همشهری- سیده زهرا عباسی: سراوان با ۳ بخش مرکزی، بم‌پشت و مهرگان و بیش از ۱۶۰ هزار نفر جمعیت، یکی از محروم‌ترین شهرستان‌های سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود؛ شهرستانی مرزی که پراکندگی جمعیت، فاصله روستاها و مشکلات زیرساختی در حوزه راه، خدمات‌رسانی به آن را با مشکل مواجه کرده است. همه این محرومیت‌ها دست به دست هم داده تا حالا و در روزهای بحرانی شیوع کرونا، سراوان بیش از شهرستان‌های دیگر آسیب ببیند. روزانه تعدادی تست مثبت کرونا در این شهرستان ثبت می‌شود، اما بنا به گفته کادر درمان و مسئولان شهرستان، عدد واقعی مبتلایان حداقل ۱۰ برابر است.
۲ خانه بهداشت برای ۲۸ هزار نفر
دهیار روستای سرجنگان در بخش بم‌پشت شهرستان سراوان با ۷۰۰ نفر جمعیت و ۳۰۰ خانوار به همشهری می‌گوید: مرکز بخش بم‌پشت یعنی شهر سیرکان ۳۵۰۰ نفر جمعیت دارد و آمار کل بخش به ۲۸ نفر می‌رسد. با وجود این جمعیت بالا اما در کل بم‌پشت فقط ۴ مرکز بهداشت وجود دارد که در مورتی، کشتگان، میدان و خود شهرستان سیرکان هستند، اما از همین تعداد کم هم مراکز بهداشت مورتی و میدان اصلا پذیرش ندارند.
ذاکر درزاده با بیان این که روزانه بیش از ۸۰ درصد تست‌های کرونا در بخش بم‌پشت مثبت می‌شود، می‌افزاید: شهرستان، ۱۱۷ روستا در نقطه صفر مرزی دارد که برای تست باید به سیرکان مراجعه کنند، اما به‌دلیل مسافت زیاد و راه‌های خراب اصلا به مراکز بهداشت مراجعه نمی‌کنند و در آمار هم محاسبه نمی‌شوند. او تأکید می‌کند که اطلاع‌رسانی کافی به مردم صورت گرفته، اما بسیاری از شهروندان رعایت نمی‌کنند و حتی توزیع ماسک رایگان در میان روستاییان هم بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی اثرگذار نبوده است. به‌گفته ذاکری، بخش ۲۸ هزارنفری بم‌پشت فقط یک نیروی آزمایشگاهی دارد که کفاف این جمعیت را نمی‌دهد.
راه، همچنان مانع است
رئیس مرکز بهداشت سراوان هم این آمار را رد نمی‌کند. احمد سپاهیان با بیان اینکه آمار تست‌های مثبت شهر سیرکان از روز پنجشنبه افزایش یافته است، به همشهری می‌گوید: از دو روز پیش آمار تست‌ها و همینطور موارد مثبت افزایش یافت و فقط در یک روز تست بیش از ۲۰نفر مثبت شد که اغلب‌شان اهل خود سیرکان هستند. خیلی از روستاها به‌گفته بخشدار مبتلایان زیادی دارند، اما راضی نمی‌شوند تست بدهند؛ هرچه از طریق ائمه جمعه، شوراها و معتمدان تلاش کرده‌ایم، متأسفانه مراجعه نمی‌کنند. او پراکندگی روستاها، جمعیت زیاد و بعد مسافت بین روستاها را عاملی برای استقبال کم روستاییان می‌داند و توضیح می‌دهد: شبکه بهداشت آمادگی دارد درصورت اعلام نیاز دهیار یا بخشدار تیم‌هایی با تست سریع برای غربالگری به روستاها اعزام کند، اما هنوز در این‌باره درخواستی نشده است.
سپاهیان با بیان اینکه غربالگری اطرافیان بیماران مانند همه مناطق کشور انجام می‌شود، می‌گوید: ۳ مرکز ۱۶ ساعته تشخیص کرونا در سیرکان، گلشن و بخش مرکزی سراوان فعال است و در صورت نیاز از تست‌های تشخیص سریع استفاده می‌شود، اما بسیاری از روستاییان به‌دلیل فاصله زیاد و مسیر سخت، حاضر به انجام تست نمی‌شوند.
به‌گفته او، روستاها از ۱۰ تا ۶۰ کیلومتر با مرکز بخش فاصله دارند و حتی اگر فردی از روستاهای نزدیک هم قرار باشد به مرکز شهرستان بیاید مسیر ۲۰ دقیقه‌ای را باید سه چهارساعت در راه باشد.
بم‌پشت؛ بدون آب و اینترنت
قرنطینه روستاها و شهرها به‌صورت کلی از سوی ستاد استانی کرونا انجام شده، اما فعالان اجتماعی، کادر درمان و مسئولان شهرستان معتقدند آمار مبتلایان واقعی نیست و احتمالا در روزهای آینده با موج جدیدی از بیماری به‌ویژه در بخش بم‌پشت مواجه باشیم. یکی از کارکنان مرکز خدمات جامع سلامت سیرکان هم این موضوع را تأیید می‌کند و به همشهری می‌گوید: شرایط خوب نیست. مشکل اصلی این است که مردم رعایت نمی‌کنند، اما امکانات هم بسیار کم و نزدیک به صفر است. حتی آب به‌عنوان مهم‌ترین نیاز برای رعایت بهداشت همیشه قطع است و از سوی دیگر آنتن‌دهی ضعیف اینترنت موجب شده برای پیگیری بیماران و به‌ویژه آنهایی که واکسن زده‌اند، دچار مشکل شویم.
