به گزارش همشهری آنلاین به نقل از مهر، بهزاد امیری رئیس اداره بیماری‌های منتقله از حیوان به انسان وزارت بهداشت امروز در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی بیماری‌های قابل انتقال از حیوان به انسان برگزار شد، با اشاره به اینکه تاکنون بالغ بر ۲۰۰ نوع بیماری زئونوز (بیماری قابل انتقال از حیوانات مهره دار به انسان) در جهان شناسایی شده است، گفت: عوامل ایجادکننده بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان شامل ویروس‌ها، باکتری‌ها و انگل‌ها و پریون و … هستند.
وی افزود: تعداد بسیار زیادی از بیماری‌های عفونی در انسان، زئونوز است و حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد بیماری‌های عفونی که در حال حاضر قابلیت انتقال به انسان دارند، منشأ حیوانی دارند و بیش از ۷۵ درصد بیماری‌های نوپدید عفونی، بیماری‌های زئونوز است. به عنوان مثال کووید۱۹ نیز یک بیماری زئونوز است. چون منشأ برخاسته از حیوانات دارد.
رئیس اداره بیماری‌های منتقله از حیوان به انسان وزارت بهداشت با اشاره به اینکه هر سال ۵ بیماری جدید عفونی که در جهان شناسایی می‌شوند، منشأ حیوانی دارند، گفت: ۸۰ درصد عوامل بیماری‌زایی که می‌توانند پتانسیل استفاده در سلاح‌های بیوتروریستی را داشته باشند، منشأ حیوانی دارند. از بعد دیگر بیماری‌های زئونوز در بحث تجارت و اقتصاد جهانی هم اهمیت دارند. زیرا تولید محصولات دامی بسیار رابطه تنگاتنگی با سلامت دام دارد و در تجارت تولیدات دامی اثرگذار هستند.
امیری گفت: برخی بیماری‌های زئونوز قابلیت پیشگیری دارند، مثلاً بیماری هاری یک بیماری ویروسی است که در دستگاه اعصاب مرکزی به واسطه گاز گرفتگی و انتقال ترشحات آلوده از حیوان هار به انسان منتقل می‌شود و اگر در زمان مناسب واکسن و سرم ضدهاری برای فرد گاز گرفته شده استفاده نشود، ابتلای انسان به هاری صددرصد کشنده خواهد بود.
وی با تاکید بر پیشگیری از گزش اظهار کرد: متأسفانه یکی از مشکلات ما آمار رو به افزایش حیوان‌گزیدگی در کشور است. اکنون ۲۵۳ مورد حیوان‌گزیدگی در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت داریم و این تهدیدی برای سلامت عمومی است. در سراسر کشور واحدهایی برای پیشگیری و درمان هاری داریم؛ آمار بالغ بر ۲۱۶ هزار مورد حیوان‌گزیدگی در سال آمار بالایی است اما به دلیل خدمات همکاران من مرگ ناشی از هاری در سنوات اخیر کاهش یافته است و سال قبل تنها ۵ مورد مرگ انسانی ناشی از هاری داشته‌ایم. در این رابطه هر ساله هزینه زیادی برای خرید سرم و واکسن ضدهاری می‌کنیم.
رئیس اداره بیماری‌های منتقله از حیوان به انسان وزارت بهداشت عنوان کرد: از چند سال قبل ما برنامه‌هایی هم برای کنترل مارگزیدگی و عقرب‌گزیدگی داشتیم. در کشور ما سالانه حدود ۵۰ هزار عقرب‌زدگی گزارش و ثبت می‌شود. در سال ۱۳۹۹ تعداد ۴۹۷۰۹ مورد عقرب‌زدگی و ۱۸ مورد فوت ناشی از آن در کشور ثبت شد که بیشتر آنها کودک بوده اند. تعداد موارد مارگزیدگی در سال قبل ۶۰۱۸ مورد بود. این نکته مهم است که به محض عقرب یا مارگزیدگی به مرکز بهداشتی برای تزریق پادزهر مراجعه شود.
تب مالت و سالک
رئیس اداره بیماری‌های منتقله از حیوان به انسان وزارت بهداشت درباره بیماری تب مالت نیز گفت: آمار ما در سال ۱۳۹۹ در کشور نشان می‌دهد ۱۷ هزار و ۸۰۷ بیماری تب مالت شناسایی شده که ۲۱.۲ درصد در هر ۱۰۰ هزار نفر به تب مالت مبتلا شدند.
وی بیماری سالک را یک بیماری انگلی معرفی کرد و گفت: این بیماری به واسطه گزش پشه خاکی اتفاق می‌افتد، مخزن این انگل در نوع سالک روستایی جوندگان و موش‌های صحرایی هستند. سال قبل ۱۴ هزار و ۱۷۱ مورد ابتلاء به سالک داشتیم.
امیری با بیان اینکه تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یا CCHF یک بیماری ویروسی است نیز گفت: مخزن و ناقل این ویروس در طبیعت کنه‌های سخت است. زمانیکه این کنه‌ها حیوان را مورد گزش قرار می‌دهند، ویروس را به بدن دام منتقل می‌کنند و دام در طی مدت دو هفته ناقل ویروس خواهد بود و ممکن است خود دام علامتی بروز ندهد. چنانچه در طی این مدت، دام توسط انسان بدون رعایت نکات بهداشتی و بدون استفاده از وسایل حفاظت فردی ذبح شود و در معرض خون و ترشحات دام آلوده قرار گیرد، احتمال انتقال بیماری به انسان وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه کنه آلوده می‌تواند انسان را مورد گزش قرار داده و او را آلوده کند، تصریح کرد: اگر انسان نادانسته کنه آلوده به ویروس را با دست له کند و همچنین اگر فرد با یک بیمار مبتلا به تب کریمه کنگو در تماس باشد، چنانچه اصول بهداشتی و استفاده از وسایل حفاظت فردی به درستی رعایت نشود، ممکن است ویروس از طریق ترشحات آلوده و خون بدن بیمار، به فرد دیگری سرایت کند. تب، علائم عضلانی، دل پیچه، اسهال و… علائم عمومی بیماری است.
امیری افزود: در سال ۱۳۹۹ تعداد ۴۰ مورد مبتلا به تب کریمه کنگو در کشور شناسایی شدند که ۵ نفر به علت ابتلاء به این بیماری جان خود را از دست داده‌اند.