نگرانی از عوارض واکسن کرونا، اعتقادات سنتی و ناآگاهی ۳ دلیل عمده استقبال پایین اهالی سیستان‌ و بلوچستان از واکسیناسیون است.

همشهری- سیده‌ زهرا عباسی:  میزان بستری کرونا در سیستان‌وبلوچستان تا ۵ برابر افزایش یافته و به اذعان کادر درمان، این استان نخستین پیک جدی کرونا را پشت سر می‌گذارد. با وجود این و درحالی‌که به‌گفته حمید سوری، رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-۱۹ و نماینده تام‌الاختیار وزیر بهداشت در سیستان‌وبلوچستان، موارد فوتی بالای ۶۰ سال افرادی هستند که از تزریق واکسن خودداری کرده بودند. اقبال عمومی سالمندان این استان محروم به واکسیناسیون همچنان پایین است. طبق اعلام ثبت احوال سیستان‌ و بلوچستان، این استان ۳ میلیون و ۵۱ هزار نفر جمعیت دارد که حدود ۷/۳ درصد از جمعیت کل کشور را در بر می‌گیرد. سیستان‌وبلوچستان با ۵/۶۳ درصد جمعیت زیر ۳۰ سال و ۳/۲ درصد جمعیت بالای ۶۵ سال، کمترین سهم سالمندی را بین استان‌ها داراست و فقط بیش از ۱۳۰ هزار نفر از جمعیت آن در رده سنی بالای ۶۰ سال هستند اما همین جمعیت کم هم کامل واکسینه نشده‌اند. درحالی‌که به‌گفته علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت در کشور فقط ۱۵ درصد سالمندان بالای ۷۰ سال از واکسیناسیون جامانده‌اند، این عدد در سیستان‌ و بلوچستان ۵۰ درصد و در برخی شهرستان‌ها ۷۰ درصد است. مسائل فرهنگی، اجتماعی و ناآگاهی از مهم‌ترین عوامل استقبال کم عنوان شده و از سوی دیگر، بسیاری از کارشناسان معتقدند با توجه به سهم پایین سالمندی باید فراخوان رده سنی پایین‌تر را در استان شاهد باشیم.
 

نگرانی از عوارض واکسن

شهرستان دشتیاری را شاید بتوان نقطه ورود کرونای جهش‌یافته به استان دانست؛ محروم‌ترین و پهناورترین شهرستان سیستان‌ و بلوچستان که با ۱۳۰ کیلومتر مرز خشکی با پاکستان و ۹ کیلومتر مرز آبی با دریای عمان که در هفته‌های گذشته شرایط سختی را از نظر شیوع کرونا تجربه می‌کند. هرچند مرزهای ورودی به شهرستان در روزهای اخیر بسته شده و ساکنان منطقه از رفت‌وآمد به پاکستان منع شده‌اند اما هیچ‌یک از این موارد موجب نشده مردم خطر را بیشتر درک کنند. فرماندار دشتیاری با بیان این که جمعیت بالای ۶۰ سال شهرستان دشتیاری ۳۴۱۶ نفر است که از این میان ۱۷۴۹ نفر یعنی ۵۱ درصد جمعیت نوبت اول و ۳۰۴ نفر نوبت دوم واکسن را دریافت کرده‌اند، به همشهری می‌گوید: جوامع محلی ترس از واکسن دارند و مثلا هر فردی که واکسن می‌زند و یک تب کوچک می‌کند، همه آشنا و فامیل و منطقه زنجیروار به هم اطلاع می‌دهند که واکسن نزنید چون مریض می‌شوید. علاوه بر ترس، اعتقادات سنتی بلای جان‌مان شده. عادل عفتی تأکید می‌کند با تشکیل قرارگاه اطلاع‌رسانی و آموزش همگانی در شهرستان روند واکسیناسیون بهبود یافته، اما باید اجبار هم دخیل باشد تا بحران زودتر کنترل شود.
 

