به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرد میزان ذخایر اورانیوم غنیشده ایران در حال حاضر ۱۶ برابر سقف تعیینشده در برجام است.
نهاد دیدهبان هستهای سازمان ملل متحد در این گزارش که برای اعضای شورای حکام ارسال شده و به رویت برخی رسانههای بینالمللی رسیده میزان ذخایر اورانیوم غنیشده ایران را ۳۲۴۱ کیلوگرم برآورد کرده اما تصریح کرده که قادر به ارائه رقم دقیق از میزان کل ذخایر اورانیوم ایران نیست.
در توافق هستهای برجام سقف مجاز اورانیوم غنیشده ایران ۳۰۰ کیلوگرم، معادل ۲۰۲۰ کیلو و ۸۰۰ گرم اورانیوم تعیین شده است.
جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده میدادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران میکنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هستهای برجام صورت میگرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دیماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
در گزارش فصلی آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین ادعا شده ایران هنوز درباره ذرات اورانیوم فراوریشده در چند سایت اعلامنشده توضیحاتی ارائه نکرده است.
ایران تأکید میکند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاحهای اتمی (انپیتی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هستهای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هستهای ایران بازدید کردهاند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هستهای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکردهاند.
ایران علاوه بر این در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنشها بر سر برنامه هستهای خود دست پیدا کرد. لیرغم اذعان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.
آژانس اتمی در گزارش جدید تصریح کرده از تاریخ ۲۳ فوریه (پنجم اسفندماه) «به دادههای مانیتورهای آنلاین نظارت بر غنیسازی و مهر و مومهای الکترونیک» دسترسی نداشته است. این نهاد بینالمللی همچنین گفته به اطلاعات اندازهگیری که توسط دستگاههای نصبشده به دست میآیند نیز دسترسی نداشته است.
ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی اسفندماه سال گذشته به توافقی برای ارائه دسترسیهای داوطلبانه از سوی ایران به دو مکان مشخص شده و تسهیل فعالیتهای راستی آزمایی آژانس دست یافتند. این توافق هفته پیش به مدت یک ماه دیگر (تا تاریخ ۲۴ ژوئن مصادف با سوم تیرماه) تمدید شد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید پروتکل الحاقی به این نهاد بینالمللی اجازه دسترسی گستردهتر به اطلاعات و اماکن موجود در ایران را میدهد.
سال گذشته مجلس شورای اسلامی ایران قانونی را به تصویب رساند که دولت را ملزم میکند در صورت عدم رفع تحریمها علیه ایران بازرسیهای آژانس اتمی در ایران را معلق کند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشته با آنکه ایران و آژانس اتمی در توافق اسفندماه به محدود شدن دسترسیهای آژانس به دوربینهای نظارتی در تأسیسات هستهای ایران اذعان کرده بود گزارش فصلی جدید نشان میدهد محدود شدن دسترسیهای آژانس فراتر از آن چیزی بوده که تصور میشده است.
طبق گزارش آسوشیتدپرس، آژانس برای نخستین بار گفته که تنها میتواند برآوردی از میزان ذخایر اورانیوم ایران ارائه دهد و قادر به اعلام میزان دقیق این مواد نیست.