همشهری- حمیده پازوکی: جزیره های پرتعداد هرمزگان یعنی قشم، هنگام، تنب بزرگ، تنب کوچک، لاوان، ابوموسی، هندورابی، هرمز، لارک و سیری هم مثل باقی نقاط کشور در یک سال و نیم گذشته دچار کرونا شده‌اند. خبر خوب اما این است که وضعیت در بیشتر این جزیره‌ها اکنون سفید است. از این میان جزیره کیش روز جمعه ۱۹ شهریور هیچ بیمار بستری کرونایی نداشت؛ خبری که در شرایط بحرانی بسیاری از شهرهای کشور می‌تواند مسرت‌بخش باشد. کیش که حدود ۴۰ هزار نفر جمعیت دارد، حالا از معدود نقاط کشور است که تخت‌های بیمارستانی‌اش دیگر در اختیار بیماران کرونایی نیست. این در حالی است که در بسیاری استان‌ها همچون قزوین به‌دلیل شدت ابتلای شهروندان به کرونا کمبود تخت و امکانات پزشکی وجود دارد.
در این شرایط آنچه کیش را برجسته می‌کند، مجموعه اقداماتی است که برای پیشگیری و درمان در این جزیره اجرا شده و خواهد شد، آن هم با وجود انبوه گردشگرانی که هیچ‌گاه از رفتن به این جزیره خودداری نکرده‌اند، مگر آن که محدودیتی برقرار شده باشد.
شرایط خاص کیش
وضعیتی که هم‌اکنون کیش از نظر موفقیت در کنترل بیماری کرونا دارد در دیگر نقاط استان دیده نمیشود. سخنگوی علوم پزشکی هرمزگان در این‌باره به همشهری می‌گوید: مهم‌ترین عاملی که موجب موفقیت کیش در کاهش موارد بستری کرونا شد محدودیت دوهفته‌ای در جزیره به‌ویژه کاهش قابل توجه پروازهاست؛ کاری که درباره بندرعباس انجام نشد و جز قرنطینه شش‌روزه کشوری در بندرعباس هیچ محدودیت ویژه دیگری وجود نداشت. فاطمه نوروزیان اظهار می‌کند: از سوی دیگر جمعیت کیش هم بسیار کم است و وقتی گردشگران هم از آن کاسته شود، کنترل بیماری بسیار آسان‌تر خواهد شد.
علاوه بر این اجرای واکسیناسیون گروه‌های بالاتر از ۱۸ سال در جزایر استان هم بسیار مؤثر بود. کیش از جزایری است که سرعت و تعداد واکسیناسیون آن بسیار بالاست و همین به شرایط کنونی جزیره بسیار کمک کرده. وی با بیان این که نمیشود کیش را به‌عنوان نمونه‌ای قابل تکرار برای دیگر نقاط کشور و استان درنظر گرفت، می‌گوید: کیش یک جزیره گردشگری و شرایط آن با دیگر جزایر هرمزگان بسیار متفاوت است.
وضعیت قشم و دیگر جزایر
سخنگوی علوم پزشکی هرمزگان می‌گوید: تا این لحظه مردم تمام جزیرههای استان به جز کیش، هرمز و قشم حدود ۱۰۰ درصد واکسن دریافت کرده‌اند. نوروزیان می‌افزاید: تعداد بستری بسیاری از جزیره‌ها حتی قبل از کیش به صفر رسید اما چون کیش جزیره بزرگ و پر مسافری است موقعیت آن برجستهتر مطرح می‌شود. وی با بیان اینکه فقط جزیره قشم اکنون شرایط نارنجی دارد و بقیه جزایر وضعیت زرد دارند، ادامه می‌دهد: قشم بزرگ و پر جمعیت است و بیشتر مردم آن بومی هستند. سفرهای هوایی هر روز به آن انجام می‌شود. هر روز افراد بسیاری برای کار، تحصیل و حتی مهمانی و دیدوبازدید اقوام از بندرعباس به قشم و از قشم به بندرعباس میروند و همین موجب شده که کرونا در قشم همچنان شیوع داشته باشد.
