی استاندار گیلان بودم پیگیر آن شدم و با گذشت ۲۸ سال هنوز به سرانجام نرسیده است. از سوی دیگر اتصال خط آهن شیرگاه به رشت هم باید برای توسعه استان و حل معضل ترافیک در اولویت دولت بعدی قرار داشته باشد. یعنی منطقه مرکزی مازندران با راه‌آهن به منطقه مرکزی گیلان متصل شود. گام نخست این پروژه هم اجرای مصوبه سال ۱۳۸۹ مبنی بر اتصال راه‌آهن شمال از محدوده شیرگاه به شهرک صنعتی رجه در بابل است که حدود ۱۵ کیلومتر طول دارد.
طاهایی پیگیری و تصویب طرح منطقه آزاد مازندران با اولویت بندرامیرآباد را نیز از دیگر اولویت‌های پیشنهادی به دولت سیزدهم عنوان می‌کند و می‌افزاید: بندر امیرآباد معیارهای لازم برای تبدیل شدن به منطقه آزاد را دارد و به جای چانه‌زنی‌های داخلی بهتر است در درجه نخست برای ایجاد منطقه آزاد تجاری در این بندر اقدام شود و سپس در صورت تکمیل آزادراه تهران-شمال برای ایجاد منطقه آزاد در غرب استان برنامه‌ریزی شود.
وی ساخت یک جاده در مسیر ساحلی مازندران، توجه ویژه به جنگل‌کاری، نگاه خاص به حفاظت از مراتع و به ویژه تالاب‌های مازندران و در رأس همه آنها تالاب میانکاله را نیز به عنوان اولویت‌های مهم مازندارن به دولت سیزدهم پیشنهاد می‌کند. مازندرانی‌ها منتظر روی کار آمدن دولتی هستند که به این استان نگاهی ملی داشته باشد.
| اولویت‌های مازندران از نگاه مردم |
راهکارهای پیشنهادی |
اولویت‌های مازندران از نگاه مدیریتی |
راهکارهای پیشنهادی |
| حل معضل پسماند و چالش‌های محیط زیستی |
اختصاص اعتبار برای استقرار زیرساخت‌های مدرن دفع زباله |
حل معضل پسماند و پساب و چالش‌های محیط زیستی |
تخصیص اعتبارات ملی |
| تکمیل پروژه‌های نیمه‌کاره |
تخصیص اعتبار |
رونق اقتصاد کشاورزی |
حمایت از سرمایه‌گذاران و ساخت پایانه‌های بین‌المللی مرتبط |
| توسعه صنعتی متناسب با اقلیم |
فراهم کردن بستر م ناسب برای سرمایه‌گذاری |
اجرای کامل طرح زهکش زمین‌های کشاورزی |
تخصیص اعتبارات ملی |
| گسترش زیرساخت‌های گردشگری |
تخصیص اعتبار |
گسترش زیرساخت‌های ارتباطی زمینی و هوایی |
اتصال راه‌آهن شمال به گیلان و برقراری خطوط پروازی مستقیم از مازندران به روسیه |
| تصویب منطقه آزاد |
رفع اختلاف‌نظرهای درون استانی |
تصویب منطقه آزاد مازندران |
رفع اختلاف‌نظرهای درون استان |