همشهری آنلاین-روناک حسینی: آدمهای همهفنحریفی که در رشتههای هنری از این شاخه به آن شاخه میپرند، از سرزنش دیگران به دور نیستند. با این وجود، اینکه هنرمندی در رشتهای مشهور شود، به این معنا نیست که جز آن، رشته دیگری را نیازموده و بعدا هم قرار نیست در شاخه دیگری طبعآزمایی کند. فلانری اوکانر، نویسنده امریکایی که اوت امسال ۵۷ سال از درگذشت او میگذرد، پیش از نویسندگی کارتونیستی خوشذوق بود.
اوکانر ذائقه عجیبی در حیوانات خانگی داشت. در حالی که باقی نویسندهها همدمشان را از میان سگهای پشمالو و گربههای خوشخواب انتخاب میکردند، اوکانر تعدادی طاووس، یک شترمرغ استرالیایی و چندتا اردک داشت. او روحیه طنازی داشت و سالها پیش از آنکه به نویسنده مشهوری بدل شود، قصهگویی و نگاه طنزآمیزش را در کارتونهایش پیدا کرده بود. او کارتون را از ۵ سالگی آغاز کرد و در طول دوران تحصیل به ویژه در دبیرستان، کارتون علاقه اصلیش بود. در دوران دبیرستان و کالج - کالج ایالتی زنانه جورجیا - در نشریات داخلی کارتونهایش را منتشر میکرد. کاریکاتورهایی طنزآمیز با موضوع مدرسه و دانشآموزان همکلاسی منتشر میکرد و بعدها تاثیرات جنگ جهانی دوم بر زندگی دانشآموزان مانند ایجاد مدرسه نظام در ایالت جورجیا را دست میانداخت.
کارهای اوکانر سبک خاصی دارند. سادهاند و پرکاراکتر. آنطور که در کتاب کارتونهای فلانری اوکانر (Flannery O'Connor: The Cartoons) که توسط کلی جرالد ویرایش شده آمده است، ظاهرا دانشآموزان و دانشجویان کارهای اوکانر را دوست داشتند. گرترود ارلیچ، دانشجوی سابق کالج جورجیا میگوید: اوکانر یک نابغه بود. در یکی از نقاشیهایش ما را نشان میدهد که در محوطه دانشگاه میدویم در حالی که شالهایمان از جیبهامان آویزان یا به سرمان چسبیده است.
سبک اوکانر در کارتون، چه طنز تند و تیزش و چه حساسیت بصری او، بعدها به داستانهایش هم تسری مییابد. همانطور که جرالد در کتابش اشاره کرده است، اوکانر تمایل داشت شخصیتهای نثر خود را با یک یا دو ویژگی بصری اغراقآمیز توصیف کند: زن لاغر با دندانهای بیرونزده و موهای زرد بلند، زن با صندلهای کرباس قرمز و سفید، مادر سفیدپوست جولیان که ناراحت میشود زن سیاهپوستی کلاه بنفش و سبز مشابهی بر سر دارد و... .
اوکانر میدانست که توجه به ویژگیهای بصری در کارش اهمیت دارد. او در یک سخنرانی آکادمیک درباره نویسندگی گفت که به عقیده او، برای نویسنده داستان هر چیزی نقطه تمرکز خود را برای قوه بینایی دارد و چشم، اندامی کامل است که در نهایت تا جایی که ممکن است ما را به کاراکتر نزدیک میکند.
اینکه کارتونیست بودن در نوشتن هم به کار اوکانر آمده است، نکته مهمی برای کسانی است که دوست دارند هنرهای مختلف را تجربه کنند. ما میتوانیم به انواع مختلف هنر بپردازیم و در عین حال بدانیم که در نهایت این ما هستیم که به اثر هنری خود شخصیت میبخشیم. مهم نیست درگیر چه رشتههایی از هنر هستیم، باز هم همه آنها را ما خلق کردهایم.
منبع: پاریس ریویو، لیتهاب.