نظارت همه‌جانبه بر بیمار
بیمارستان کیش فقط ۸۰ تخت ویژه بیماران کرونایی در اختیار دارد و فضایی هم ویژه مواقع اضطراری در این جزیره درنظر گرفته شده. با این حال اکنون شیوع بیماری حالتی کنترل‌شده در این جزیره گرفته است.
مدیر شبکه بهداشت جزیره کیش به همشهری می‌گوید: از ابتدای شیوع بیماری کرونا ستاد کرونای جزیره متشکل از مسئولان هر بخش و نمایندگان اصناف برای کنترل اپیدمی تصمیم‌های لازم را گرفته است. پس از مدت‌ها که جزیره بحرانی نشده بود، از اوایل تیر با شروع پیک دلتا و به‌دلیل سرایت‌پذیری بیشتر ویروس جدید موارد ابتلا به بیماری افزایش پیدا کرد. اواخر تیر وقتی متوجه شدیم به خط تاب‌آوری بیمارستان کیش نزدیک می‌شویم، اجرای محدودیتهای جدی را پیشنهاد دادیم. به این ترتیب به‌مدت ۲ هفته بازارها جز مشاغل گروه یک، بسیاری از اداره‌های غیرضروری، مراکز تفریحی و رستوران‌ها تعطیل، منع تردد شبانه اعمال و دیگر اداره‌ها دورکار شد. نکته مهم راهگشای دیگری که در این محدودیت‌ها اجرا شد کاهش سفرهای هوایی تا ۶ پرواز در روز بود که کمک بسیاری به کنترل اوضاع کرد. محمدرضا رضانیا با بیان این که افزایش بیماریابی و غربالگری با دوبرابر کردن تست‌های روزانه ازجمله اقدامات مهم اجرا شده در کیش است، می‌افزاید: همچنین تلاش کردیم با کمک بسیج از اجرای قرنطینه‌های خانگی مراقبت کنیم. آمار بستری ما از ابتدای تیر به ۵۸ نفر در یک روز هم رسید، اما اجرای این محدودیت‌ها موجب شد آمار بستری ما در روز جمعه ۱۹ شهریور به صفر برسد و تست‌های روزانه که تا ۵۰ درصد در روز مثبت می‌شد به ۱۰درصد رسید. وی ادامه می‌دهد: استقبال مردم از واکسیناسیون بسیار خوب است و از هفته گذشته که ورود واکسن افزایش پیدا کرد ما تقریبا روزانه ۱۳۰۰ نفر از کیشوندان را واکسیناسیون و تلاش می‌کنیم اگر ظرفیت پرسنلی اجازه دهد، یک مرکز تجمیعی تزریق واکسن دیگر هم در جزیره ایجاد کنیم.
بیماری از کیش نرفته است
مدیر شبکه بهداشت کیش درباره میزان رعایت پروتکل‌ها در این جزیره نیز اظهار می‌کند: یکی از نقاط مثبت کار ما این است که واحدهایی که در برگزاری مراسمها نقشی دارند با ما همکاری می‌کنند. به‌عنوان مثل نهاد امام جمعه کیش یا امام جماعت اهل سنت کیش کاملا در این دوران با ستاد کرونا هماهنگ بودند و از سوی دیگر تمام مراسم عروسی و عزا لغو شد و هیچ‌کس اجازه برگزاری نداشت. نکته مهم این است که در دوران کرونا در جزیره‌ای که اقتصاد آن بر ورود گردشگر استوار و فعالیت بیشتر ساکنان آن خدمات گردشگری است، تلاش کردیم پروتکل‌ها در این بخش بیشتر از سایر بخش‌ها رعایت شود و موفق هم بودیم.
وی درباره دیگر عوامل موفقیت جزیره کیش در کاهش آمار بستری‌های کرونا هم اظهار می‌کند: ما نظام مراقبتمان را به‌صورتی سازمان داده‌ایم که هیچ بیمار مثبت کرونایی از دید ما مخفی نشود. هر بیمار در کیش یک مراقب سلامت دارد و هر روز با بیمار در تماس است تا اگر شرایط بیمار رو به وخامت رفت بیمار ارجاع شود یا درمان تکمیلی و بستری او انجام شود. از ابتدای کرونا تا الان ۵۶ نفر در کیش بر اثر کرونا جان خود را از دست دادهاند. در کل کشور میزان کشندگی ۲/۲ درصد درحالی‌که در جزیره ۷/۰ درصد و این حاصل همین نظام مراقبتی موجود در جزیره است. رضانیا می‌افزاید: کیشوندان به‌شدت درباره رعایت پروتکل‌ها حساس هستند، اما آسیبی که ما می‌بینیم از گردشگرانی است که فکر می‌کنند کیش امن است و رعایت پروتکل‌های بهداشتی در آن ضرورتی ندارد.
