فرحناز چراغی-همشهری آنلاین:
با نزدیکتر شدن به ۲۸خرداد و انتخابات ریاست جمهوری مطالبات و مشکلات مردم نیز بیشتر نمایان می‌شود. ایجاد زیرساخت‌های عمرانی و زیربنایی در کنار رفع مشکلات اقتصادی و معیشتی، تحقق عدالت اجتماعی و ایجاد فرصت‌های برابر بخشی از مهمترین خواسته‌های مردم استان مرزی کردستان از رئیس‌جمهوری آینده کشور است.
به امید راه‌آهن
مسئولان سال‌هاست وعده رسیدن راه‌آهن را به کردستان داده‌اند، اما هنوز تا رسیدن راه‌آهن و افتتاح آن فاصله بسیاری وجود دارد. این را یکی از شهروندان کردستانی می‌گوید و توضیح می‌دهد که استان از نظر راه روستایی، خطوط هوایی و برخورداری از بزرگراه، محرومیت‌های زیادی دارد. به گفته کاظم ویسی، استان‌های همجوار یعنی همدان، کرمانشاه، تبریز و زنجان همه به طرف تهران آزادراه و بزرگراه دارند، اما تنها کردستان است که جاده مناسبی برای تردد ندارد. شهروندان امیدوارند رئیس‌جمهوری آینده مشکلات زیرساختی حمل و نقل را در کردستان حل کند. رفع تبعیض و نابرابری عدالت اجتماعی به اعتقاد او بهترین راهکار برای حل مشکلات است.
توجه به مرز
مشکلات کردستان زیاد است و در یکی دو جمله خلاصه نمی‌شود؛ از کوله‌بری مردم ناتوان برای تامین معاش روزانه گرفته تا نداشتن کارخانه و صنعت.
محمد ولدبیگی، یکی دیگر از شهروندان کردستانی توجه به اقتصاد مرزی را در استان یکی از ضرورت‌ها عنوان می‌کند و معتقد است کردستان ظرفیت‌های خوبی دارد و از دولت آینده انتظار می‌رود با توجه به این ظرفیت‌ها به ویژه مرز مشکلات مختلف کوله‌بری و توسعه استان را حل کند.
یکی دیگر از دغدغه‌های این شهروند ۳۵ساله ساکن سنندج، رسیدگی به محله‌های محروم و حاشیه‌نشین استان است، زیرا به گفته او و بسیاری از شهروندان در اغلب شهرهای استان حاشیه‌نشینی در نتیجه مهاجرت از روستاها وجود دارد در حالی که اگر دولت به مناطق محروم و روستایی توجه کند، کمتر شاهد رواج حاشیه‌نشینی در اطراف شهرهای استان خواهیم بود.
ایجاد کارخانه
دولتیاری یکی دیگر از شهروندان کردستانی است که از دولت آینده انتظار دارد راهی برای تثبیت بازار بیندیشد. نوسان قیمت کالاهای اساسی گرچه شهروندان همه استان‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما او معتقد است مردم این استان محروم بیشتر تحت فشار قرار گرفته‌اند. او از رئیس جمهوری آینده می‌خواهد توسعه و رشد صنعتی استان را مورد توجه قرار دهد و با ایجاد کارخانه‌ها و بنگاه‌های تولیدی از مشکلات اشتغال مردم کردستان بکاهد.
ایجاد زمینه‌های پیشرفت علمی و سازندگی در امور مختلف از دیگر خواسته‌های این شهروند از رئیس‌جمهوری آینده کشور است که با اختصاص بودجه مناسب و درخور استان، رقم خواهد خورد.
به اعتقاد اهالی، در اختصاص بودجه به کردستان باید بازنگری شود.
عدالت اجتماعی
رفع تبعیض‌ها فقط در حوزه اقتصادی نیست و به اعتقاد سارا عزیزی، شهروند دیگر اهل کردستان دولت آینده باید عدالت اجتماعی را برای همه اقوام و مذاهب برقرار کند تا این عدالت فقط در حد شعار نماند. او معتقد است تحقق این شعارهای تکراری می‌تواند زمینه توسعه استان محرومی چون کردستان را فراهم کند.
این شهروند سنندجی با اشاره به شغل کوله‌بری ادامه می‌دهد: بازگشایی مرزها و تجارت مرزی با هدف دستیابی به اشتغال پایدار می‌تواند بر کاهش حوادث تلخ کوله‌بری در استان تاثیر بگذارد. از دولت سیزدهم انتظار داریم در این باره به طور اساسی چاره‌اندیشی کند. او از رئیس‌جمهوری انتظار دارد با توجه به صنعتی نبودن کردستان در حوزه‌های کشاورزی، گردشگری ورود کند تا بخشی از مشکلات اقتصادی استان به این شکل رفع شود.
عزیزی دغدغه دیگری را هم درباره احیای دریاچه زریوار در سنندج مطرح می‌کند و آن توجه به ظرفیت‌های گردشگری است.
