ستاره حجتی- همشهری آنلاین:
۱۳سال از تصویب طرح آبرسانی بن- بروجن با هدف تامین آب آشامیدنی ۴۵۰هزار نفر در استان چهارمحال و بختیاری میگذرد. دولتهای دهم، یازدهم و دوازدهم هرکدام بر لزوم اجرای طرحی که اما و اگرهای کارشناسی بسیاری از همان ابتدا به همراه داشت، تأکید کردند. با این همه، این طرح نه لغو شد و نه به اتمام رسید و حالا دولت سیزدهم نیز وارث آن است. ورود چهارمحال و بختیاری به دوازدهمین سال خشکسالی در کنار کاهش ۳۸درصدی بارندگیها، افت شدید آبخوانها و سفرههای آب زیرزمینی این منطقه که ۹۵درصد از آب آشامیدنی استان را تامین میکند، یکبار دیگر اجرای طرح را به مطالبه عمومی شهروندان چهارمحال و بختیاری بدل کرد.
آبرسانی سیار به شهرکهای صنعتی
با شروع فصل گرم، چهارمحال و بختیاری در شرایطی از تنش آبی قرار گرفت که علاوه بر جیرهبندی آب در همه شهرهای استان، ۶۰روستا نیز به آبرسانی سیار رسیدند و همچنین بخش صنعت نیز دچار مشکل شد. بنابر اعلام شرکت شهرکهای صنعتی از ۲۴شهرک و ناحیه صنعتی، برای تامین آب موردنیاز به ۴شهرک صنعتی در مرکز استان آبرسانی با تانکر انجام میشود.
همچنین بنابر اعلام شرکت آب و فاضلاب چهارمحال و بختیاری عمر مفید بیشتر چاههای این منطقه به کمتر از یک سال رسیده و از ۳۳۰چاه تامینکننده آب آشامیدنی استان ۲۰۰چاه نیازمند کفشکنی یا اصلاح و جابهجایی است.
۱۰۲طرح آبرسانی برای این استان تعریف و مصوب و تامین اعتبار ۲۸۸میلیارد تومانی آن به سالهای بعد موکول شده و حالا تکلیف بزرگترین طرح آبرسانی این استان و یکی از بزرگترین طرحهای آبرسانی کشور با گذشت زمانی بیش از یکدهه همچنان نامعلوم است؛ آن هم در شرایطی که بنا بر اعلام فرمانداری بروجن، ۳ شهر بروجن، سفید دشت و فرادنبه بیشترین تنش آبی و کیفیت پایین آب آشامیدنی را دارند؛ شهرهایی که نامشان در میان شهرهای منتفع از اجرای طرح آبرسانی بن-بروجن به چشم میخورد.
دیگر آبی نمانده است
فرماندار شهرستان بروجن درباره این طرح ناتمام که تاکنون بیش از ۵۰۰میلیارد تومان اعتبار صرف آن شده است، به همشهری میگوید: طول مسیر و ایستگاهها در شهرستان بروجن در حال تکمیل است و فقط ۶ کیلومتر از این پروژه در شهرستان بروجن باقی مانده که تکمیل میشود، اما باید آب وارد این لوله شود که تا امروز نشده است.
مسعود ملکی با بیان اینکه تولید و مصرف آب در شهرستان برابر است، میافزاید: اگر در این شرایط دبی یکی از چاهها کمتر یا خشک شود در شهر و روستا با مشکل مواجه خواهیم بود.
او ادامه میدهد: در یک سال و نیم گذشته سفیددشت با مشکل مواجه شد و آب با تانکر به شکل جیرهبندی به آنها میرسید. با پیگیریها و حفر چاه اوضاع بهبود پیدا کرده، اما وضعیت ناپایدار است؛ زیرا در بخش مرکزی شهرستان، آب دشتها کاهش یافته است. تلاش خود را برای تامین کیفیت آب انجام میدهیم، اما مردم به آب خارج از حوزه نیاز جدی دارند. امید است با بهرهبرداری هرچه سریعتر از طرح آبرسانی بن ـ بروجن کمیت و کیفیت آب بالا رود.
