به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه همشهری، طالبان، برق‌آسا و آسان جانشین دولت پیشین افغانستان شد اما تنگنای اقتصادی و نبود مشروعیت جهانی، زندگی را چنان به این گروه سخت کرده که در جست‌وجوی کمک و اعتبار، راه مذاکره با قدرت‌های غربی را در پیش گرفته است.
حاکمان جدید افغانستان، ۳ روز بعد از مذاکرات با آمریکا در دوحه، مذاکرات با اتحادیه اروپا را شروع کرده و امیدوارند هرچه سریع‌تر، با موافقت این قدرت‌ها، بتوانند شرایط اقتصادی را سر و سامان بدهند و جلوی آنچه سازمان ملل یک بحران انسانی قریب‌الوقوع خوانده است بگیرند. به‌گزارش فرانس۲۴، مذاکرات طالبان با اتحادیه اروپا، آنطور که وزیر خارجه موقت امارت اسلامی تأکید کرده بود، با هدف جلب حمایت بین‌المللی شروع شده است.
انجام این مذاکرات، بلافاصله بعد از مذاکرات مستقیم با آمریکا در دوحه، نشانه‌ای از افزایش تلاش‌های دیپلماتیک طالبان است.
این گروه ۲ ماه قبل، بعد از چند هفته، پیش‌روی‌های سریع در سراسر کشور، بدون مقاومت وارد کابل پایتخت افغانستان شد و در پی خروج کامل نیروهای آمریکایی، بعد از ۲۰ سال دوباره حکومت را در دست گرفت. آنها این‌بار به خوبی اهمیت روابط بین‌الملل و مشروعیت جهانی را می‌دانند و متوجه شده‌اند بدون حمایت جهانی، نمی‌توانند از بروز فاجعه اقتصادی در این کشور جلوگیری کنند.
اوضاع در افغانستان چنان نگران‌کننده است که دیروز آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل هم برای چندمین‌بار درباره بروز فاجعه انسانی در این کشور هشدار داد و از کشورهای جهان خواست تا برای جلوگیری از فروپاشی اقتصاد افغانستان، به مردم این کشور کمک کنند. امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجه افغانستان، پیش از مذاکرات دیروز، ابتدای هفته در دوحه در مقابل مقامات آمریکایی نشسته و از آنها درخواست کمک و مساعدت کرده بود.
به‌گزارش الجزیره، یک مقام وزارت خارجه آمریکایی درباره این نشست گفته است که طالبان، حرفه‌ای و بی‌پرده مذاکره کرده و درباره مسائل مختلف با طرف آمریکایی صحبت کرده است. طرف آمریکایی گفته است که در این مذاکرات درباره امنیت و نگرانی‌هایش در مورد تروریسم، حقوق بشر و مسائل دیگر صحبت کرده است.
نمایندگان طالبان گفته‌اند که در مجموع این دور از مذاکرات، که نخستین نشست رسمی ۲ طرف بعد از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان به‌شمار می‌رود، مثبت بوده است. هدف اصلی طالبان در آن مذاکرات، همچون مذاکراتی که با اتحادیه اروپا شروع شده، درخواست کمک و مساعدت مالی بوده است.
هیأت طالبان در این ملاقات از طرف آمریکایی خواسته بود تا تحریم‌های اقتصادی علیه طالبان را لغو کند و حدود ۱۰ میلیارد دلار دارایی افغانستان را آزاد کند.
طالبان به‌شدت نیازمند آزادسازی منابع مالی افغانستان در خارج از این کشور است. قطع دسترسی افغانستان به نهادهای مالی بین‌المللی مانند صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی این کشور را به‌شدت با بحران نقدینگی مواجه کرده است و شرایط روزبه‌روز سخت هم می‌شود.
این گروه گفته است که باید به منابع دسترسی داشته باشد تا حقوق کارمندان دولت را بدهد و با ارائه خدمات، جلوی بحران انسانی این کشور را بگیرد. مشکل نقدینگی همچنین به‌شدت باعث افزایش قیمت مواد غذایی شده است.
بعد از مذاکرات دوحه، نه طالبان و نه آمریکا هیچ‌کدام درباره رسیدن به توافق اظهارنظر نکرده‌اند. آمریکا گفته است که طالبان را با رفتارهایش قضاوت خواهد کرد، نه با وعده‌هایش.
متقی در سخنرانی‌ای که در مرکز مطالعات بشردوستانه قطر برگزار کرده درباره مذاکره با غرب گفته است: «این هفته با نمایندگان اتحادیه اروپا ملاقات خواهیم کرد. ما نشست‌های مثبتی با نمایندگان دیگر کشورها داریم و خواهان روابط مثبتی با تمام دنیا هستیم و به روابط بین‌المللی متعادل اعتقاد داریم. ما معتقدیم که روابط متعادل می‌تواند افغانستان را از بی‌ثباتی نجات دهد.»