حال خوب برای زریوار
دریاچه زریوار نه فقط از جنبه گردشگری که از جنبه محیط زیستی هم یکی از موضوعات مورد توجه مردم است. یکی از شهروندان سنندجی با تاکید بر رسیدگی به این دریاچه می‌گوید: دریاچه زریوار مهمترین ظرفیت زیست محیطی و گردشگری کردستان است که حال و روز خوشی ندارد و انتظار می‌رود نجات و احیای این اثر مهم در دستور کار قرار گیرد. محمدی همچنین به دیگر قابلیت طبیعی استان یعنی معادن طلا اشاره می‌کند که می‌تواند موجب اشتغال‌زایی در استان شود. او علاوه بر اشتغال‌زایی دغدغه فرهنگی هم دارد؛ ایجاد کتابخانه‌های غنی در استان به ویژه در محله‌های پایین شهر مانند عباس‌آباد که از داشتن امکانات فرهنگی محروم هستند. ریزدگردها هم در سال‌های اخیر به یکی از معضلات کردستانی‌ها تبدیل شده و دیگر فقط معضلی خاص جنوب نیست. محمدی شهروند سنندجی این موضوع را هم مورد توجه قرار می‌دهد و معتقد است ریزگرد به عنوان پدیده‌ای که زندگی مردم را با مشکل مواجه کرده باید به یکی از اولویت‌های رئیس‌جمهوری آینده تبدیل شود.
مشکلات انباشته کردستان
کردستان مانند بسیاری از استان‌های محروم کشور مشکلات انباشته‌ای دارد. این را نماینده پیشین مریوان می‌گوید و توضیح می‌دهد که در مناطق کردنشین به وضوح می‌توان مشکلات انباشته را مشاهده کرد.
«عبدالله سهرابی» معتقد است شاخص‌های مختلف فقر، فلاکت، بیکاری، گرانی و تورم در استان کردستان آینه تمام نمای وعده وعیدهای عمل نکرده مسئولان و دولت‌ها در قبال استان کردستان است. از طرفی کردستان بر اساس آمار توسعه‌ای نیز در رده‌های پایین کشور قرار دارد.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی با اشاره به ظرفیت مغفول مانده مرزها در کردستان می‌گوید: مرزها موقعیت ممتازی هستند که دروازه تجارت هر کشوری محسوب می‌شوند، اما از مرزهای کردستان فقط عده معدودی سود می‌برند.
وی با اشاره به مزایای خاص مرزها می‌گوید: هرجایی که مراودات بیشتری دارد امکان بازدهی اقتصادی بیشتری نیز دارد، اما مرز باشماق جز نقش ترانزیتی که استهلاک جاده و تصادف‌های جاده‌ای را در پی داشته، چیز دیگری برای مردم استان نداشته است. در حال حاضر مرز برای استان کردستان یک بحران کوله‌بری ایجاد کرده، کوله‌بری شغل نیست. به کوله‌برها قاچاقچی هم گفته می‌شود در حالی که کوله‌بران برای فردی در تهران یا یک نقطه دیگر در قبال دستمزد ناچیز کار و با جان خود بازی می‌کنند. قاچاق همان جنس‌هایی است که در برابر دستمزد ناچیز بر دوش کوله‌بر حمل می‌شود. چون عوارض گمرک را نمی‌دهد و از مرجع رسمی وارد نمی‌شود قاچاق است، اما جمع همه کوله‌بران که قاچاقچی محسوب می‌شوند کمتر از ۵ درصد قاچاقچیانی است که در بنادر و فرودگاه‌ها به قاچاق کالا می‌پردازند. به واقع مرز در مناطق مرزی یک فرصت سوخته و از دست رفته است.
اهمیت زیرساخت‌ها
سهرابی همچنین با بیان اینکه کردستان خط ریلی به مرز ندارد و خط هوایی آن هم قوی نیست، می‌افزاید: این دو امر در کنار نامناسب بودن راه‌های مواصلاتی و مرزی استان موجب شده‌اند محدودیت‌های بیشتری در مسیر رونق صادرات در این منطقه به وجود آید. قطار هم هنوز به سنندج نرسیده است.
وی با بیان اینکه در بحث ترانزیت هم باید نسبت منفعت هزینه ورود کالا به استان و ترانزیت آن رصد شود، اظهار می‌کند: اگر ترانزیت منفعتی برای استان ندارد بر روی این حوزه سرمایه‌گذاری نشود، زیرا معضلات ترانزیت نسبت به منفعت آن بیشتر است و مشکلات فراوانی را برای جاده‌های استان به وجود آورده. نماینده پیشین مریوان درباره اینکه استان کردستان معدن انواع سنگ‌های گران‌قیمت است، می‌گوید: کردستان معادن زیادی دارد که محصولات آن‌ها به صورت خام‌فروشی از استان خارج می‌شود و تاکنون چاره‌ای اساسی برای رفع این دغدغه اندیشیده نشده است. وی کریدور شمال به جنوب را نیز یکی از مطالبات مردم کردستان می‌داند که بعد از ۲۰ سال هنوز به مقصد نرسیده است. سهرابی همچنین درباره ایجاد منطقه آزاد تجاری می‌گوید: آن زمان که پول بود، کاری در این باره انجام نشد. حالا که خزانه خالی است این مصوبه فقط نامی روی کاغذ است زیرا هیچ زیرساختی برای ایجاد وجود ندارد. به گفته سهرابی، وقتی زیرساخت‌ها در استان فراهم نیست، نباید انتظار توسعه صنعت و تجارت داشت. کردستان سال‌های سال است در زیربناها مانده.