فرشته رضایی-همشهری آنلاین:
مشاغل مزاحم و پر سر و صدا و آلاینده، چهره شهرها را مخدوش و خسته کرده‌اند. این موضوع به ویژه در شهرهای گردشگری کشور بیشتر رخ می‌نماید و شهروندان و گردشگران از حضور این مشاغل در لابلای سایر صنوف خدماتی گلایه‌مندند. سر و صدای چکش و آهن یا تعمیرگاه‌های خودرو و تراشکاری و همچنین واحدهایی که فاضلاب صنعتی خود را به رودخانه‌ها می‌ریزند، از جمله نتایج شهرسازی انبوه و گسترش جمعیت، بدون توجه به مختصات بافت مسکونی و سیمای شهرهاست. از این رو سلامت و بهداشت شهروندان در جوامع و کلان‌شهرهای مختلف دستخوش خسارات ناشی از انتشار آلاینده‌ها است. از مهمترین استراتژی‌های پیش رو از سوی متولیان امر، پیگیری انتقال اصناف آلاینده به خارج از محدوده‌های شهری است. تحلیل ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، بهداشت و ایمنی و حفاظت طرح‌های ساماندهی، بیانگر آن است که در ساماندهی اصناف و مشاغل مزاحم و آلاینده، برخورد قهری و پلمب واحدهای تجاری نمی‌تواند راهکاری مناسب باشد.
ضرورت ایجاد شهرک‌های تخصصی صنوف
در این زمینه«علیرضا حسنی» مدیرعامل سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده‌های کشاورزی شهرداری رشت به همشهری می‌گوید: از اصلی‌ترین وظایف سازمان مشاغل شهری رشت، ساماندهی مشاغل آلاینده و مزاحم است. متولیان امر در وهله اول می‌توانند ضمن توقف صدور مجوز و پروانه کسب در بافت مسکونی، با ایجاد شهرک‌های تخصصی در خارج از شهرها زمینه انتقال این مشاغل را فراهم کنند. در مسیر فوق، اعطای وامهای کم‌بهره و کمک به خرید واحدهای تجاری شهرک‌های مذکور، تبلیغ و تشویق مشاغل برای مراجعه به شهرک‌های تخصصی، ایجاد امکانات رفاهی و مالی در این شهرکها، حذف یا کاهش عوارض سالیانه واحدهای تجاری و... می‌تواند در تسریع انتقال اینگونه مشاغل به شهرک‌های تخصصی موثر باشد.
وی ادامه می‌دهد: تسریع در روند اجرا و تدوین قوانین صحیح با بهره‌مندی از برنامه‌های مدون با همسو بودن نهادهای مرتبط انجام می‌پذیرد. انتقال صنایع آلاینده به تفکیک و به صورت مرحله‌ای با رعایت تقدم و تأخر و بر اساس شدت آلایندگی نیز از تدابیر دیگر در این راستا است. لذا شهرداری‌ها با بررسی نقاط قوت و ضعف کارخانه‌ها و مشاغل مزاحم که خواسته یا ناخواسته در بافت مرکزی شهرها قرار گرفته‌اند، تلاش می‌کنند تا با صیانت از مؤلفه‌های فرهنگی و اجتماعی، زمینه انتقال و ایجاد شهرک‌های صنوف به خارج از محدوده شهرها را اجرا کنند.
علیرضا حسنی می‌گوید: اولویت‌های کاری این سازمان، ساماندهی مشاغل (به ویژه مشاغل مرتبط با عرضه فرآورده‌های خوراکی)، نظارت بر عملکرد بازارچه‌های میوه و تره بار شهری و انتقال مشاغل آلاینده و مزاحم است. در این زمینه در حال رایزنی برای ایجاد شهرک صنوف در اراضی ۲۰۰ هکتاری متعلق به شرکت شهرک‌های صنعتی واقع در جنب راه آهن هستیم.
انتقال صنوف آلاینده به خارج از رشت
معاون برنامه ریزی و توسعه فرمانداری رشت نیز در گفت و گو با همشهری از انتقال مشاغل صنفی آلاینده به خارج از شهر خبر داد. «سیده زهرا میراعلمی» به همشهری می‌گوید: بنا به مصوبه ابلاغی هیأت دولت به شهرداری‌ها در سال 1395 و اجرای بند 20 ماده 55 قانون شهرداری‌ها در الزام انتقال مشاغل صنفی آلاینده به خارج از شهر، مقرر شد مشاغل و صنوف آلاینده صوتی و زیست محیطی به خارج از شهر منتقل شوند.
معاون برنامه ریزی و توسعه فرمانداری رشت با اشاره به اینکه مشاغل و صنوف آلاینده صوتی و زیست محیطی به دلیل مزاحمت زیاد و شرایط ناایمن، نباید در محدوده شهر فعالیت داشته باشند، می‌افزاید: این صنوف مشمول تعطیلی و انتقال قطعی به خارج از شهر یا به شهرک صنعتی، مجتمع‌های صنفی مجاز و شهرک‌های کشاورزی هستند.
میراعلمی، صنوف آلاینده رشت را شامل اماکن تولید، بسته‌بندی و انبار مواد شیمیایی خطرناک و مواد محترقه، دامداری (سبک و سنگین)، مرغداری و پرورش انواع طیور صنعتی، تولید مصنوعات سیمانی و موزائیک، تولید لوله سیمانی و پله، تولید کاشی و سرامیک و آجرپزی، تولید گچ و آهک، سنگبری، سنگ‌کوبی، کارگاه‌های تولید آسفالت و تولید شن و ماسه دانست.
به گفته وی، چرم‌سازی و دباغی، سالامبورسازی، روده پاک‌کنی و کشتارگاه دام و طیور، پایانه‌های بار و انبار موسسات باربری، شارژ کپسول گاز، آب فلزکاری، رنگ کاری پروفیل آلومینیومی(رنگ کوره‌ای)، ریخته‌گری و ذوب فلزات (از جمله چدن، مس، فولاد، مفرغ و برنز، آلومینیوم و سرب)، مراکز بازیابی اوراق انواع خودرو، موتور سیکلت و ماشین آلات راهسازی، صنعتی و کشاورزی، انبار انواع پسماند و ضایعات قابل بازیافت (فلزی، قراضه ها، کاغذ و مقوا، لاستیک و پلاستیک) و تعمیرگاه ماشین آلات سنگین از دیگر مشاغل مزاحم و آلاینده هستند.
معاون برنامه ریزی و توسعه فرمانداری رشت همچنین درباره اماکن تولید کالاهای خطرناک (Dangerous goods) شامل مواد شیمیایی و مواد منفجره، گازها، مایعات و جامدات قابل اشتعال، اکسید کننده، مواد سمی و عفونت‌زا، مواد رادیو اکتیو و مواد خورنده که مجوز فعالیت‌شان توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح صادر می‌شود نیز اضافه کرد: موارد فوق در لیست مشاغل و صنوفی قرار دارند که به دلیل آلایندگی و یا مزاحمت باید به خارج شهر منتقل شوند.
وی فاز دوم شهرک صنعتی سپید رود رشت را از گزینه‌های پیش بینی شده برای انتقال این صنوف به خارج از شهر رشت عنوان کرد.