درخواست واکسیناسیون سراسری

در شهرستان ایرانشهر هم به‌عنوان یکی از شهرستان‌های جنوبی و محروم استان، ۱۱ هزار و ۴۰۰ نفر بالای ۶۵ سال برای واکسیناسیون شناسایی شده‌اند که از این تعداد حدود ۵۶۰۰ نفر یعنی ۴۹ درصد جمعیت واکسن زده‌اند. فرماندار ایرانشهر با بیان این که استقبال مردم با توجه به شرایط پیش‌آمده، اطلاع‌رسانی‌ها و ورود گروه‌های مرجع بهتر شده است، به همشهری می‌گوید: حتی در روزهای اخیر مطالبه‌هایی درباره واکسیناسیون سراسری مطرح می‌شود. علی شعبانی با اشاره به تزریق واکسن برای بیش از ۱۰۰ نفر در روز توضیح می‌دهد: تیم‌های واکسیناسیون به‌صورت حضوری به مناطق می‌روند و با اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی واکسن را تزریق می‌کنند. ‌
 

نرخ پایین واکسیناسیون در سراوان

هرچند آمار واکسیناسیون در برخی شهرستان‌ها ۵۰ درصد اعلام می‌شود اما در مناطقی مانند کُنارک و سراوان عددها بسیار پایین‌تر است. بنابر اعلام سعید تجلیلی، فرماندار سراوان، جمعیت ۶۰ تا ۸۰ سال شهرستان حدود ۱۰ هزار و ۴۷۷ نفر هستند که فقط ۲ هزار و ۸۴۹ نفر، یعنی ۲۷ درصد آنها واکسینه شده‌اند. او استقبال روستاییان را پایین‌تر می‌داند و می‌گوید که ضمن تبلیغات و اطلاع‌رسانی مراکز بهداشت از علما، ریش‌سفیدان و مولوی‌ها دعوت شده است با مردم صحبت و آنها را به واکسیناسیون راضی و تشویق کنند.

مشاهده‌های میدانی نشان می‌دهد در زاهدان هم استقبال از واکسیناسیون زیاد نیست و برخلاف شهرستان‌ها، واکسیناسیون بالای ۶۰ سال هم شروع شده است. هرچند خبرها حاکی از آن است که با افزایش مراکز واکسیناسیون و تزریق واکسن در برخی مدارس استقبال بهتر شده اما خبری از شلوغی و صف در مراکز واکسیناسیون زاهدان نیست. یکی از پزشکان حاضر در بیمارستان علی‌بن‌ابی‌طالب‌ (ع) چابهار معتقد است نه‌تنها در روند واکسیناسیون علیه کرونا، که در مواردی چون درمان سوءتغذیه و بهبود شاخص‌های تغذیه‌ای کودکان هم چنین مشکلاتی را در استان شاهد هستیم.

شهریار نورمحمدی اعتقادات سنتی، ترس از واکسن و اطلاعات شبه‌علمی منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی را مهم‌ترین عامل استقبال پایین مردم می‌داند و به همشهری می‌گوید: ترس از کرونا عادی شده است و حالا مردم از عوارض واکسن می‌ترسند، درحالی‌که تبعات کرونا چند برابر عوارض واکسن است. ‌
 

آمار بالای ابتلا زیر۳۰‌ ساله‌ها

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان درباره آمار کلی واکسیناسیون سالمندان در استان توضیح می‌دهد واکسیناسیون حدود ۵۰درصد گروه سنی بالای ۷۰سال انجام شده و با افزایش مراکز تجمعی واکسیناسیون با سرعت و رعایت هرچه بیشتر انجام می‌شود. به‌گفته مهدی طباطبایی، براساس ابلاغ وزارت بهداشت، واکسیناسیون گروه سنی بالای ۶۰سال نیز در حال انجام است اما با شیوع سوش جدید آمارها نشان‌ می‌دهد ابتلای گروه‌های سنی کمتر از ۳۰ سال که کودکان و زنان باردار نیز بین آنهاست، افزایش یافته است.

***

روزانه بیش از هزار مبتلا در استان شناسایی و حدود ۲۰ نفر فوتی بر اثر ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در سیستان‌ و بلوچستان ثبت می‌شود و نمایندگان استان در تلاش برای راضی‌کردن مسئولان وزارت بهداشت برای واکسیناسیون افراد بالای ۱۸ سال در این استان جوان هستند.
 

واکسیناسیون ۵۰ ساله‌ها، به زودی

کیانوش جهانپور، مسئول روابط عمومی وزارت بهداشت به همشهری گفت: بر خلاف سایر استان‌های کشور که اولویت تزریق با افراد بالای ۷۰ سال است در این استان به افراد بالای ۶۰ سال واکسن تزریق می‌شود و به زودی با ورود محموله‌های جدید واکسیناسیون بالای ۵۰ سال هم آغاز می‌شود.