همشهری- نورا عباسی: وعده واکسیناسیون معلم‌ها و دانش‌آموزان، امید بازگشایی مدارس را قوت بخشیده است و بسیاری از معلم‌ها، دانش‌آموزان و والدین منتظر هستند تا از بند آموزش مجازی رها شوند. دستیابی به این هدف در همان ابتدا با اما و اگرهای بسیاری همراه شد. برخی در دسترس نبودن واکسن مناسب و مورد تأیید جهانی برای افراد زیر ۱۸ سال را نخستین چالش این برنامه در ایران می‌دانند و برخی نیز از روند کند واکسیناسیون به‌عنوان مانع اجرایی‌شدن واکسیناسیون معلم‌ها و دانش‌آموزان و بازگشایی مدارس صحبت می‌کنند. معلم‌ها به‌عنوان مهم‌ترین جامعه درگیر با این برنامه نگاه خاص خود را دارند و با خوف و رجاء توأمان نسبت به این موضوع صحبت می‌کنند.
خانواده‌ها راضی به بازگشایی مدارس نخواهند شد
ریحانه که در یکی از مدارس ابتدایی اطراف تهران مشغول فعالیت است، نگاه مثبتی به این برنامه مشترک آموزش‌وپرورش و وزارت بهداشت ندارد و معتقد است که با توجه به سرعت پایین واکسیناسیون در ایران، بعید است که به این زودی نوبت به واکسن معلم‌ها و دانش‌آموزان برسد؛ «نگاه ما معلم‌ها به واکسیناسیون بسیار مثبت است اما این نگرانی وجود دارد که وقتی واکسیناسیون عمومی انجام نشده است، آیا این اقدام می‌تواند چاره‌ساز باشد یا خیر؟ در هر صورت چندبار در گروه مدرسه ما در مورد تزریق واکسن صحبت شد و برخی از معلم‌ها این نکته را مطرح کردند که واکسن‌ها ابتدا به معلم‌ها تزریق خواهد شد.»
تجربه چند ماه اخیر نشان از این واقعیت دارد که واکنش به دریافت واکسن در جامعه متفاوت است، همانطور که برخی از افراد مسن بر اساس اطلاعات نادرست تمایلی به دریافت واکسن نداشته‌اند، بر اساس گفته این معلم با توجه به نبود واکسن مناسب برای افراد زیر ۱۸ سال، این نگرانی در میان والدین دانش‌آموزان نیز وجود دارد.
او در این رابطه توضیح داد:« برخی از والدین نسبت به واکسیناسیون فرزندانشان نگاه مثبتی ندارند، بعضی از آنها به‌طور کلی با واکسن مشکل دارند و تعدادی هم از نگرانی نسبت به نبود واکسن مناسب برای دانش‌آموزان صحبت می‌کنند. با توجه به شناختی که از والدین به‌دست آورده‌ام باید بگویم که در شرایط فعلی و اگر قرار باشد تنها معلم‌ها واکسن دریافت کنند، باید بدانیم که اکثر خانواده‌ها راضی به حضور فرزندانشان در مدارس نخواهند بود».
واکسیناسیون معلم‌ها به تنهایی چاره‌ساز نیست
زهرا یوسفی معلمی است که با تکیه بر مشکلات آموزش مجازی، بازگشایی مدارس را تنها راه‌حل می‌داند و می‌گوید که از نظر او احتمال بازگشایی مدارس بسیار بالاست.
این معلم نیز نبود واکسن مناسب برای دانش‌آموزان را مشکل اصلی این طرح می‌داند چرا که « هنوز وضعیت واکسن برای زیر ۱۸ ساله‌ها مشخص نیست و کشورهای مختلف در حال تحقیق و بررسی موضوع هستند، به همین دلیل نمی‌توان با قطعیت گفت که دانش‌آموزان در ایران چه زمانی واکسن دریافت خواهند کرد. بر اساس اطلاعاتی که اعلام شده است، امید داریم که معلم‌ها در مردادماه واکسن دریافت کنند و هنوز نمی‌دانیم که کادر آموزشی هم شامل این واکسیناسیون می‌شوند یا خیر.»
از نظر این معلم با توجه به این که آموزش‌وپرورش در تلاش است از مهر ماه، زنگ شروع به کار مدارس را به صدا دربیاورد، معلم‌ها هم از واکسن استقبال می‌کنند؛ چرا که حضوری شدن کلاس‌ها بدون حفظ سلامت معلم‌ها امری غیرمنطقی به‌نظر می‌رسد اما «خانواده‌ها نگاه مثبتی به واکسن کودکان ندارند و از نظر من این بخش از واکسیناسیون با سد خانواده‌ها همراه خواهد شد و به راحتی اجازه تزریق واکسن به فرزندشان را صادر نخواهند کرد. اگر دانش‌آموزان واکسن نزنند و از این روند به درستی استقبال نشود، باید قبول کرد که واکسیناسیون معلم‌ها به تنهایی نمی‌تواند مشکلات بازگشایی مدارس در دوران کرونا را برطرف کند.»