۲ سال تعطیلی
نماینده بروجن در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیته آب این نهاد اما معتقد است آنچه تکمیل طرح را به تعویق انداخته، نبود اعتبار و تعلل نیست بلکه خیانت برخی مسئولان است. امیرقلی جعفری با بیان اینکه مدیرعامل اسبق آب منطقهای استان و مشاور این طرح در بازداشت هستند، میافزاید: قرار بود طرح بن-بروجن سال ۹۶ تحویل داده شود، اما در سال ۱۴۰۰ هستیم و همچنان این پروژه عقب مانده است. مسئولان اجرایی استان باید توضیح دهند چرا طرحی که مربوط به تامین آب آشامیدنی نیمی از جمعیت استان است، چند سال تعطیل بود. از سال گذشته دوباره کار شروع شده و در بدترین شرایط اقتصادی کشور ۵۲۰ میلیارد تومان اعتبار به این پروژه تخصیص داده شده، اما طرح هنوز به نتیجه نرسیده است.
جعفری با تأکید بر اینکه نمایندگان مجلس تلاششان را خواهند کرد تا این طرح به سرانجام برسد، میگوید: ۹۹ درصد این طرح در حوزه چهارمحال و بختیاری و کمتر از یکدرصد در استان مجاور است. با بهرهبرداری از این طرح مشکل آب آشامیدنی حل میشود؛ اینکه بخواهیم چاه جدید بزنیم و به آبخوانها فشار بیاوریم نه کارساز است و نه کارشناسی. بودجه این طرح گرفته شده و حتما به بهرهبرداری میرسد.
تصویب با جنجال، اما معطل در اجرا
طرح آبرسانی بن-بروجن در سال ۸۷ و همزمان با دومین سفر رئیسجمهوری وقت در دولت دهم به چهارمحال و بختیاری مصوب شد و کلنگ اجرای آن سال۹۱ به زمین خورد. سال ۹۳ و همزمان با سفر رئیسجمهوری بر لزوم اجرای آن تأکید شد. سال۹۷ اما عملیات اجرایی این طرح بهطور کامل متوقف شد و همزمان مسئولان استانی اعلام کردند برای ساخت آبگیر شماره یک که در استان مجاور یعنی اصفهان قرار دارد، نیاز به رفع مشکلات تملک در اراضی است. حالا ۳سال از آن زمان میگذرد و بهنظر مشکلات این طرح به پایان نرسیده است.
این طرح در میان انتقادهای کارشناسی که مغایرت آن با قوانین شورایعالی آب را مطرح میکردند به تصویب رسید. عمده انتقادات بر پایه انتقال ۲۰۰کیلومتر آب بهصورت معکوس و پمپاژ به سمت بالا بود که هزینه را چند برابر روش قبلی میکند؛ روشی که میتوانست آب را از سبزکوه و منابع آبی کارون۴ و با صرف هزینه کمتر به این استان بیاورد.
همچنین منتقدان میگویند براساس مصوبات شورایعالی آب و شورای هماهنگی زایندهرود، سهم چهارمحال و بختیاری از این حوضه آبریز ۲۳۷میلیون مترمکعب است و با اجرای این طرح ۴۰میلیون مترمکعب اضافه برداشت خواهد داشت. از سوی دیگر براساس مصوبه شورایعالی آب از سال ۹۲، هرگونه بارگذاری جدید در حوضه آبریز زایندهرود ممنوع است.
با وجود هجمه زیادی که به این طرح وارد شد، گزینههای جایگزین بدون بررسی ماند، اما طرح نه اجرا شد و نه تکمیل، همچنان خطر زایندهرود را تهدید میکند و شهروندان چهارمحال و بختیاری هم تشنه ماندهاند.