به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، براساس اعلام رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، سالانه در جاده‌های کشور حدود ۱۷ هزار نفر کشته و ۲۵۰ هزار نفر دچار آسیب می‌شوند که حداقل ۱۰ درصد آنها دچار معلولیت می‌شوند؛ تصادفاتی که از یک سو خسارت‌های جبران ناپذیر عاطفی و جسمانی و از سوی دیگر موجب تزلزل کانون خانواده‌ها خواهد شد.
طبق گزارش سازمان بهزیستی نیز به طور متوسط سالانه حدود ۲۵۰۰ نفر از افراد در کشور دچار آسیب نخاعی می‌شوند که بیش از ۵۰ درصد از آنها ناشی از حوادث جاده‌ای آسیب می‌بینند.
اختصاص درصدی از درآمد جرایم رانندگی برای حمایت از ضایعه نخاعی‌های تصادفات
مصطفی سراج مدیرکل امور مراکز توانبخشی و مراقبتی سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه براساس گزارشات موجود سازمان، فقدان سیستم‌های محافظتی و ایمنی در خودروها، استاندارد نبودن جاده‌های کشور و مسائل انسانی (مانند رعایت نکردن قانون) سه عامل بسیار مهمی است که موجب تصادفات افرادی که در سازمان دارای پرونده هستند، شده است، به خبرنگار ایسنا گفت: برای رسیدگی به تخلفات رانندگی بر اساس مصوبه هیئت وزیران، وزارت کشور به همراه سایر دستگاه‌های مرتبط، «لایحه بازنگری و اصلاح قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی» را با رویکرد محرومیت‌های اجتماعی یا کارهای اجباری عام المنفعه برای تخلفات رانندگان خودروها، عابرین و موتور سیکلت‌ها و... در دستور کار قرار داد.
سراج افزود: سال گذشته سازمان بهزیستی، در خصوص اصلاح ماده ۲۳ که در آن به بحث هزینه‌کرد وجوه حاصل از جریمه‌های رانندگی پرداخته، اختصاص ۱۰ درصد از وجوه حاصل از درآمدجرایم رانندگی را برای حمایت از افراد آسیب دیده ضایعه نخاعی که در اثر تصادف دچار سانحه گردیدند، پیشنهاد کرد. بعد از بررسی در کمیته‌های تخصصی، درصد پیشنهادی کاهش یافت و در نهایت مبلغ ۱۵۰۰ میلیارد ریال جهت هزینه معلولین شدید و ضایعه نخاعی ناشی از تصادفات رانندگی و پیشگیری از معلولیت به سازمان بهزیستی در سال ۱۴۰۰ اختصاص یافت.
هزینههای میلیونی ضایعه نخاعی‌ها
وی با بیان اینکه در تبصره ماده ۲۶ نیز بحث افراد دارای معلولیت اضافه شده و بخش‌هایی مانند وزارت راه و شهرسازی و شهرداری مکلف شدند برای ایجاد زیرساخت‌های ایمن که از این حوادث کم کند، اقدام کنند، ادامه داد: برآورد سازمان بهزیستی طی چند ماه گذشته نشان داد فقط هزینههای مراقبت، اقلام تجهیزات بهداشتی و توانبخشی، مناسب‌سازی منزل و معیشت برای هر فردی که در اثر حادثه یا تصادف دچار آسیب‌های نخاعی یا جسمی می‌شود (بدون احتساب هزینههای درمان و بستری در بیمارستان) حداقل ماهانه ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.
رقم نجومی که تصادفات جاده‌ای به خانواده‌ها تحمیل می‌کند
مدیرکل امور مراکز توانبخشی و مراقبتی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به هزینه‌هایی که تصادفات جاده‌ای به سازمان بهزیستی تحمیل می‌کند، گفت: تحقیقات نیز نشان می‌دهد هزینه اقتصادی فردی که دچار آسیب نخاعی می‌شود تا پایان عمر بیش از ۴۰۰ هزار دلار است. بررسی‌های انجام شده در ایران نیز حاکی از آن است که ماهانه حداقل ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فقط هزینههای مراقبتی و توانبخشی فردی است که دچار آسیب نخاعی می‌شود که اگر هزینههای درمان و بستری را هم در نظر بگیریم، این رقم بالاتر خواهد بود.
