همشهری آنلاین- فرشته رضایی:
کمتر از چندهفته دیگر تا انتخابات ریاست جمهوری ایران باقی مانده است و یکبار دیگر مردم پای صندوق‌های رای می‌آیند تا رئیس جمهور دولت سیزدهم را انتخاب کنند. اما مطالبات عمومی و خاص هر استان در این بین نقش اساسی و پراهمیتی دارد.
بسیاری از استان‌ها همچون گیلان در حوزه توسعه عقب ماندگی‌هایی دارند که علیرغم وجود برنامه‌های چندین ساله لاینحل باقی مانده است. گرچه اکنون بسیاری از کاندیداهای ریاست جمهوری از برنامه‌های خاص و ویژه توسعه خبر می‌دهند اما آنچه که مهم است شناخت توانمندی هر استان، تداوم برخی برنامه‌های مفید گذشته و ترسیم برنامه‌های مدون و قابل اجرا در آینده است.
گیلان ۲۵۰۰ پروژه نیمه تمام دارد که محصول مصوبات دولت‌های گذشته تا به امروز بوده است. در حالیکه بسیاری از آن‌ها حتی در زمان اجرا هم توجیه فنی نداشتند یا بر اساس وعده‌ها و پیگیری‌هایی دنبال شدند که اولویت اصلی گیلان برای توسعه نبودند.
برخی از اصلی‌ترین زیرساخت‌های توسعه در گیلان هنوز بر زمین مانده و این استان با ظرفیت‌های بی‌نظیر کشاورزی، صنعتی و تجاری هنوز نتوانسته آن‌گونه که باید به رشد و رونق دست یابد. علاوه بر این، روند خصوصی‌سازی در گیلان نیز مانند دیگر استان‌ها بسیار کند بوده و سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اساسی به علت وجود بسیاری از بوروکراسی‌های اداری و موانع قانونی راه به جایی نبرده است.
اگر نگاهی به اعداد و ارقام بودجه در گیلان بیاندازیم، این استان همواره از نظر اختصاص بودجه در رده‌های میانی قرار داشته است. اما بخش مهمی از بودجه تخصیص یافته به استان در بخش هزینه‌ای و جاری بوده و پروژه‌های عمرانی گیلان به تبعیت از کل کشور ۱۱ درصد رشد داشته است.
از سوی دیگر هنوز هم زیرساخت‌های ارتباطی در گیلان که کریدور ارتباطی با کشورهای آسیای میانه است، برقرار نشده و این استان در زمینه ارتباط ریلی و هوایی نتوانسته آن‌گونه که باید از ظرفیت‌های موجود استفاده کند.
اکنون که موسم انتخابات است و هر یک از کاندیداها از طیف‌های مختلف سیاسی مشغول اجماع نظرات و انتشار برنامه‌های خود در شبکه‌های اجتماعی هستند، فارغ از هر شعار و طیفی در گفت و گو با مردم و کارشناسان به مهمترین اولویت‌های توسعه استان پرداختیم.
انتخاب مدیران کارآمد برای گیلان
«محمدرضا قاسم‌پور» یکی از شهروندان گیلان است که درباره انتظارات خود از رئیس جمهور آینده به همشهری می‌گوید: به عنوان یکی از ساکنان گیلان انتظار دارم که دولت سیزدهم، مدیران کارآمدی برای گیلان انتخاب کند. به نظرم یکی از دلایل عقب‌ماندگی گیلان از شاخص‌های توسعه، انتخاب مدیران نامتناسب با نیازها، برای استان بوده است. در دولت گذشته ده‌ها مدیر بی‌تجربه برای گیلان انتخاب شدند که نتیجه مطلوبی برای پیشرفت استان نداشت. وی در ادامه می‌گوید: اتمام صدها پروژه نیمه تمام، واقعا یکی از خواسته‌های مردم از مدیران منتخب دولت بعدی است. طی سال‌های گذشته میلیاردها تومان از سرمایه‌های استان و کشور تبدیل به مشتی آهن و سیمان بدون استفاده در جای جای گیلان شد. حداقلی‌ترین کار دولت بعدی می‌تواند اتمام این پروژه‌های عمرانی باشد.