آسیب مسافران
مدیر شبکه بهداشت کیش درباره این که چند درصد بیماران در کیش مسافر هستند هم می‌گوید: پیک دلتای خانوادگی، افراد را درگیر می‌کرد و به همین دلیل و در ماه قبل بیشتر بیماران ما کیشوند بودند ولی در پیک‌های قبلی گاه ۳۰ درصد از بیماران مسافر بودند. رضانیا با بیان این که انتظار از مسافران این است که با مردم و مسئولان جزیره کیش همکاری کنند تا وضعیت سلامت و اقتصاد جزیره به خطر نیفتد، اظهار می‌کند: اگر وضعیت ما دوباره قرمز شود، مجبور خواهیم شد دوباره محدودیت‌هایی را اعمال کنیم که می‌تواند به اوضاع اقتصادی کیش آسیب وارد کند.
رضانیا درباره برنامه‌های کیش برای بازنگشتن به شرایط بحرانی هم می‌گوید: تلاش ما این است که رعایت پروتکل‌ها کمتر از ۸۰ درصد نشود. با کمک مدیریت گردشگری، مدیریت بازرگانی، دامپزشکی، جوامع صنفی مثل جامعه رستورانداران، هتلداران، نیروی انتظامی و... تیم‌های بازرسی ایجاد کرده‌ایم تا نظارت کاملی بر اجرای دستورالعمل های کرونایی داشته باشیم.
یک شماره گویا هم تعریف کرده‌ایم که مردم کیش از طریق آن می‌توانند موارد تخلف از پروتکل‌ها را گزارش کنند. وی با بیان این که بخش بومی و غیربومی کیش در واقع امروز در هم تنیده شده است، می‌افزاید: برای ما هیچ تفاوتی میان بومی و غیربومی وجود ندارد. مسافرانی هم که برای درمان مجبور شده‌اند در کیش بمانند اگر جایی برای سکونت نداشتند در هتلی که نقاهتگاه بیماران کرونایی است ۱۴ روز به شکل رایگان اسکان داده‌شدند تا مراحل درمان آنان پایان یابد.
از اعلام نتایج می‌ترسیم
کادر درمان در دوران کرونا همواره بیشترین زحمات را برای بهبود شرایط متحمل شده‌اند. یک متخصص بیماری‌های داخلی بیمارستان کیش به همشهری می‌گوید: باید به این موضوع دقت کنیم که بیماری هنوز در کیش وجود دارد و ممکن است همین فردا دوباره در کیش بستری داشته باشیم. بابک فتح‌آبادی با بیان اینکه آمار بیماران سرپایی ۵۰ درصد و بستری بیش از ۹۰ درصد در کیش کاهش یافته است، اظهار می‌کند: در یک سال و نیم گذشته همه کادر درمانی، خدماتی و اداری بیمارستان کیش و سایر مراکز بهداشتی جزیره درگیر کرونا بودند و سختی‌های بسیاری را پشت‌سر گذاشتند. موقعیتی که اکنون در جزیره به‌وجود آمده حاصل تلاش همه این افراد است. یکی از مهم‌ترین عواملی هم که برای رسیدن به این شرایط به ما کمک کرد همکاری کیشوندان در رعایت پروتکل ها بود. وی با تأکید بر این نکته که رسیدن به شرایط ثبات بیماری نگران‌کننده است، می‌گوید: همیشه وقتی به قعر پیک میرسیم از اعلام نتایج می‌ترسیم زیرا ممکن است به‌سرعت با هجوم گردشگران به جزیره مواجه شدیم و به وضعیت بحرانی بیماری برگردیم. تقاضای ما از همه گردشگران این است که هنگام حضور در جزیره پروتکل ها را رعایت کنند زیرا بررسی ما نشان داده است که آنان کمتر از کیشوندان به رعایت پروتکل ها پایبند هستند.