به گزارش همشهری آنلاین، ایسنا در گفت و گویی با معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا و مدیرعامل شرکت مدیریت به بررسی وضعیت آبی کشور پرداخته است.
قاسم تقی زاده خامسی در این مصاحبه با برشمردن مشکلات در حوزه آب از تغییرات آب و هوایی ایران و مشکل تامین آب آشامیدنی سخن می گوید. همچنین در مورد امکان واردات آب از سوی ایران تاکید می کند که هیچ کشوری تا کنون آب وارد نکرده است و اگر آب موجود در کشور به خوبی مدیریت شود و مدیریت میان بخشی مورد توجه قرار گیرد تا مدت زمان طولانی مشکل جدی ایجاد نخواهد شد.
۱۰ نکته انتخاب شده از مصاحبه وی را به انتخاب همشهری آنلاین در زیر می خوانید:
۱- ایران دچار یک تغییر اقلیم جدی شده است و آب و هوای آن «حدی» خواهد بود، بدین معنا که یا سالهای خشک و بی آبی و یا سالهای تر همراه با سیل های مخرب روبرو هستیم. متوسط بارندگی در ۵۲ سال گذشته ۲۵۰ میلی متر بوده که در مقایسه این عدد با جهان که حدود ۷۵۰ میلی متر است و باید گفت که میزان بارندگی در ایران یک سوم جهان تخمین زده می شود.
۲- در هشتمین ماه سال آبی بیش از ۱۵۰ میلی متر بارندگی نداشتیم و این مساله نشان می دهد که سال نامناسبی از نظر منابع آبی داریم، یعنی ما در ۵۲ سال گذشته بدترین سال را از نظر بارندگی تجربه می کنیم. با توجه به اینکه دو سال پشت سر هم ترسالی را تجربه کردیم، وضعیت مخازن آبی نسبت به بارندگی ها بهتر است؛ به طوری که اگر در بارندگی ۵۰ درصد نسبت به گذشته عقب هستیم، در مخازن با ۲۸ درصد عقب ماندگی مواجه هستیم و می توانیم به گونه ای مدیریت کنیم تا آب شرب مورد نیاز کشور را تامین کنیم.
۳- امسال در نقاطی که از طریق سدها آب تامین می شود، مشکلی برای تامین آب شرب نخواهیم داشت و به دنبال جیره بندی و قطع آب نیستیم و با مدیریت فشار این مساله را مدیریت می کنیم. ممکن است برخی نقاط بدلیل افزایش مصرف و ظرفیت تصفیه، گاهی فشار کاهش یابد اما بدین معنا نیست که آب کافی نداشته باشیم. قطع و یا جیره بندی آب که ممکن است در برخی مناطق رخ بدهد، به دلیل کمبود آب نیست بلکه گاهی عدم همکاری مشترکان در مصرف درست موجب وقوع این مساله می شود.
۴- در حال حاضر حدود ۱۵۳ شهر دارای تنش آبی هستند . در تهران کمترین کاهش فشار آب را داریم و تنها شهری که میزان بارندگی در آن مثبت بوده تهران است، سدها وضعیت خوبی دارند و اگر در مناطقی مشکلی برای تامین آب به وجود آید به دلیل ایجاد مشکل در سامانه است و تهران قطعا مشکلی برای تامین آب نخواهد داشت. اما مصرف آب در تهران بسیار بالاست و مشترکان باید به فکر مدیریت بیشتر در مصرف آب باشند.
۵- ممکن است مشکلاتی در بخش کشاورزی به وجود آید چرا که نمی توانیم آب را به ویژه در کشت تابستانه تامین کنیم. امیدواریم اگر از فصل گرم عبور کنیم و میزان مصرف کاهش یابد بتوانیم برای کشت پاییزه در برخی نقاط کشور تامین آب داشته باشیم. باید در آب صنعت و کشاورزی به بهره وری بالاتر برسیم، در حال حاضر حدود ۹۰ میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی مصرف می شود که اگر تنها ۱۰ درصد صرفه جویی شود، ۹ میلیارد مترمکعب را دربرمی گیرد، مجموع مجوزهایی که برای انتقال آب دریا داده شده است به ۷۰۰ میلیون مترمکعب نیز نمی رسد بنابراین لازم است به موضوع بهره وری توجه بیشتری شود.
۶- منابع آبهای زیرزمینی بسیار افت کرده اما خوشبختانه در دو سال گذشته که ترسالی بود تا حدودی این کمبود جبران شد اما امیدواریم در سال های آینده که سال های خشکی پیش بینی شده به آب های زیرزمینی فشار وارد نشود. آب های زیرزمینی با ۵۰۰ میلیون متر مکعب کسری مواجه هستند و این کسری نیز با روال فعلی بارش ها جبران نمی شود.
۷- قبل از این دولت اقداماتی صورت گرفت که بر اساس آن معیشت مردم با آب گره خورد و در هرکجا که چاه وجود نداشت اقدام به ایجاد چاه کردند که همین مساله مشکلاتی را ایجاد کرد به طوری که علاوه بر ۴۲۰ هزار چاه موجود ۳۲۰ هزار چاه غیر مجاز نیز در کشور وجود دارد. در این مدت تنها کاری که توانستیم انجام دهیم این بود که اجازه ندادیم چاه جدیدی حفر شود؛ البته حدود ۸۰۰۰ چاه را توقیف کردم که عدد زیادی به حساب نمی آید.
۸- هشت درصد تولید برق کشور توسط برق آبی ها صورت می گیرد و این میزان نیز بیشتر در زمان پیک به داد صنعت برق می رسد، یکی از دلایل خاموشی های اخیر نیز نبود ظرفیت برق آبی ها در کشور بود. با توجه به پتانسیل سدهای موجود نمی توانیم تعداد سدهای برق آبی را اضافه کنیم اما سدهای بزرگ دیگری در حال احداث داریم که می توانیم نیروگاه های برق آبی را روی آن ها ایجاد کنیم.
۹- طرح باروری ابرها یک کار مطالعاتی بود و تاثیر چندانی در میزان بارش نداشت. همچنین استفاده از توپ های پلاستیکی در ایران نیز در برخی سدها انجام شد اما به دلیل هزینه بالا پاسخگو نبود. همچنین وزارت نیرو در مورد طرح های انتقال آب مداخله نمی کند و تنها تخصیص آب در وظایف وزارت نیرو تعریف شده است، استانداران فراخوانی را منتشر و افرادی که تمایل دارند در مناقصه شرکت می کنند و پس از مطالعه وزارت نیرو این مساله را تایید می کند و طرح وارد مرحله اجرا می شود، همانند طرحی که اخیرا آب از خلیج فارس به سیرجان، کرمان و یزد منتقل شد.
۱۰- هیچ کشوری تا کنون آب وارد نکرده است، اگر آب موجود در کشور به خوبی مدیریت شود و مدیریت میان بخشی مورد توجه قرار گیرد تا مدت زمان طولانی مشکل جدی ایجاد نخواهد شد. باتوجه به اینکه موضوع آب یکی از ابرچالش های کشور در آینده خواهد بود توصیه من به تمام کاندیداهای محترم ریاست جمهوری این است که با احتیاط وارد این موضوع شوند و حرف هایی نزنند که شدنی نیست، از گفتن حرف های غیر کارشناسی خودداری شود چراکه در مردم توقعاتی ایجاد می شود و در آینده زمانی که رئیس جمهور شدند عواقب آن را سریع خواهند دید.