همشهری- زهرا خلجی: تا پیش از شیوع بیماری کووید-۱۹ نام رمدسیویر برای همه ما و مردم جهان ناآشنا بود، اما با گذشت یک‌وسال نیم از پیدایش این بیماری، اخیرا رمدسیویر تبدیل به کلمه‌ای پرتکرار در مکالمات و اخبار روزانه شده است و تقریبا خانواده‌ای را نمی‌شود پیدا کرد که برای یکی از اعضایش این روزها به‌دنبال این دارو با قیمت‌های عجیب و نجومی نباشد. پس از تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا، این دارو در بسیاری از بیمارستان‌ها به‌عنوان تنها راه نجات بیماران کرونایی از مرگ تزریق شده و می‌شود. اما آنچه همچنان نامشخص باقی مانده این است که آیا واقعا این دارو که تا پیش از این برای درمان عفونت هپاتیت C به‌کار برده می‌شد در جلوگیری از مرگ بر اثر کووید-۱۹ مؤثر است؟
طبق تحقیقات انجام شده در مرکز بهداشتی پراویدنس مستقر در آمریکا، داروی ضدویروسی رمدسیویر، مرگ‌ومیر را تا ۴۰ درصد در مقایسه با سایر مراقبت‌های حمایتی در بیماران بستری کووید -۱۹که به اکسیژن نیاز دارند، کاهش می‌دهد.
در جدیدترین مطالعه، جدا از کاهش مرگ‌ومیر مشخص شد درمان با رمدسیویر اثربخشی مناسبی در مرحله ابتدایی بیماری و قبل از توسعه قابل توجه التهاب دارد. جورج دیاز، مدیر پزشکی پیشگیری از عفونت‌های میکروبی می‌گوید: «این یافته‌ها از این جهت حائز اهمیت است که نیاز فوری به تعریف درمان بهینه کووید -۱۹ را مشخص می‌کند. مطالعه اخیر نشان می‌دهد که رمدسیویر در مقایسه با بهترین مراقبت حمایتی برای بیماران خاص، با مرگ‌ومیر کمتری همراه بود. امیدوارم این داده‌های جدید پزشکان را تشویق کند تا از رمدسیویر مطابق با دستورالعمل‌های درمانی IDSA که استفاده از آن را توصیه می‌کند، استفاده کنند. در مطالعه‌ای که توسط سازمان بهداشت جهانی پشتیبانی می‌شود، مرگ‌ومیر مرتبط با استفاده از رمدسیویر در برابر دارونما مشاهده نشده است. پراویدنس اشاره کرد که در این مطالعه مشخص شده است استفاده از این دارو در مراحل اولیه بیماری، به‌طور بالقوه از مرگ‌ومیر جلوگیری می‌کند.»
همراهی دگزامتازون با رمدسیویر
یک مطالعه گسترده و سراسری توسط محققان مدرسه بهداشت عمومی جان هاپکینز بلومبرگ انجام شد. این مطالعه نشان داد که استفاده از دگزامتازون و داروی ضدویروسی رمدسیویر در سیستم‌های بهداشتی آمریکا بسیار متفاوت است.
رمدسیویر ازجمله تعداد انگشت‌شماری از درمان‌های توصیه شده برای بیماران بستری با کووید-۱۹ است. دگزامتازون یک داروی استروئیدی ارزان و در دسترس است که به‌طور عمده برای کاهش التهاب جدی در آرتریت شدید یا شوک آلرژیک به‌کار می‌رود.
پس از یک مطالعه بالینی بریتانیایی که نتایج آن در ژوئن ۲۰۲۰ اعلام شد، این دارو به‌عنوان یک سلاح بالینی استاندارد برای بیماران وخیم کووید که به ونتیلاتور و اکسیژن نیاز دارند شناخته شد و مرگ‌ومیر را بیش از یک‌سوم کاهش داد. البته تجویز این دارو فقط برای بیماران بدحال توصیه شده است و در بیماران خفیف و بی‌علامت می‌تواند به‌دلیل تضعیف سیستم ایمنی، منجر به وخامت بیماری شود.
اما رمدسیویر یک داروی ضدویروسی است که در ابتدا به‌عنوان درمانی برای عفونت ویروس هپاتیت C رواج یافته، اما در آزمایش‌های اولیه آزمایشگاهی نشان داد که در برابر ویروس کرونا کارآمد است. در آزمایش‌های بالینی نیز مشخص شد استفاده از آن طول مدت بستری بیماران را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
در ماه مه ۲۰۲۰ رمدسیویر در آمریکا تأیید استفاده اضطراری برای درمان کووید-۱۹ را دریافت کرد و در اکتبر ۲۰۲۰ از سوی سازمان غذا و دارو به‌طور کامل تأیید شد. با این حال، همچنان آمارها نشان می‌دهد میزان استفاده از این دو دارو در جهان بسیار متفاوت است.
پس از ژوئن ۲۰۲۰ که اثر دگزامتازون مشخص شده بود، میزان استفاده از آن در بیماران متصل به ونتیلاتور در ۴۰ بیمارستان با داده‌ها بسیار متفاوت بود. تجزیه و تحلیل‌ها نشان داد که استفاده از رمدسیویر در بیماران بستری نیز در مراکز مختلف با هم فرق دارد؛ بنابراین همچنان اعلام درمان قطعی کووید-۱۹ با مصرف این دو دارو امکان‌پذیر نیست.
تأثیر شست‌وشوی بینی با آب و نمک
نتیجه یک مطالعه انجام شده در جورجیای آمریکا نشان می‌دهد استفاده از آب و نمک در شست‌وشوی حفره‌های حلق و بینی ۲۴ ساعت پس از مثبت شدن تست PCR از بستری شدن بیمار جلوگیری می‌کند. از آنجایی که اصلی‌ترین محل تجمع ویروس بینی و حلق است، در این مطالعه که روی افراد ۵۵ سال به بالا با علائم و تست مثبت کووید-۱۹ انجام شد، مشخص کرد بیمارانی که پس از آزمایش مثبت، ۲ بار در روز با آب نمک ایزوتونیک بینی خود را شست‌وشو داده‌اند، ۱۹ برابر کمتر از نرخ ملی در بیمارستان بستری شده‌اند.