بازگشایی مدارس دور از ذهن نیست اگر...
آموزش مجازی در سال گذشته در کنار مزایای مختلف در دوره کرونا با مشکلات بسیاری همراه بوده و موجب کلافگی دانش‌آموزان و معلمان شده است، در این میان برخی از دانش‌آموزان نیز به‌دلیل نداشتن امکانات کافی از تحصیل محروم شده‌اند. از نظر محبوبه زین‌الدین این اتفاقات موجب شده است تا بسیاری از والدین و معلم‌ها از تزریق واکسن و بازگشایی مدارس استقبال کنند:« اگر روند واکسیناسیون منظم پیش برود و گروه‌های در خطر سیستم آموزشی مانند دانش‌آموزان، معلم‌ها و بخش اجرایی مدارس تا شهریورماه به‌طور کامل واکسن را دریافت کنند، بازگشایی مدارس امری دور از ذهن نیست. دلزدگی از آموزش مجازی تنها مختص به معلم‌ها نیست و بسیاری از دانش‌آموزانی که سال گذشته را با آموزش مجازی پشت سر گذاشتند نیز اذعان دارند که آموزش مجازی از کیفیت پایینی برخوردار است. اگر برنامه تزریق واکسن به معلم‌ها و دانش‌آموزان قطعی باشد، از نظر من خانواده‌ها هم از بازگشایی مدارس استقبال خواهند کرد».
این معلم معتقد است که در رابطه با نوع واکسن و تزریق آن به کودکان بحث‌های مختلفی مطرح است و حتی پای این بحث‌ها به گروه‌های معلمان و دانش‌آموزان نیز کشیده شده است. برخی در رابطه با نوع واکسن اما و اگرهایی را مطرح و برخی نیز در رابطه با ایمن‌سازی کامل از طریق دریافت واکسن با شک صحبت می‌کنند اما به‌طور کلی درصد بالایی به این نتیجه رسیده‌اند که حتی اگر واکسن موجود موردقبول آنها نباشد، برای رفتن به مدرسه، حاضر به تزریق آن هستند چرا که نوع آموزش‌های مجازی و برگزاری آزمون‌ها به این شکل موجب خستگی و درماندگی دانش‌آموزان و معلم‌ها شده است.
در این میان توقع خانواده‌ها و دلگیری آنها در رابطه با جدی نگرفتن درس‌ها از جانب فرزندانشان به یک چالش جدی تبدیل شده است؛ چرا که برخی از دانش‌آموزان با استفاده از شرایط مجازی، آزمون‌ها را به شکل مشارکتی انجام می‌دهند؛«رفتارهای دانش‌آموزان در این دوران موجب شده است تا بسیاری از خانواده‌ها نسبت به آینده فرزندانشان و کنکور احساس نگرانی کنند. به همین دلیل است که بسیاری از والدین خواهان بازگشایی مدارس و تشکیل کلاس‌ها به شکل حضوری هستند. تجربه سال اخیر به ما نشان داده است که باید قبول کنیم کرونا به‌زودی از زندگی ما حذف نخواهد شد، نباید بیش از این زندگی‌مان را مختل کنیم. اگر تزریق واکسن‌هایی که قول داده‌اند از مردادماه به افراد زیر۶۰ سال تزریق و ایمنی کامل ایجاد شود، بازگشایی مدارس به خوبی انجام خواهد شد. ناگفته نماند تمام این خواسته‌ها به اعتبار واکسن‌ها و فراهم شدن شرایط برای ایمنی جمعی بستگی دارد.»
این معلم تأکید دارد که اگر وزارت بهداشت واکسن مناسب برای دانش‌آموزان را تهیه و قبل از بازگشایی مدارس به‌طور کامل این جامعه هدف را واکسیناسیون کند، حضور در کلاس‌ها با خطر جدی همراه نخواهد بود. بنابراین تمام این مراحل بستگی به این دارد که مدیریت واکسیناسیون معلم‌ها و دانش‌آموزان به چه شکل اجرایی شود، واکسن‌های موجود تا چه حد ایمنی ایجاد می کنند و مهم‌تر اینکه آیا واکسنی مناسب برای افراد زیر ۱۸ سال در دسترس ایران قرار خواهد گرفت یا خیر؟