حل آسیب‌های اجتماعی، کارآفرینی و نجات جنگل‌ها
«محبوبه صادقی» دیگر شهروندی است که درباره چالش‌های استان به همشهری بیان می‌کند: ساماندهی و کنترل مهاجرین وارد شده به استان، مدیریت و نظارت قاطع در صیانت از جنگل‌ها و ادامه ایجاد زیرساخت در همه استان از مهمترین مطالبات گیلان است.
وی که فعال فرهنگی است ادامه می‌دهد: جمعیت دیگر استان‌ها در بسیاری از مناطق حاشیه‌ای گیلان ساکن شده‌اند و مشاغل خرد دارند. به دلیل زندگی این افراد در مناطق کمتر برخوردار به جمعیت محروم استان افزوده شده که افزایش میزان تعارضات فرهنگی و آسیب‌های اجتماعی را در پی داشته است.
این شهروند یادآور می‌شود: یکی از معضلات محیط زیستی گیلان، قاچاق چوب و از بین رفتن پوشش گیاهی و جنگلی است که هر سال از حجم آن کاسته می‌شود. هیچ کس هم برای این موضوع دلسوزی نمی‌کند. علاوه بر این در خیلی از زیرساخت‌های استان مشکل داریم و جوانان تحصیل‌کرده گیلان برای ایجاد شغل جدید با مانع زیادی روبرو هستند.
پدرام علیپور، دانشجوی دانشگاه گیلان است و در این زمینه بیان می‌کند: آینده روشن برای ما یعنی دستیابی به شغل، مسکن و درآمد با امنیت روانی. گیلان استانی مستعد در زمینه کشاورزی است اما بسیاری از دانشجویان بومی این رشته بیکار هستند یا به مشاغلی غیر از کشاورزی رو آورده‌اند. در صورتی که باید برای کارآفرینی هم در بخش کشاورزی و هم دیگر بخش‌ها از آنان حمایت شود. بسیاری از صنایع ما تعطیل و نیمه تعطیل هستند و این نشان از مشکلات جدی ما در حوزه اقتصادی دارد.
حل مشکلات اقتصادی و رفع تحریم‌ها
ولی‌الله داداشی نماینده سابق آستارا در مجلس شورای اسلامی نیز درباره اولویت‌های گیلان برای توسعه و مطالبات استان از دولت آینده به همشهری می‌گوید: اولین و مهمترین مساله‌ای که ما در چند سال گذشته در گیلان پیگیر آن بودیم توسعه صنعت حمل و نقل ریلی است که در ابتدا خط آهن آستارا- آستاراخان با مشارکت جمهوری آذربایجان تا حدودی برقرار شد. اما با آمدن راه آهن قزوین- رشت، ریل راه آهن باید به آستارا هم متصل شود تا کاربری اقتصادی پیدا کند. توسعه حمل و نقلی در مسیر رشت، بندرانزلی و آستارا به توسعه تجارت کشور کمک می‌کند اما آنچه امروز در دو شهر انزلی و آستارا می‌بینیم وجود مشکلات مختلف در این دو بندر است. به عنوان نمونه در بندر آستارا دولت از بخش خصوصی مستقر در این بندر حمایت نمی‌کند و زیر ساخت‌هایی مثل لایروبی بندر انجام نشده است. بنابراین یکی از مطالبات ما از دولت آینده ایجاد زیرساخت‌های راه برای توسعه تجارت است.
