نیلوفر نیک‌بنیاد: «نوجوانان مهم‌اند.» همه‌چیز از همین جمله‌ی خبری شروع و به آن ختم می‌شود. چرا روزی به‌نام روز جهانی نوجوان داریم؟ تشویق دولت‌ها به اجرای برنامه‌هایی برای نوجوانان به چه علت است؟ چرا نوجوانان در تغییرات دنیا باید نقش پررنگ‌تری داشته باشند؟ و خیلی سؤالات دیگر که پاسخشان را می‌توان در دل همین یک جمله پیدا کرد.

قصه از کجا شروع شد؟
۵۶ سال قبل، یعنی در سال ۱۹۶۵ میلادی، نمایندگان کشورهای گوناگون دنیا در یکی از نشست‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد درباره‌ی اهمیت دوران نوجوانی برای خانواده، کشور و دنیا حرف زدند و بیانیه‌ای برای نوجوانان صادر کردند با عنوان: «ترویج مفاهیم صلح، احترام متقابل و پذیرش دیدگاه‌های دیگران».
۲۰سال از این بیانیه گذشت و نوجوانان هنوز روزی برای خودشان نداشتند. تا این‌که سازمان ملل‌متحد تصمیم گرفت یک سال را به نام نوجوانان نام‌گذاری کند و به این ترتیب، سال ۱۹۸۵ میلادی «سال جهانی نوجوانان، توسعه، مشارکت و صلح» نام گرفت.

پس از سپری‌شدن ۱۰سال، سازمان ملل‌متحد تصمیم گرفت اقدامات جدی‌تری را برای این گروه سنی انجام دهد. به همین دلیل برنامه‌ای را به نام «برنامه‌ی جهانی اقدام برای نوجوانان تا سال ۲۰۰۰ و پس از آن» تدوین کرد. و چهار سال بعد، یعنی در سال ۱۹۹۹ میلادی، وزیران مسئول امور نوجوانان در هرکشور را برای شرکت در نشستی فراخواند و چون این نشست در روز
۱۲ آگوست برگزار شد، از آن سال این روز را به‌نام روز جهانی نوجوان انتخاب کردند تا اهمیت بهبود شرایط زندگی و مسائل مرتبط با نوجوانان و نقش آن‌ها در توسعه‌ و صلح جهانی را پررنگ‌تر کنند.

روز نوجوان فقط یک اسم نیست
درست است که ۳۵سال طول کشید تا سازمان ملل یک برنامه و یک روز را برای نوجوانان دنیا در نظر بگیرد، اما بعد از آن همه‌چیز به یک اسم خلاصه نشد. در برنامه‌ی جهانی اقدام برای نوجوانان، هرسال هدف و شعاری بین‌المللی انتخاب می‌شود و کشورها سعی می‌کنند در راستای آن هدف فعالیت‌هایی انجام دهند.

شعارهایی که تابه‌حال برای این روز انتخاب شده عبارتند از:
۲۰۰۱: پرداختن به سلامت و بی‌کاری
۲۰۰۲: اقدام نوجوانان برای توسعه‌ی پایدار
۲۰۰۳: ایجاد حرفه‌های مناسب برای نوجوانان در همه‌جای جهان
۲۰۰۴: نوجوانان در گذر نسل‌ها
۲۰۰۵: پرداختن به تعهدات
۲۰۰۶: همکاری برای مهار فقر
۲۰۰۷: مشارکت نوجوانان در توسعه
۲۰۰۸: نوجوانان و دگرگونی اقلیم
۲۰۰۹: پایداری؛ چالش ما، آینده‌ی ما
۲۰۱۰: گفت‌وگو و فهم متقابل
۲۰۱۱: تغییر دنیای ما
۲۰۱۲: ساخت دنیای بهتر از طریق همکاری با نوجوانان
۲۰۱۳: مهاجرت نوجوانان؛ پیشبرد توسعه‌ رو به جلو
۲۰۱۴: نوجوانان و سلامتی ذهن
۲۰۱۵: نوجوانان و تعامل مدنی
۲۰۱۶: ریشه‌کن کردن فقر و کسب تولید و مصرف پایدار
۲۰۱۷: ایجاد صلح
۲۰۱۸: فضاهای امن برای نوجوانان
۲۰۱۹: ایجاد تحول در آموزش
۲۰۲۰: تعهد نوجوانان در اقدامات جهانی

هرسال در روز ۱۲ آگوست، ۲۱مرداد، شعار سال جدید اعلام می‌شود و سازمان ملل‌متحد برای امسال یعنی سال ۲۰۲۱میلادی، شعار «تغییرشکل سیستم‌های غذایی» را انتخاب کرده تا کشورها و مقامات مسئول در این زمینه اقدام به فعالیت‌هایی برای نوجوانان کنند.

چه‌قدر روز نوجوان!
در کنار روز جهانی نوجوان که سازمان ملل‌متحد آن را برای افراد ۱۵ تا ۲۵ساله جشن می‌گیرد، هرکشور معمولاً با توجه به رده‌بندی سنی و مناسبت‌های ملی‌اش روزی را به‌عنوان روز نوجوان در نظر می‌گیرد. ممکن است در یک کشور تولد یک قهرمان ورزشی و در کشور دیگری روز تولد پادشاه باشد. در کشور ما هشتم آبان، روز شهادت حسین فهمیده، روز ملی نوجوان نام‌گذاری شده. شاید از خودتان بپرسید دلیل اختصاص این‌همه روز نوجوان در دنیا برای چیست؟ پاسخ همان جمله‌ای است که در ابتدا گفتیم: «نوجوانان مهم‌اند.»

البته امیدواریم این عبارت فقط در حد یک گزاره‌ی خبری باقی نماند و مقامات تمامی کشورها به اهمیت این جمله و اهمیت نوجوانان در ایجاد صلح و توسعه پی ببرند و برنامه‌های ملی و بین‌المللی‌شان برای این گروه سنی را با جدیت بیش‌تری دنبال کنند.