به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه همشهری، سربازان آموزش‌دیده و باتجربه کلمبیایی، بعد از بازنشستگی عموما زودهنگام خود، به اهدافی باارزش برای شرکت‌های امنیتی خصوصی در سراسر دنیا تبدیل می‌شوند و با سال‌ها آموزش پیشرفته و تجربه میدانی، به بهترین و ارزان‌ترین مزدورانی تبدیل می‌شوند که جنگ‌سالاران گیر خواهند آورد؛ از افغانستان و یمن و عراق گرفته و حالا در آخرین مورد، ترور رئیس‌جمهور هائیتی، رد پای مزدوران کلمبیایی به وضوح دیده می‌شود.
به گزارش رویترز، دست‌کم ۱۷ نفر از نیروهای نظامی سابق کلمبیا در میان مظنونانی هستند که هفته گذشته یوونل مویس، رئیس‌جمهور هائیتی را در اقامتگاهش ترور کردند. مقامات هائیتی گفته‌اند که این ترور سازمان‌یافته، کار یک جوخه قتل خارجی بوده و براساس گزارش‌ها و اظهارنظرهای مقامات در هائیتی و کلمبیا، نقش اصلی را نیروهای ویژه بازنشسته کلمبیا در این ترور به‌عهده داشته‌اند. این ترور، هائیتی را که همین حالا هم گرفتار خشونت‌های دارودسته‌های تبهکار است، وارد یک بحران سیاسی عمیق کرده است. انگیزه‌های ترور مویسه و صادرکنندگان فرمان آن هنوز ناشناخته هستند.
اما چیزی که کاملا شناخته شده است حضور پررنگ مزدوران کلمبیایی است. سربازان بازنشسته کلمبیایی، به‌خصوص آنها که در گروه‌های ویژه ضربت و ضدتروریستی فعال بوده‌اند، در سراسر دنیا گزینه محبوبی برای فعالیت‌های قراردادی هستند. ۶۰ سال جنگ داخلی، کلمبیا را مجبور کرده تمرین‌های ویژه و منظمی برای نیروهای نظامی خود برنامه‌ریزی کند و ثمره این سیستم آموزشی منظم و پیشرفته، نیروهایی نخبه و میدان‌دیده هستند.
به گزارش گاردین، کلمبیا نیروهای ویژه خود را برای آموزش، به آمریکا و اسرائیل هم می‌فرستد و نیروهای ویژه ارتش و پلیس این کشور، در زمره بهترین نیروهای دنیا از نظر آموزش و تجربه میدانی هستند.
با این حال این نیروهای ویژه، از مزایای بازنشستگی همتایان خود در دیگر کشورها برخوردار نیستند. آنها وقتی ۴۰ ساله می‌شوند بازنشسته می‌شوند و کلمبیا هم برای حفظ و تامین زندگی آنها برنامه خاصی ندارد. همین باعث می‌شود که شرکت‌های امنیتی خصوصی آنها را جذب کنند.
آدام ایساکسون، مدیر امور دفاعی در «دفتر واشنگتن در امور آمریکای لاتین» درباره آنها گفته است: «بعد از سال‌ها نبرد عملیاتی، در کلمبیا تعداد قابل‌توجهی از نیروهایی وجود دارد که با تاکتیک‌های مرگبار آشنا هستند. در واقع ما نوعی سرریز این نیروها را داریم. بسیاری از آنها توسط شرکت‌هایی در خاورمیانه استخدام شده‌اند، جایی که درآمد مزدوران به‌مراتب بیشتر از پولی است که در ارتش کلمبیا نصیبشان می‌شد. برخی دیگر به‌عنوان شبه‌نظامی در گروه‌های قاچاق موادمخدر استخدام شده‌اند.»
صادرات مزدور
خبر حضور سربازان کلمبیایی در ترور رئیس‌جمهور هائیتی با واکنش‌های منفی در این کشور مواجه شده است. روزنامه ال تیه‌مپو بزرگ‌ترین روزنامه کلمبیا بعد از افشای نقش سربازان بازنشسته کلمبیایی در ترور در گزارشی با تیتر «مزدوران کلمبیایی؛ آموزش‌دیده، ارزان و همیشه در دسترس» جزئیات زیادی از سربازانی که در این ترور نقش داشته‌اند ارائه و به نام آنتونیو گاروسو اشاره کرده بود. این سرباز سابق که ۴۱ سال دارد، ماه پیش به دومینیکن سفر کرد تا از آنجا پنهانی از مرز رد شود و برای انجام ترور وارد هائیتی شود. او یکی از ۲۸ عضو تیم ترور رئیس‌جمهور هائیتی است، اعضای این تیم دستگیر شده اند. این ترور در هائیتی، یکی از نمونه کارهای مزدوران کلمبیایی در سراسر دنیاست و رد پای آنها را در نقاط مختلف دنیا می‌توان پیدا کرد.
ژنرال لوئیس فرناندو ناوارو، فرمانده نیروهای مسلح کلمبیا جمعه در جمع خبرنگاران درباره مزدوران کلمبیایی گفته است: «استخدام سربازان کلمبیایی برای سفر به نقاط مختلف دنیا به‌عنوان مزدور زمان زیادی است که انجام می‌شود. برای نمونه، تعداد چشمگیری از سربازان کلمبیایی در دوبی هستند.»