وی در ادامه اشاره می‌کند: یکی دیگر از مشکلات مهم گیلان فاضلاب بهداشتی شهرها و روستاهاست. با توجه به اینکه ما استان گردشگری هستیم هنوز در این زمینه مشکل داریم. در دولت‌های قبلی توجهی به بخش فاضلاب نشد و بسیاری از این فاضلاب‌ها راهی رودخانه و دریا شدند. در این وضعیت توریست به جای بهره از طبیعت بکر استان، باید شاهد آلودگی‌های آن باشد. دولت جدید باید برای حل این معضلات به فکر چاره باشد. مساله بعدی وجود زباله در سطح استان و نمونه شاخص آن، سایت سراوان است. به نظر من با ورود بخش خصوصی داخلی و خارجی به مدیریت پسماند در گیلان، می‌توان این معضل که تهدیدی برای محیط زیست استان است را تبدیل به فرصت کنیم.
داداشی ادامه می‌دهد: در بخش اقتصادی با وجود دو گمرک در انزلی و آستارا لازم است از بخش‌های خصوصی که متولی صادرات محصولات کشاورزی هستند، بیشتر حمایت شوند تا شاهد رشد تجارت با کل جهان به‌ویژه اوراسیا باشیم. اما بخش‌های خصوصی مورد حمایت دولت قبلی و فعلی قرار نگرفتند. امیدواریم دولت آینده از بخش خصوصی و تولید حمایت کند.
این نماینده سابق مجلس می‌گوید: در کل کشور تولیدکنندگان وام‌های کلان با سود ۱۸ درصدی گرفتند اما سود بالای این وام‌ها اجازه رشد را به تولیدکننده نمی‌دهد و کم کم بخش دولتی آن را مصادره و فلج می‌کند. دولت جدید باید با ورود به این بخش‌ها مشکلات را حل کند.
یکی دیگر از مشکلات مهم گیلان بوروکراسی اداری است که مانع جذب سرمایه‌گذار می‌شود. به عنوان مثال، فاصله برخی از شهرهای ما با مرکز استان زیاد است و تولیدکنندگان باید برای انجام کارهای اداری، مسافت نسبتا طولانی را طی کنند اما وجود بوروکراسی اداری اجازه نمی‌دهد مشکل‌شان در زمانی کوتاه حل شود. علاوه بر این یکی از بزرگترین ظرفیت‌های ما سرمایه‌گذاری در حوزه توریسم است اما در این زمینه هم کم کاری صورت گرفته و امیدواریم در دولت جدید این مشکلات رفع شود.
داداشی همچنین درباره رونق بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی بیان می‌کند: آنچه که ما امروز مشاهده می‌کنیم بی‌توجهی به بخش کشاورزی، صنایع تبدیلی، الگوهای نوین کشت و به دنبال آن تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی است. گیلان ظرفیت زیادی در بخش باغداری و کشت برنج و... دارد اما از همه این ظرفیت‌ها استفاده نمی‌شود. لازم است دولت به کشاورزان وام‌های با سود کم بدهد. اگر این امر محقق و صنایع تبدیلی ایجاد شود، توسعه اقتصادی و اشتغال صورت خواهد گرفت. در این راه می‌توان از ظرفیت دانشگاهیان و پژوهشگران و متخصصان امر استفاده کرد.
این نماینده سابق مجلس در پایان با اشاره به پروژه‌های نیمه‌تمام گیلان می‌گوید: پروژه‌های دولتی نیاز به بودجه عمرانی کلان دارند. مثل راه آهن گیلان که در سال‌های گذشته پیشنهاد شد در طرح فاینانس با مشارکت کشور خارجی به پیشرفت پروژه کمک شود. بنابراین با توجه به مشکلات اقتصادی موجود، دولت آینده می‌تواند در روابط با کشورهای خارجی و فایناس، پروژه‌ها را به اتمام برساند. اما پروژه‌های نیمه کلان را می‌تواند با اعمال ماده ۵۶ قانون سرمایه‌گذاری و تضامین لازم به بخش خصوصی واگذار کند. امیدواریم دولت آینده بتواند تحریم‌ها را بشکند و برای حل مشکلات اقتصادی برنامه داشته باشد. قطعا با کاهش تحریم‌ها دولت می‌تواند پروژه‌های داخلی را اجرا و مدیریت کند.