در اندونزی که در برابر شمار فزاینده بیماران کرونا با کمبود اکسیژن بیمارستانی روبرو است، گورکنها تا دل شب کار میکنند. در اروپا، کشورها دوباره درهایشان را میبندند و قرنطینه و محدودیتهای مسافرتی وضع میکنند. در بنگلادش، کارکنان صنعت پوشاک در شهرها برای گریز از قرنطینه عمومی به زادگاههایشان در روستاها باز میگردند و تقریبا جای تردید نیست که موج دیگری از شیوع کرونا را در آنجا برخواهند انگیخت.
حتی در کشورهای با پوشش بالای واکسیناسیون مانند کره جنوبی که به نظر میرسید کروناویروس در آنها تقریبا ناپدید شده باشد، خوشههای جدید بیماری ظهور کردهاند. مقامات بهداشتی چین اعلام کردهاند یک مرکز قرنطینه عظیم با گنجایش تا ۵۰۰۰ اتاق برای مسافران بینالمللی را برپا میکنند. استرالیا از یک میلیون نفر از شهروندانش خواسته است که در خانه بمانند.
پاندمی کرونا که یک سال و نیم پس از آغازش با کارآمدی تصاعدی به سراسر جهان راه یافت، اکنون دوباره در پهنههای بزرگی از جهان در حال اوج گرفتن است و گونههای واگیرتر کروناویروس به خصوص گونه دلتا که در ابتدا در هند شناسایی شد، مسئول این بازگشت دانسته شده است. در حالی که کشورهای ثروتمندتر با میزان بالای واکسیناسیون محدودیتها را کاهش میدهند و زندگی دارد به شکل طبیعیاش باز میگردد، کشورهای دیگر از آفریقا تا آسیا شمار بیسابقه موارد کووید-۱۹ و مرگ ناشی از آن را گزارش میکنند.
از گونه دلتا تا گونههای گاما و لامبدا
دانشمندان اعتقاد دارند که گونه دلتا ممکن است تا دو برابر بیشتر از گونه اصلی کروناویروس واگیر باشد و توان آن در دچار کردن افراد به طور کامل واکسینهنشده باعث نگرانی مقامات بهداشت عمومی شده است. جمعیتهای بزرگ واکسینهنشده از هند گرفته تا ایالت ایندیانای آمریکا ممکن است به صورت مخزنهای گونههای جدید کروناویروس درآیند که ممکن است به شیوههای پیشبینینشده و خطرناکی تحول یابند، همانطور که گونه دلتا اکنون به گفته پژوهشگران هندی گونه «دلتا پلاس» را ایجاد کرده است.گونههای گاما و لامبدای کروناویروس هم به وجود آمدهاند.
پروفسور کیم وو-جو، متخصص بیماریهای عفونی در بیمارستان گوروی دانشگاه کره در سئول پایتخت کره جنوبی میگوید:«ما در مسابقهای در برابر انتشار گونههای جدید ویروس قرار داریم.»
بحثهای سیاسی درگرفته از مالزی گرفته سیشل- درباره اینکه دوباره قرنطینه و ماسک زدن اجباری برقرار شود- به تدریج دارد در کشورهای با منابع بسیار بیشتر از جمله مقدار زیاد واکسن هم بازتاب پیدا میکند. مقامات بهداشتی در منطقه لوس آنجلس که میزان عفونتها با گونه دلتا در آن در حال افزایش است، از ساکنان حتی افراد واکسنزده خواستهاند در فضاهای دربسته ماسک بزنند.
اما در حالیکه تصاویر جدید از نپال تا کنیا که واحدهای مراقبت ویژه مملو از بیماران را نشان میدهند، خاطرات وحشتناک پیشین را در کشورهای غربی زنده میکنند، هنوز روشن نیست که آینده به کدام سو میرود.
بسیاری از واکسنهای موجود ظاهرا بر ضد گونه دلتا موثر هستند و پژوهشهای اولیه نشان میدهند افرادی که قبلا دچار کرونا شدهاند، احتمالا دچار بیماری خفیف میشوند یا بیعلامت میمانند. اما حتی در ثروتمندترین کشورها- به جز چند کشور انگشتشمار با جمعیت کم- هنوز کمتر از نیمی از جمعیت به طور کامل واکسینه شدهاند. کارشناسان میگویند در حالیکه گونههای جدید ویروس در حال انتشار هستند، میزانهای بسیار بالاتر واکسیناسیون و ادامه رعایت احتیاطات بهداشتی برای مهار پاندمی ضروری است.
نابرابریها در جهان خود را نشان میدهند
بار دیگر تلفات بیشتر کرونا در کشورهای فقیرتر شکافهای میان داراها و ندارها را برجسته کرده است. نابرابری گسترده در توسعه اقتصادی، نظامهای مراقبت بهداشتی و دسترسی به واکسن – علیرغم وعدههای رهبران جهان- باعث شده است که این آخرین اوجگیری کرونا بسیار بزرگتر و مرگبارتر شود.
همانطور که مقامات بهداشت عمومی به طور مداوم تکرار میکنند و سیر این پاندمی هم آن را ثابت میکند تا زمانی که یک نقطه از جهان درگیر کرونا باقی بماند، هیچ بخشی از جهان مصون نیست.
