فرحناز چراغی-همشهری آنلاین:
کاهش بیسابقه بارشها طی ۵۰ سال گذشته در کرمانشاه باعث کمبود آب و حتی خشکی برخی چشمهها و رودخانههای استان شده است. بارشها در کرمانشاه نسبت به میانگین دراز مدت ۱۸۰ میلیمتر منفی شده است. این عدد در مقایسه با سایر استانهای کشور، بیشترین میزان کاهش بارندگی را نشان میدهد. همچنین براساس گزارش شرکت آب منطقهای کرمانشاه، ورودی مخازن منابع آب زیرزمینی این استان نسبت به سال گذشته ۷۲ درصد منفی بوده است. کرمانشاه این روزها شرایط بحرانی خشکسالی را میگذراند. کاهش بارندگیها بسیاری از سرابها و چشمههای استان را تهدید میکند. در این میان زنگ خطر خشکی سراب نیلوفر و تالاب هشیلان نیز به صدا در آمده است. سراب نیلوفر زیستگاه نیلوفرهای آبی در کرمانشاه است. خشک شدن چندین ساله این سراب باعث شد تا نیلوفرهای آبی این سراب از بین بروند. هر چند طی یکی دوسال اخیر با تلاش اساتید دانشگاه رازی این نیلوفرهای آبی دوباره جان گرفتند. آخرین بار سراب نیلوفر در سال ۹۴ خشک شد.
تالاب هشیلان نیز از نقاط دیدنی کرمانشاه در حدود ۲۶ کیلومتری شمال غربی شهر و جزو مناطق شکار و تیراندازی ممنوع است. هشیلان حدود ۱۱۰ جزیره کوچک و بزرگ با مساحتهای تقریبی ۱۰۰ مترمربع تا حدود یک هکتار دارد که در فصل زمستان و روزهای پر باران، بر اثر افزایش دبی آب تالاب، تعدادی از آنها زیر آب پنهان میشوند. نام تالاب بر اساس گویش کردی، مرکب از دو بخش «هشی» به معنی مار و «لان» به معنای خانه است. بدین ترتیب نام هشیلان به معنی لانه ماران است؛ چراکه در این تالاب تعداد زیادی مار به ویژه مار آبی و مار چلیپر زندگی میکنند. رئیس اداره محیط زیست شهرستان کرمانشاه از احتمال خشک شدن سراب نیلوفر و تالاب هشیلان خبر میدهد و میگوید: با توجه به کاهش بیسابقه بارشها در استان و شهر کرمانشاه، خشک شدن سراب نیلوفر و تالاب هشیلان دور از انتظار نیست.
محمد حسین فلاحتی در گفت و گو با همشهری میافزاید: در حال حاضر آب تالاب هشیلان و سراب نیلوفر به یکسوم سال گذشته رسیده است و مانند همه سرابها و چشمههای استان در معرض خشکی قرار دارند.
وی میگوید: منابع آبی مانند سراب نیلوفر ماهیت کارستی دارند و به دلیل تغذیه نامناسب آبخوان، احتمال خشک شدن آنها وجود دارد. (کارست پدیدهای در پوسته زمین است که آثار آن به اشکال مختلف از قبیل حفره و غار در سطح و زیر سطح دیده میشود. علت ایجاد کارست به شکستگیها و قابلیت انحلال توده سنگ مربوط میشود که در نتیجه آن یک سیستم آب زیرزمینی میتواند شکل بگیرد.)
فلاحتی میگوید: منبع تغذیه این سراب بیشتر از برف است اما امسال کرمانشاه بارش برف قابل توجهی نداشت و به همین دلیل احتمال تاثیر خشکسالی در این سراب زودتر خواهد بود.
رئیس اداره محیط زیست شهرستان کرمانشاه با تاکید بر حفاظت از سراب نیلوفر میافزاید: مهمترین راهکار جلوگیری از برداشتهای غیرمجاز حاشیه این سراب، همکاری سایر دستگاهها است. وی از انجام مکاتباتی با دستگاههایی چون جهاد کشاورزی و امور آب خبر میدهد و میگوید: قرار است با هوشمندسازی برداشت آب برای کشتهای پرمصرف اطراف این سراب، میزان برداشت آب کنترل شده باشد تا خشک شدن این سراب به تعویق افتد.
فلاحتی درباره راهکار نجات بخشی تالاب هشیلان نیز اضافه میکند: رایزنیهایی برای تخصیص آب از سد گاوشان به این تالاب با امور آب صورت گرفته است. اولویت، تامین آب آشامیدنی مردم است. اگر بحران آب اجازه دهد و مشکلی برای آب آشامیدنی مردم پیش نیاد، تخصیص آب صورت خواهد گرفت.
رئیس اداره محیط زیست شهرستان کرمانشاه میگوید: همچنین مکاتباتی برای محدودیت برداشت از چاههای مجاز و مسدود شدن چاههای غیرمجاز صورت گرفته است. در این مکاتبات درخواست شده چاههای اطراف تا ۵ کیلومتری تالاب هشیلان محدود شوند. تلاش ما حفظ جان جانداران آبزی در تالاب هشیلان است.
وی ادامه میدهد: در حال حاضر دبی آب تالاب هشیلان به ۷۰ لیتر در ثانیه، یکسوم سال پیش رسیده است. تالاب هشیلان سال۹۴ و ۸۷ نیز خشک شد. فرماندار کرمانشاه نیز از برخورد با کشت محصولات کشاورزی پرمصرف در اطراف سراب نیلوفر و تالاب هشیلان خبر میدهد و میگوید: کمیته حفاظت از منابع آب این شهرستان فعال و تصمیمات برای جلوگیری از مصرف بیرویه آب در اطراف این سرابها گرفته شد.
فضلالله رنجبر با اشاره به اقدامات کنترلی برای جلوگیری از مصرف بیرویه آب، میافزاید: سیاستگذاری حفاظت از سرابها توسط جهاد کشاورزی و امور آب این شهرستان با جدیت پیگیری میشود.
فرماندار کرمانشاه با اشاره به خطر انقراض گونه گل نیلوفر در سراب نیلوفر، میافزاید: محیط زیست استان کرمانشاه برای جلوگیری از انقراض گل نیلوفر در سراب نیلوفر سال جاری با همکاری دانشگاه رازی کرمانشاه باید طرحی را به فرمانداری ارائه دهد تا فرمانداری اعتبار مالی این طرح را تأمین کند.