وی بیان کرد: سازمان بهزیستی در این راستا کمک‌های خود را تا حدودی رشد داده است، اما تا پوشش مبلغ ماهانه ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فاصله وجود دارد. واقعیت این است که ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان کف هزینههای مالی و اقتصادی است؛ زمانی که فردی تصادف می‌کند، علاوه بر اینکه هزینههای اقتصادی بسیار سنگینی را به سیستم بهداشت و درمان و سلامت جامعه و خانواده تحمیل می‌کند، مشکل جدی دیگر از هم پاشیدگی بسیاری از کانون خانواده‌هاست.
او گفت: زمانی که سرپرست خانوار صدمه می‌بیند، یعنی نان‌آور خانواده توان خود را از دست می‌دهد، تمام اعضای خانواده تحت تاثیر مشکل قرار می‌گیرند و با مشکلات عاطفی و روحی و روانی مواجه می شوند که ارزش اقتصادی ندارد. برای مواردی از قبیل از هم پاشیدگی کانون خانواده، نبود نان‌آور برای خانواده، غرامت‌های عاطفی و ... ارزش اقتصادی برای آنان نمی‌توان تعیین کرد.
خانواده‌هایی که تصادفات کانون‌شان را به هم ریخت
سراج گفت: افرادی بوده‌اند که تصادفات، منجر به جدایی آنها یا منجر به نابسامانی کودکان شده است. افراد شغل خود را از دست داده‌اند و کسانی بوده‌اند که نتوانسته‌اند به دلیل تصادفات مسیر عادی زندگی خود را دنبال کنند و وقتی به لایه‌های عمقی تصادفات نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که جامعه و خانواده متضرر می‌شوند و برای بازگشت فرد به جامعه موانع بسیار وجود دارد و باید آنقدر جامعه پویا باشد که بتواند سطح معیشت و رفاه را به طور کامل پوشش دهد که در کشور ما شرایط این‌گونه نیست.
مدیرکل امور مراکز توانبخشی و مراقبتی سازمان بهزیستی کشور معتقد است که به طور کلی مشکلات جسمانی و روانی ناشی از آسیب نخاعی، مشکلات حرکتی، تاثیر منفی ضایعه در انجام فعالیت‌های روزمره زندگی، محدودیت‌های اجتماعی، تاثیر منفی بر اشتغال و همچنین هزینههای اقتصادی ناشی از آن اقتضاء می‌کند که حمایت‌های بیشتری از این افراد صورت گیرد.
مستمری ۳۵۰ تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومانی بهزیستی به ضایعه نخاعی‌ها
وی در ادامه به تشریح اقدامات سازمان بهزیستی برای حمایت از افراد دچار ضایعه نخاعی پرداخت و ادامه داد: در حال حاضر سازمان بهزیستی به افراد مستمری پرداخت می‌کند. این مستمری براساس بعد خانوار از ۳۵۰ هزارتومان تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان است. همچنین سازمان بهزیستی ماهیانه مبلغ یک میلیون تومان به عنوان حق پرستاری برای افرادی که دچار آسیب نخاعی هستند و در منزل نگهداری می‌شوند، به خانواده آنها پرداخت می‌کند. خدمت دیگر سازمان بهزیستی در زمینه تهیه لوازم بهداشتی است که سازمان بهزیستی ماهیانه مبلغ ۳۰۰ هزارتومان به این افراد پرداخت می‌کند.
۴۲ درصد ضایعه نخاعی‌ها بر اثر تصادف دچار این عارضه می‌شوند
سراج در پاسخ به این سوال که سازمان بهزیستی سالیانه برای افرادی که در اثر تصادفات جاده‌ای دچار ضایعه آسیب نخاعی می‌شوند چقدر پرداخت می‌کند؟ اظهار کرد: در ایران حدود ۴۲ درصد از افراد ضایعه نخاعی در اثر تصادف دچار آسیب نخاعی شده‌اند و مجموع حمایت‌های سازمان برای یک فرد دارای آسیب نخاعی بسته به شدت آسیب و بعد خانوار، در زمینه‌های مختلف حق پرستاری، مستمری و کمک هزینه معیشت، کمک هزینه لوازم بهداشتی، مناسب‌سازی، هزینه تحصیلی و... در سال حدود ۳۵ میلیون تومان است.
