این فیلم جذاب که در بخش مسابقهی سینمای بینالملل سی و چهارمین جشنوارهی بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان اصفهان حضور داشت، ساختهی «دِراژِن ژارکوویچ»، فیلمساز ۵۱سالهی اهل کرواسی و «مارینا آندرِی اِسکوپ»، فیلمساز ۴۸سالهی اهل بوسنی و هرزگوین است. این فیلم محصول مشترک هفت کشور کرواسی، لوگزامبورگ، نروژ، جمهوری چک، اسلواکی، اسلونی و بوسنی و هرزگوین است و پیش از حضور در جشنوارهی اصفهان در جشنوارههای معتبر بسیاری حضور داشته و ۱۳جایزهی معتبر و مهم را در کارنامه دارد. به مناسبت حضور این فیلم در جشنوارهی بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان اصفهان، ترجمهی گفتوگویی را با این دو کارگردان اروپایی برایتان آماده کردهایم تا بیشتر با حال و هوای این فیلم و دشواریهای ساخت آن آشنا شویم.
* * *
حدود دو سال از اولین نمایش عمومی فیلم پدربزرگ من یک فضایی است، گذشته است. دربارهی سفری که این فیلم داشته و بازخوردهایی که از مخاطبان گرفتهاید برایمان بگویید.
دراژن ژارکوویچ: نمایش فیلم ما در نروژ و لوکزامبورگ بهخاطر شیوع کووید۱۹ کنسل شد، اما خوشبختانه تابستان امسال با بازگشایی سینماها توانستیم در این دو کشور هم فیلم را اکران کنیم. باید اعتراف کنم بسیار خوشحالم از بازخوردهای مثبتی که از مخاطبان کودک و نوجوان فیلم با ملیتهای گوناگون گرفتیم. آنها فیلم ما را بسیار جذاب و تأملبرانگیز میدانند، چون باعث شد به این فکر کنند که اگر ما انسانها به همین شیوهی فردگرایانه به زندگی ادامه دهیم، سرنوشت بشر در آینده چه خواهد شد؟ چه بر سر احساساتی همچون همدلی و دوستی با همنوعانمان خواهد آمد؟
چه جالب. فیلم شما در این مدت در جشنوارههای متعددی هم نمایش داده شده. فکر میکنید چهقدر این اتفاق به وجه بینالمللی آن کمک کرده است؟
مارینا آندری اسکوپ: بله فیلم ما تقریباً در همهی جشنوارههای بزرگ فیلمهای کودکان و نوجوانان در سراسر جهان بهنمایش درآمده و در بخش کودک و نوجوان بسیاری از جشنوارههای معتبر فیلم مثل سارایوو، ورشو و کوتباس نیز برای نمایش انتخاب شد. همچنین در بیش از ۵۰ گردهمایی سینمایی بهنمایش درآمده و ۱۳ جایزه کسب کرده. بعضی از جشنوارهها حتی از ما درخواست برگزاری کارگاه تخصصی برای افراد حرفهای داشتند. این برای ما افتخاری است که میتوانیم تجربیاتمان را با دیگران بهاشتراک بگذاریم. جشنوارههای فیلم به افزایش آگاهی دربارهی صنعت فیلمسازی کمک مهمی میکند و برای آثاری که در حوزهی کودک و نوجوان در سالهای آینده ساخته خواهند شد، بسیار مفید خواهند بود.
پدربزرگ من یک فضایی است، اولین فیلم علمیتخیلی برای کودکان و نوجوانان در کرواسی است. به این فکر کرده بودید که نامتان را در تاریخ سینمای کرواسی ثبت کنید؟
دراژن ژارکوویچ: خب ما از ابتدا از این واقعیت آگاه بودیم که فیلممان نخستین فیلمی است که در این ژانر در کرواسی ساخته میشود و از سوی دیگر بهخوبی مطلع بودیم که با این فیلم در سبد فیلمهای علمیتخیلی سرشناس و مهمی مانند «جنگ ستارگان» و مجموعهی فیلمهای ابرقهرمانانی «ماروِل» قرار خواهیم گرفت.
