به گزارش همشهری آنلاین به نقل از برنا، «دیاکو حسینی»، تحلیلگر ارشد مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری، در خصوص افق برجام اظهار کرد: احیای توافق در دولت آقای روحانی معایب و محاسنی را برای طرفین دارد. اگر توافق در این دولت خاتمه پیدا کند یعنی انجام بگیرد طبیعتا دولت آینده از مسئولیت انجام توافق رها خواهد شد و در برابر میراثی قرار میگیرد که از دولت پیشین به جا مانده و ضمن اینکه توانایی مانور خود را بر روی این میراثی که در آن مسئولیت اصلی نداشته خواهد داشت.
او افزود: اما اگر توافق در دولت بعد صورت بگیرد چون دولت آینده امضاء کننده نهایی توافق بود بنابراین مسئولیت این توافق را با همه محاسن و معایب آن برعهده خواهد داشت. از نگاه طرف آمریکایی توافق در دولت آقای روحانی میتواند به مراتب سادهتر بوده و راه هموارتری داشته باشد در مقایسه با دولت آقای رئیسی که به محافظه کاری شهرت دارد و طبعا رویکرد سختگیرانهتری را در پیش خواهد گرفت.
حسینی ادامه داد: منتها اگر در دولت آقای رئیسی این توافق صورت بگیرد از نگاه آمریکا اطمینان بیشتری ایجاد میشود مبنی بر اینکه ایران به تعهداتش پایدار خواهد بود چون همان دولتی که در راس کار است در واقع تعهد را امضا کرده و اینها معایب و محاسنی است که وجود دارد.
او اضافه کرد: به لحاظ فنی نمیشود با اطمینان گفت که آیا توافق پیش از انتقال دولت صورت خواهد گرفت یا خیر، باید ببینیم که تصمیم دو طرف چه خواهد بود. ضمن اینکه طرف آمریکایی هم آنطور که به نظر میرسد، تصمیم نهایی خود را نگرفته که همه تحریمها را به طور کامل لغو کند و ظاهرا هنوز درخواستهایی دارد که خارج از چارچوب برجام است. بنابراین تا موارد مذاکراتی حل و فصل نشده نمیشود از زمان نهایی شدن برجام صحبت کرد.
وی گفت: در عین حال باید این ملاحظات را در نظر گرفت که هر مذاکرهای هر چه به خاتمه نزدیک شده باشد، بخاطر وجود همین اختلاف نظرهای جدی باقیمانده میتواند به نتیجه نرسد بنابراین این احتمال هم همچنان وجود دارد.
دیاکو حسینی در پاسخ به این سوال که آیا بایدن بازی سیاسی را در مذاکرات شروع کرده است، گفت: این نوع تحلیلها باید مبتنی بر واقعیات و سند و مدارک باشد. بنده تا این لحظه سند و مدارکی ندیدم که دولت آقای بایدن به دنبال اتلاف وقت باشد و بخواهد بازی تازهای را شروع کند. من با فرسایشی شدن مذاکرات موافق نیستم. مذاکرات با این پیچیدگی، مشکلات فنی و اجرایی که دارد طبیعتا زمان بر است و تا امروز زمانی که برای مذاکرات صرف شده به نظرم معقول و منطقی بوده و نمیشود تا این لحظه، لقب فرسایشی را برای مذاکرات به کار برد.
او تصریح کرد: دولت بایدن با توجه به مشکلاتی که در داخل آمریکا دارد باید بتواند، توافق با ایران را برای تندروهای آمریکایی توجیه کند مبنی بر اینکه هر چند تحریمها را لغو کرده ولی برنامههای هستهای ایران تحت نظارت بیشتر قرار گرفته است و ایران از آنچه که آنها خطر تسهیلات هستهای مینامند دورتر شده و رسیدن به این جلب نظر مخالفان داخلی در آمریکا برای بایدن کار سختی است.
وی گفت: اگر ایران اطمینانهای لازم را ندهد مبنی بر در برگرفتن سایر اختلافاتی که با آمریکا دارد مثل برنامههای موشکی و منطقهای که البته ایران تا این لحظه چنین اطمینانی را هم نداده چون از دستور کار مذاکراتی دنیای برجام خارج بوده بنابراین فکر میکنم آقای بایدن هم مشکلات خاص خود را دارد. این سختگیریهایی که آنها نشان میدهند الزاما به آن معنا نیست که آنها دنبال فرسایشی کردن گفتگوها هستند و یا طرح تازهای را برای ایران در نظر دارند.
حسینی در خصوص تضمین برای عدم خروج آمریکا از برجام عنوان کرد: دولتهای آمریکا همانطور که در دوره ترامپ هم دیدیم، میتوانند در برابر سختترین تعهدات که آمریکا ارائه داده در جهان بی تفاوتی نشان بدهند و از توافقات خارج شوند حتی اگر آمریکا و بایدن امضای کثیر به ایران بدهند و حتی اگر این توافق به تصویب کنگره آمریکا هم برسد هیچ تضمینی نیست که دولت بعدی آمریکا از توافق خارج نشود.
وی گفت:بنابراین من فکر میکنم که ایران این حق را دارد که چنین سختگیریهایی نشان بدهد و چنین تضمینهایی بخواهد اما در عمل دولتهای آمریکا نشان دادند به تضمینهای رئیس جمهور قبلی خودشان حتی وقتی جنبه قانونی و قانونگذاری در کنگره پیدا میکند خیلی پایبند نیستند. بنابراین من زیاد امیدوار نیستم که چنین تضمینی در عمل واقعا به معنای ضمانت باشد.