در این راستا شهبازی- مدیرکل دفتر امور توانمندسازی معلولان سازمان بهزیستی کشور نیز با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۲۸ هزار و ۹۲۰ نفر (مردان ۶۸ درصد، زنان ۳۲ درصد) از افرادی که دچار آسیب نخاعی شدند، تحت پوشش خدمات توانبخشی سازمان بهزیستی قرار دارند که از این میان بیش از ۵۰ درصد آنها به دلیل حوادث به ویژه حوادث جاده‌ای و تروما دچار آسیب نخاعی شده‌اند، به ایسنا می‌گوید: به طور متوسط سالیانه حدود ۲۵۰۰ نفر از افراد در کشور دچار آسیب نخاعی می‌شوند که بیش از ۵۰ درصد از آنها ناشی از حوادث جاده‌ای آسیب می‌بینند.
به گفته وی، ۱۱ هزار و ۵۷۷ نفر از افراد در اثر تصادف و ۵۰۳۳ نفر در اثر تروما دچار ضایعه نخاعی شده‌اند؛ در مجموع تعداد افراد ضایعه نخاعی در اثر تصادف و تروما ۱۶ هزار و ۶۱۰ نفر است.
شهبازی با بیان اینکه اغلب مردان دچار ضایعه نخاعی می‌شوند، گفت: حدود ۷۰ درصد افرادی که تحت پوشش سازمان هستند مرد و ۳۰ درصد زن هستند.
وضعیت تجرد و تأهل و سن آسیب‌دیدگان نخاعی
مدیرکل دفتر امور توانمند سازی معلولان سازمان بهزیستی کشور درخصوص وضعیت تجرد و تاهل و میانگین سنی افراد دچار ضایعه آسیب نخاعی تحت پوشش سازمان بهزیستی نیز اظهار کرد: از میان افراد دچار ضایعه نخاعی تحت پوشش سازمان، ۱۸ هزار و ۳۷۳ نفر متاهل و ۱۰ هزار و ۵۴۷ نفر مجرد هستند.
شهبازی در پاسخ به این سوال که چند درصد از افراد دچار معلولیت تحت پوشش سازمان بهزیستی به دلیل حوادث‌های ترافیکی دچار آسیب شده‌اند؟ نیز اینطور پاسخ می‌دهد: در حال حاضر سازمان بهزیستی در تعیین نوع و شدت معلولیت از روش طبقه‌بندی بین‌المللی ICF (طبقه‌بندی سلامت و ناتوانی سازمان بهداشت جهانی) استفاده می‌کند. در این روش افت عملکردی، فعالیت و میزان مشارکت فرد در فعالیت‌ها مورد سنجش قرار می‌گیرد و میزان معلولیت فرد را تعیین می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: در این سیستم، به منشا معلولیت نیز توجه می‌شود اما اینکه مشخص شود اکنون افراد دقیقا چه تعداد بر اثر بیماری‌های مادرزادی و چند درصد ناشی از تروما یا تصادفات یا سقوط بوده دچار آسیب شده‌اند به این صورت جمع‌آوری نمی‌شود. در گذشته آمارها به تفکیک طبقه‌بندی می‌شد اما از سال ۱۳۹۱ روشی بین‌المللی را انتخاب کرده است و در سایر سیستم‌ها به همین صورت است.
حمایت‌های بهزیستی از ضایعه نخاعی‌ها
شهبازی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه سازمان بهزیستی بیش از ۵۴ خدمت مختلف حمایتی را به معلولان ضایعه نخاعی ارائه می‌دهد تا از این افراد حمایت‌های اجتماعی و توانبخشی کند، می‌گوید: یکی از این حمایت‌ها پرداخت مستمری ماهانه و پرداخت کمک هزینه حق پرستاری و مراقبت در منزل است و در مجموع ۵۴ فعالیت توانبخشی را به صورت خدمتی و حمایتی ارائه می‌کنیم.
مدیرکل دفتر امور توانمند سازی معلولان سازمان بهزیستی کشور، تامین وسایل کمک توانبخشی، کمکی و وسایل بهداشت موردنیاز، مناسب‌سازی منزل و خودرو این افراد، پلاک خودرو ویژه معلولان، حمایت‌های مالی برای پرداخت شهریه دانشجویی و کمک هزینههای تحصیلی و حمایت از ایجاد اشتغال را از دیگر خدمات و حمایت‌های سازمان بهزیستی برای این افراد عنوان کرد.