به گزراش همشهری آنلاین به نقل از ان‌پی‌آر، چند هفته قبل از تصرف کابل توسط طالبان، نیروهای ارتش افغانستان عقب نشینی کردند و میلیاردها دلار تجهیزات نظامی آمریکایی را از اسلحه‌های تهاجمی گرفته تا بالگردهای بلک هاوک را رها کردند.
طالبان نیز در ضبط این غنایم جنگی لحظه‌ای درنگ نکرد؛ عکس‌ها و ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که طالبان با هواپیماهای به دست آمده، کامیون‌ها، جیپ‌های هاموی، توپ‌های صحرایی و عینک دید در شب در حال حرکت هستند؛ از چنین تجهیزاتی می‌توان برای سرکوب مخالفان داخلی یا مبارزه با رقبای خارجی استفاده زیادی کرد.
ارتش آمریکا با پایان دادن به عملیات خود در افغانستان در بهار امسال هواپیماها، سلاح‌های سنگین و تجهیزات نظامی پیچیده را جابجا کرد اما نتوانست ۲۰ سال سخت افزار انباشته را به کشورش برگرداند بنابراین بخش زیادی از آن را به ارتش افغانستان واگذار کرد.
مشاور امنیت ملی ایالات متحده، جیک سالیوان، در اوایل هفته جاری به این موضوع اذعان کرد. وی گفت: «ما تصویر واضحی از این که وسایل نظامی و دفاعی به کجا رفته نداریم اما مطمئناً مقدار قابل توجهی از آن به دست طالبان افتاده است.»
گزارش ماه گذشته سربازرس ویژه در بازسازی افغانستان (سیگار) نشان می‌دهد که ارتش افغانستان، تحت حمایت آمریکا، بیش از ۱۵۰ هواپیما در اختیار داشته که شامل چهار هواپیمای C-۱۳۰ ترابری، ۲۳ هواپیمای هوا به زمین A-۲۹ ساخت برزیل، ۴۵ فروند بالگرد بلک هاوک و ۵۰ هلیکوپتر کوچک MD-۵۳۰ است.
علاوه بر این، به نیروهای افغان بیش از ۳۰ هواپیمای تک موتوره نظامی سسنا با بال ثابت داده شد. هنوز مشخص نیست که چه تعداد از این هواپیماها هنوز در افغانستان هستند. ازبکستان می‌گوید صدها سرباز افغان آخر هفته گذشته با ۲۲ هواپیمای نظامی و ۲۴ هلیکوپتر از آن کشور فرار کردند.
اما نکته مهم این است که تفاوت زیادی بین داشتن هلیکوپتر بلک هاوک و استفاده موثر از آن وجود دارد.
برادلی بومن، خلبان سابق بلک هاوک در ارتش آمریکا که در حال حاضر مدیر ارشد مرکز قدرت نظامی و سیاسی در بنیاد دفاع از دموکراسی است، می‌گوید: «این چیزی نیست که بتوانید در یک هفته یا یک ماه انجام دهید. شاید برخی از دستورالعمل‌های عملیاتی و نحوه راه اندازی موتور، چرخاندن روتورها پیدا شود و بتوانند بلک هاوک را در هوا بلند کنند اما این کار خطرناکی است.»
جاناتان شرودن، مدیر برنامه مقابله با تهدیدها و چالش‌ها در مرکز تجزیه و تحلیل نیروی دریایی آمریکا اما می‌گوید که بسیاری از موارد دیگر ی که در زرادخانه جدید طالبان موجود است به راحتی قابل استفاده هستند: «برای استفاده از سلاح‌های کوچک و وسایل دید در شب به مهارت یا آموزش زیادی احتیاج نیست.»
اما بحث تعمیر و نگهداری و قطعات یدکی نیز مطرح می‌شود و طالبان «نمی‌توانند آنها را تعمیر کنند». شرودن می‌گوید که این مشکل در مورد C-۱۳۰ نیز صادق است و مانند بلک هاوک «نیازهای نگهداری نسبتاً پیچیده‌ای دارند.»
در مقابل، اگر طالبان بتوانند کسی را بیابند که در مورد موتورهای هواپیما مطلع باشد، احتمالاً می‌توانند هواپیماهای A-۲۹ را در پرواز نگه دارند. همچنین خودروهایی مانند هاموی که تعداد زیادی از آنها غنیمت گرفته شده نیز برای تامین قطعات یدکی و سرپا نگه داشتن زره‌پوش‌ها به کار می‌آیند.
شرودن در پاسخ به این سوال که فکر می‌کند چه اسلحه‌ای در زرادخانه جدید طالبان کشنده‌تر است از یک سیستم توپخانه روسی به اسم هاویتزر D-۳۰، نام می‌برد و تاکید می‌کند: «واضح است که طالبان نحوه استفاده از آنها را می‌دانند.»
البته این گروه همیشه می‌توانند هر چیزی که نمی‌توانند استفاده یا نگهداری کنند را بفروشند؛ به عنوان مثال ، در بلک هاوک و A-۲۹، تجهیزات ارتباطی و چیزهای دیگری مانند حسگرهای توپی با تکنولوژی بالا وجود دارد که دارای الکترواپتیک پیچیده، تجهیزات نوری و همچنین سیگنال‌های اطلاعاتی هستند و «این موارد ممکن است برای سایر کشورها نیز جالب باشد.»