امارات بهترین کارفرمای سربازان سابق کلمبیایی به شمار می‌رود و آنها را برای مقابله با حوثی‌ها، به یمن اعزام می‌کند. آنها در یمن، به‌گفته شان مک‌فیت، محقق ارشد شورای آتلانتیک و استاد دانشگاه جورج‌تاون، در کنار مزدوران دیگری از آمریکای لاتین از کشورهای پاناما، السالوادور و شیلی می‌جنگند.
به‌گفته مک‌فیت، مزدوران آمریکای لاتین، ۴ برابر همقطاران خود در ارتش کشورشان درآمد دارند اما در مقایسه با مزدوران انگلیسی و آمریکایی، بسیار ارزان هستند و کسری از حقوق آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها را دریافت می‌کنند.
شرمساری جهانی
ناوارو گفته است که کلمبیا برای حفظ سربازان سابق خود، به آنها شانس شرکت در دانشگاه‌های کلمبیا را داده اما ارتش این افراد را رها می‌کند و از آنها حمایت نمی‌کند.
ژنرال ادواردو زاپاتیرو، فرمانده نیروی زمینی ارتش کلمبیا به رویترز گفته است که مزدوران این کشور، به‌خاطر تجربه زیادی که دارند استخدام می‌شوند. او گفته است: «شرم‌آور است اما ما آنها را برای چیزهای دیگر آموزش می‌دهیم.»
یک منبع در ارتش کلمبیا به رویترز گفته است که سربازانی که در زمینه‌های ضدشورش و ضدتروریسم شهری در کشورهایی مثل آمریکا و در رژیم هایی مانند اسرائیل آموزش دیده‌اند، بیشتر از دیگران خواهان دارند. گاروسو که در روزنامه ال تیه‌مپو به او اشاره شده، دقیقا یکی از همین افراد است. به گزارش گاردین، او عضو سابق تیمی در ارتش کلمبیا با نام «گروه نیروهای ویژه ضدتروریسم شهری» است. نیروی ویژه‌ای که او در آن خدمت می‌کرده، در سال ۱۹۸۶ بعد از شورش چپ‌گراها و اشغال دیوان عالی کلمبیا توسط آنها تاسیس شده است.
تعداد زیادی غیرنظامی ازجمله نیمی از قضات دیوان عالی کلمبیا، در حمله نیروهای نظامی برای آزادسازی آنها کشته شدند و بعد از آن، یک نیروی مخصوص برای عملیات شهری و ضدتروریستی شکل گرفت. بخشی از فعالیت تیم سابق گاروسو، محافظت از شخصیت‌های مهم بوده است. این بار البته گاروسو از آموزش‌هایی که دیده بود کاملا برعکس استفاده کرده و به جای محافظت از یک شخصیت مهم، در ترور او نقش داشته است.
گاروسو پیش از عبور از مرز و ورود به هائیتی، درست همانند یک توریست از حضور خود در دومینیکن لذت می‌برده و چند سلفی هم در صفحه‌اش در فیسبوک منتشر کرده است. در یکی از این عکس‌ها، او در کنار پاپ‌موبیلی دیده می‌شود که در سفر پاپ ژان پل دوم به دومینیکن در سال ۱۹۹۲ استفاده شده بود. پاپ‌موبیل، خودروی مخصوص و ضدگلوله‌ای است که پاپ در آن از میان مومنین به آرامی حرکت می‌کند و آنها را متبرک می‌کند. درست یک‌ماه بعد از انتشار این عکس، گاروسو در ترور رئیس‌جمهور هائیتی شرکت کرد.
جذب گاروسو، ادامه روندی است که از مدت‌ها پیش در کلمبیا وجود داشته است. جوانان در کلمبیا باید یک سال را به‌عنوان سربازی در ارتش یا پلیس بگذرانند. دانشجویان و کسانی که بتوانند پول مشخصی به دولت بدهند از این قانون معاف هستند. برای بسیاری از جوانانی که از فقر رنج می‌برند و به‌خصوص در مناطق دورافتاده و پرتنش زندگی می‌کنند، ماندن در ارتش و پلیس تنها راه برای داشتن یک شغل رسمی است. آنها در ارتش درآمد کم و شغل پرخطری دارند و از عزیزان خود هم دور هستند. بنابراین طبیعی است که بعد از بازنشستگی، برای درآمد بیشتر جذب شرکت‌های امنیتی خصوصی شوند. این سنت در کلمبیا بسیار قدمت دارد و حالا دستگیری چند سرباز سابق کلمبیایی در ماجرای ترور رئیس جمهور هائیتی، به یک آبروریزی بین‌المللی برای کلمبیا تبدیل شده است. مردم در کلمبیا هم به‌شدت شوکه شده‌اند. یک کاربر کلمبیایی در توییتر درباره این شرایط نوشته است: «بسیار بسیار ناراحت‌کننده است که ما کشور مزدورانی شده‌ایم که به سراسر دنیا سفر می‌کنند و جنگ می‌کنند.»