کمبود کیت آزمایشگاهی و نیروی انسانی و فاصله زیاد روستاها تا مرکز بخش، از مشکلاتی است که این فرد به آن اشاره و تأکید می‌کند که حداقل در این شرایط مسئولان به وضعیت اینترنت و آب بهداشتی رسیدگی کنند.
حال سراوان خوب نیست
حاج بارانی درازهی، سرطایفه و رئیس شورای بخش و شهرستان سراوان هم نظری مشابه با این عضو کادر درمان دارد. او با بیان اینکه امکانات بهداشتی در شهرستان ضعیف است، به همشهری می‌گوید: شهرستان سراوان دو بیمارستان دارد. بیمارستان رازی که وضعیت نامطلوبی دارد و کهنه و قدیمی است و بیمارستان ایرانمهر هم آنقدر تجهیزات ندارد. چند روز پیش از حاضران در بیمارستان شنیدم که تخت‌های بستری جا ندارند و در این شرایط چطور از مردم انتظار داریم ساعت‌ها مسیر صعب‌العبور را طی کنند و برای درمان به شهرستان بیایند؟ طبیعی است که ترجیح می‌دهند در خانه بمانند و خودبه‌خود درمان شوند.
حاج بارانی درازهی به کمبود پزشک متخصص هم اشاره می‌کند و می‌افزاید: کل شهرستان ۲ پزشک متخصص عفونی دارد که در یکی دو روز گذشته به شهرستان آمده‌اند. از رسانه‌ها می‌خواهیم این کمبودها را به گوش مسئولان برسانند، شیوع بیماری روزبه‌روز شدیدتر می‌شود و حال سراوان خوب نیست.
طبق آمار سازمان نظام‌پزشکی در شهرستان سراوان با بیش از ۱۶۰ هزار نفر جمعیت حدود ۶۰ پزشک فعالیت می‌کنند؛ ۳ پزشک برای هر ۱۰ هزار نفر که اغلب این پزشکان در مرکز شهرستان به فعالیت مشغول هستند.
حالا و در نبود زیرساخت کافی از راه و آب گرفته تا تجهیزات پزشکی، کرونا در سراوان جولان می‌دهد. اهالی می‌گویند سنگ برای پای لنگ است و پای سراوان هم سال‌هاست در محرومیت‌های دیرینه لنگ می‌زند.
بیمارستان ایرانمهر آماده پذیرش بیماران کرونایی
براساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی زاهدان علاوه بر بیمارستان ۲۰۰ تختخوابی رازی، بیمارستان ۲۲۰ تختخوابی ایرانمهر در سراوان آماده پذیرش بیماران است تا در صورت نیاز از آن استفاده کنند، اما در موارد خاص ازجمله مشکلات روستاییان، شبکه‌های بهداشت و درمان آمادگی دارند درصورت اعلام نیاز دهیاران یا بخشداران، تیم‌های تست تشخیص سریع کرونا و غربالگری را به مناطق اعزام کنند.
جزئیات واکسیناسیون افراد بالای ۵۰ سال در سیستان‌وبلوچستان
سیستان و بلوچستان ۳ میلیون و ۵۱ هزار نفر جمعیت دارد که ۲.۳ درصد از آنها بالای ۶۵ ساله هستند. با توجه به شیوع گسترده کرونای دلتا و اوضاع بحرانی این استان، واکسیناسیون افراد بالای ۵۰ سال سیستان و بلوچستان از دیروز (جمعه) با واکسن ایرانی «کوو برکت»
آغاز شد.
سخنگوی علوم‌پزشکی زاهدان با بیان این که روز دوشنبه ۱۴ تیر نخستین محموله واکسن کووبرکت به استان سیستان و بلوچستان تحویل داده شد، به همشهری می‌گوید: این محموله در مجموع شامل ۴۰ هزار و ۱۰۰ دوز بود که ۷۶۰۰ دوز به دانشگاه علوم پزشکی زابل، ۱۵ هزار و ۵۰۰ دوز به دانشگاه علوم پزشکی زاهدان و ۱۷ هزار دوز به دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر تحویل داده شد.
محمدهادی عباسی با بیان این که برخلاف روزهای گذشته و استقبال پایین مردم، استقبال زاهدانی‌ها از واکسن کووبرکت همه را شگفت‌زده کرده است، می‌افزاید: در سایر شهرستان‌ها هم استقبال زیاد بود، اما استقبال در زاهدان به حدی بود که در برخی مراکز تجمیعی واکسن به پایان رسید و از مردم عذرخواهی کردیم و خواستیم امروز به مراکز مراجعه کنند.
او با بیان این که برای افراد بالای ۶۰ سال واکسن سینوفارم و افراد بالای ۵۰ سال واکسن کووبرکت تزریق می‌شود، ادامه می‌دهد: خوشبختانه در روستاها هم مشکلی نداریم، زیرا همه افراد روستایی پرونده الکترونیک سلامت دارند و شبکه بهداشت هر منطقه دقیقا می‌داند چند نفر مشمول دریافت واکسن هستند. واکسیناسیون افراد روستایی از سوی مراقبان سلامت انجام می‌شود.
به‌گفته وی، با برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته با کمک وزارت بهداشت پیامک واکسیناسیون برای افراد بالای ۵۰سال ارسال می‌شود تا این کار با نظم انجام شود.