متقی گفته است که پیش از نشست رسمی با اتحادیه اروپا، با مقامات آلمانی و برخی اعضای پارلمان انگلیس در دوحه دیدار کرده است.
این نشست‌ها و ملاقات‌ها، علاوه‌بر جلب کمک‌های مالی، با هدف کسب مشروعیت هم انجام می‌شود. رویکرد دنیا به طالبان همچنان بدبینانه است و با توجه به سابقه سیاه پیشین این گروه در اداره افغانستان، بسیاری از کشورها، به‌خصوص در غرب، نسبت به رویکرد جدید این گروه تردید دارند. طالبان هم با علم به اینکه بدون کسب مشروعیت بین‌المللی موفق نخواهد شد از کمک‌های بین‌المللی بهره ببرد، سعی کرده چهره‌ای منطقی و دلسوز از خود نشان دهد. دیروز همزمان با برگزاری نشست، اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا از ارائه بسته کمک یک میلیارد یورویی به افغانستان خبر داد. به گزارش بلومبرگ، او در توییتر نوشته است که این بسته امدادی، برای برطرف کردن نیازهای بنیادین مردم افغانستان و کمک به کشورهای همسایه آن تصویب شده است. فن در لاین گفته است که این بسته امدادی را در نشست گروه ۲۰ مطرح خواهد کرد. میزبان امسال نشست گروه ۲۰ ایتالیاست اما اختلاف نظر برخی کشورها درباره طالبان، برگزاری آن را به یک چالش تبدیل کرده است.
اما این نگرانی بزرگ وجود دارد که شرایط در افغانستان، خیلی زودتر از آنکه پروژه دیپلماتیک طالبان نتیجه دهد به نقطه غیرقابل‌بازگشت برسد. به همین خاطر است که گوترش دیروز درباره وضعیت در این کشور هشدار داد و از دنیا خواست به این کشور کمک کنند تا مشکل نقدینگی‌اش را حل کند.
به‌گزارش رویترز، گوترش دیروز در صحبت‌هایش در مقر سازمان ملل گفته است: «بحران بر زندگی ۱۸ میلیون نفر، یعنی نیمی از جمعیت کشور اثر می‌گذارد.» او گفته است با توجه به فرارسیدن زمستان در افغانستان، کمک‌ها هرچه زودتر باید به افغانستان سرازیر شود. گوترش گفته اقتصاد افغانستان که در ۲۰ سال اخیر با کمک‌های خارجی سرپا مانده بود، قبل از طالبان هم به‌خاطر خشکسالی و همه‌گیری کرونا ضربه‌های سختی خورده بود.
او با تأکید بر این که کشورها باید راهی پیدا کنند تا ارسال پول از کانال طالبان انجام نشود، گفته است: «من از دنیا می‌خواهم تا اقدام کند و به اقتصاد افغانستان نقدینگی تزریق کند تا جلوی فروپاشی آن را بگیرد.»
او همچنین گفته است این کمک‌ها باید فارغ از تصمیم دولت‌ها برای به رسمیت شناختن طالبان به افغانستان ارسال شود. به گفته گوترش، یک روش تزریق نقدینگی به افغانستان خارج از کانال طالبان، دادن مستقیم پول به مردم توسط آژانس‌های سازمان ملل و گروه‌های بین‌المللی حقوق بشری است.
گوترش در عین حال گفته است که این طالبان است که باید راهی برای خروج از این بن‌بست پیدا کند.
انتقاد از وعده‌های دروغین طالبان درباره زنان
دبیرکل سازمان ملل از طالبان به‌خاطر وعده‌های دروغینش درباره حقوق زنان و دختران به‌شدت انتقاد کرده است. به گزارش الجزیره، آنتونیو گوترش همزمان با درخواست از جامعه جهانی برای کمک اقتصادی به افغانستان، گفته است: «من مشخصا از اینکه می‌بینم وعده‌های داده شده به زنان و دختران افغان توسط طالبان عملی نشده‌اند نگرانم. قویا از طالبان می‌خواهم که وعده‌های خود به آنها را عملی کند و به تعهدات خود ذیل حقوق بشر و قوانین بین‌المللی عمل کند.» طالبان به پسران اجازه داده است که به مدارس بازگردند اما همچنان میلیون‌ها دختر نوجوان منتظر بازگشت به مدارس هستند. این گروه در کابینه دولتش هم حتی از یک زن استفاده نکرده است. گوترش همچنین گفته است: «وعده‌های دروغین به آرزوهای بربادرفته دختران و زنان افغان منجر خواهد شد. آنها باید در کانون توجه باشند.»