هنگامی که گونه دلتا در بهار امسال هند را را تسخیر کرد و باعث مرگ بیش از ۲۰۰۰۰۰ نفر بر اساس ارقام رسمی - که کارشناسان آن را بسیار پایینتر از رقم واقعی میدانند- شد و اقتصاد این کشور را فلج کرد، این گونه جدید مرزهای ملی را هم درنوردید و از کوهنوردان در کوههای اورست تا تظاهرکنندگان در میانمار تا مسافران در فرودگاه هیتروی لندن را هم مبتلا کرد. امروز گونه دلتا دست کم در ۸۵ کشور شناسایی شده و به گونه غالب ویروس در بخشهایی از اروپا، آسیا و آفریقا بدل شده است.
اندونزی در «لبه فاجعه»
واگیری شدید گونهی دلتای کروناویروس در اندونزی- چهارمین کشور پرجمعیت جهان- خود را نشان داده است.
عفونتها در اندونزی در ماه مه (اردیبهشت) نسبت به سال گذشته که پاندمی همه کشور را فرا گرفته بود، در پایینترین حد خود بود. اما تا پایان ماه ژوئن (اوائل تیر)، به دنبال افزایش مسافرتهای پس از ماه رمضان در این کشور مجمعالجزیرهای شمار موارد کرونای ناشی از گونه دلتا به حد بیسابقهای رسید. فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر هفته پیش هشدار داد که این کشور «در لبه فاجعه» قرار دارد.
کمتر از ۵ درصد اندونزیاییها به طور کامل واکسینه شدهاند و کارکنان پزشکی خط اول با واکسن چینی سینوواک واکسینه شدهاند که ممکن است تاثیر کمتری نسبت به سایر انواع واکسنها بر گونه دلتا داشته باشد. تا به حال دست کم ۲۰ پزشک اندونزیایی که هر دو دوز واکسن سینوواک را دریافت کرده بودند، درگذشتهاند. در حالیکه کشورهای غربی واکسنهای به ظاهر قدرتمندتر را احتکار میکنند، کشورهایی مانند اندونزی گزینهای به جز واکسنهای چینی که به فراوانی در دسترس هستند، ندارند.
مقامات هنگکنگ در ابتدای هفته پیش پروازهای مسافربری را از مقصد اندونزی را متوقف کردند و در آخر هفته همین کار را با پروازها از انگلیس انجام دادند.
علیرغم گزارشهایی که درباره انتشار گونه دلتا در انگلیس منتشر شده بود، پرتغال، در ماه مه (اردیبهشت) تلاش کرد صنعت گردشگری را با مسافران آفتابدوست از این کشور احیا کند. هنوز چند هفته نگذشته بود که دولت انگلیس برای مسافران بازگشتی از پرتغال از جمله انگلیسیهای به تعطیلات رفته قرنطینه برقرار کرد.
افزایش شدید موارد عفونت با گونه دلتا باعث شد که لیسبون پایتخت پرتغال در آخر هفته قرنطینه عمومی اعلام کند و آلمان پرتغال را به عنوان «منطقه دارای گونه جدید ویروس» ثبت کند. اکنون پرتغال برنامهاش برای خوشآمدگویی به گردشگران را کنار گذاشته است و از مسافران انگلیسی واکسینهنشده میخواهد به قرنطینه بروند.
بنگلادش قرنطینه سراسری میشود
در بنگلادش، دانشمندان در حدود ۷۰ درصد نمونههای به دست آمده از بیماران در شهر داکا، پایتخت کشور در فاصله ۲۵ مه تا ۷ ژوئن (۴ خرداد تا ۱۷ خرداد) گونهی دلتا کروناویروس را یافتهاند. میزان مثبت شدن آزمایش کروناویروس در این هفته در بنگلادش به میزان بسیار بالای حدود ۲۵ درصد رسیده است (در آمریکا این رقم اکنون حدود ۲ درصد است).
بنگلادش در چهارشنبه این هفته بیشترین میزان روزانه عفونت کرونا را گزارش کرد. انتظار میرود با بازگشت کارگران مهاجر به روستاهایشان پیش از شروع قرنطینه در پنجشنبه (۱۰ تیر) و در معرض قرار گرفتن این جوامع به ویروس این رقم باز هم بالاتر برود.
قرنطینه سراسری در بنگلادش به معنای تعطیلی همه شبکههای حملونقل عمومی و همه فروشگاهها برای دست کم یک هفته است. اما در حالیکه اقتصاد مبتنی بر صادرات بنگلادش به شدت زیر فشار پاندمی است، دولت از تعطیل کردن کارگاههای پوشاک و آسیاها اجتناب کرده است.
محمد نصیر، معاون رئیس سابق انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان پوشاک بنگلادش میگوید: «آنها مردمان سختکوشی هستند. دستگاه ایمنی آنها قویتر است.»
اما اگر تاریخ پاندمی یک درس برای آموختن داشته باشد این است که چنین کارگاههای پرازدحامی مانند هر محل گردهمایی بزرگ دیگر کانونی برای تکثیر ویروس و شیوع بیشتر آن است.
میزان واکسنهای تحویلی به بنگلادش علیرغم وعدههای کشورها و سازمانهای بینالمللی گوناگون هنوز بسیار پایین است و کمتر از ۳ درصد از جمعیت بنگلادش به طور کامل واکسینه شدهاند.
منبع: نیویورک تایمز