ما در طول پروژهی ساخت فیلم، بسیار دقیق و جدی به ظرافتهای ساخت فیلمهای این ژانر توجه کردیم تا مخاطبان خود را ناامید نکنیم. از بهترین متخصصان جلوههای ویژه کمک گرفتیم و اکنون بسیار مفتخرم که بگویم فیلم ما بهراستی به یک اثر ماندگار در تاریخ سینمای کرواسی بدل شده است. حتی جالب است بدانید فیلم ما در کتاب پایهی سوم دبستان آورده شده و دانشآموزان از طریق آن با دانش سینما و فیلمسازی آشنا میشوند.
کنجاوم بدانم چند سال روی این پروژه کار کردید. دیدن نام و همکاری هفت کشور در تولید یک فیلمسینمایی کودک و نوجوان کمی غیرمعمول است.
دراژن ژارکوویچ: ساخت فیلم ما هفت سال طول کشید؛ از طرح اولیه تا ساخت و مراحل فنی فیلم. بهلحاظ فنی ساخت فیلم در این مدت طولانی، بسیار سخت و طاقتفرسا بود. به همین دلیل تصمیم گرفتیم که وظایف کارگردانی را تقسیم کنیم و من بسیار خوشحالم که این کار را کردیم!
مارینا آندری اسکوپ: تأمین و برنامهریزی برای بودجهی تولید یک فیلم بسیار مهم است. ما با بزرگترین کمپانیهای تولید فیلم رایزنی کردیم. از «وادیفیلم» (Wady Film) در لوکزامبورگ شروع کردیم. میخواستیم با کمپانیهای در سطح بینالمللی کار کنیم که ویژگیهای مدنظر ما را داشته باشند. مثلاً متخصصانی در زمینهی عروسکگردانی میخواستیم که کمپانی «مَجیکلَب» (MagicLab) در جمهوری چک آنها را در اختیار ما گذاشت. تیمی حرفهای از انیماتورها میخواستیم که از «میکالاِشتراس» (Michal Struss) در اسلواکی به ما پیوستند. در زمینهی تبلیغات تجاری با یک کمپانی در بوسنی و هرزگوین کار کردیم. بسیار مفتخریم که کمپانی «فیلمبین» (Filmbin) در نروژ که تجربهی طولانی در زمینهی تولید فیلمهای کودک و نوجوان دارد با ما همراه شد. صداگذاری و موسیقی فیلم در «لیلهَمِر» (Lillehammer) نروژ انجام شد. ما بارها با شرکایمان در این هفت کشور جلسه داشتیم. بیشتر این جلسات از طریق اسکایپ بود. تکنولوژی مدرن به ما اجازه داد تا این جلسات و مشاورهها به بهترین شکل برگزار شود. همکاری با هفت کشور به ما وسعت دید بیشتری داد. من این ساختار تشکیلاتی و همکاری بینالمللی را بسیار دوست داشتم.
واقعاً راهی بسیار طولانی و سخت را برای ساخت این فیلم پشت سر گذاشتید. با روایت داستان یونا، دختری که همکلاسیهایش دوستش ندارند و پدربزرگش را فضاییها به اسارت گرفتهاند، قصد داشتید چه پیامی را به مخاطبان بدهید.
مارینا آندری اسکوپ: ما از ابتدا روی پیامی که فیلم باید به مخاطب برساند، تمرکز کردیم و برای همین داستان را بارها و بارها دوباره خواندیم. فکر میکنم در این کار موفق عمل کردیم. در جلسات پرسش و پاسخی که پس از نمایش فیلم در کشورهای گوناگون داشتیم، اغلبِ پرسشهایی که از سوی مخاطبان کودک و نوجوان مطرح میشد شبیه هم بود. اصل پیام فیلم بر مفهوم دوستی استوار است. اگر ما در روابطمان همیشه جانب انصاف را رعایت کنیم و از طرف مقابلمان برای اهداف خودخواهانهی خودمان سوءاستفاده نکنیم، میتوانیم با هرکس که با ما متفاوت است، حتی فضاییها هم دوست شویم. همانطور که شخصیت دودو در فیلم میگوید: «همه باید با هم دوست باشیم.»
تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۴۰۰ - ۰۹:۱۹
فیلمسینمایی «پدربزرگ من یک فضایی است»! از اسمش هم پیداست که با فیلم عجیبی روبهرو هستیم. این فیلم داستان دختری بهنام «یونا» است که موجودات فضایی، پدربزرگش را دزدیدهاند و او با همکاری یک روبات فضایی بهنام «دودو»، ۲۴ساعت فرصت دارد تا پدربزرگش را پیدا کند.