به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از تسنیم، روز گذشته سردار سرلشکر محمدباقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح درنشستی با مسئولان نهادهای ایرانی درمسکو به موضوع خریدهای نظامی ایران از روسیه پرداخت و گفت که قرارداد خریدتجهیزاتی نظیر هواپیماهای جنگنده، جت آموزشی و بالگردهای رزمی از روسیه منعقد شده و قرار است در این سفر درباره اجرایی شدن آن مذاکره شود.
روابط ایران با روس‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی بویژه در حوزه نظامی وارد مرحله جدیدی شد و بعد از دفاع مقدس و در سال‌های انتهایی دهه ۶۰ و ابتدای دهه ۷۰ ایران یک قرار داد نظامی به ارزش ۱۰ میلیارد دلار با روسیه منعقد کرد که در نتیجه آن تسلیحاتی نظیر جنگنده‌های میگ ۲۹، سوخو ۲۴ تانک‌های تی ۷۲ وزیردریایی‌های کلاس کیلو خریداری شد.
این همکاری در حوزه نظامی بعدها نیز ادامه یافت که به خرید تعدادی تجهیزات نظامی -از تسلیحات انفرادی گرفته تا برخی سامانه‌های پدافندی و راداری و حتی کامیون‌های نظامی کاماز- توسط ایران انجامید.
در این میان، پر بحث‌ترین قرارداد نظامی ایران و روسیه در سال‌های گذشته، پرونده خرید سامانه پدافندی اس ۳۰۰ بود که علی رغم پرداخت پول خرید، با امتناع روسیه مواجه و نهایتا با شکایت ایران، چند سال بعد در سال ۱۳۹۶ به ایران تحویل شد.
خرید جنگنده‌های جدید از روسیه نیز از چند سال قبل به یکی از پر بحث‌ترین گمانه‌زنی‌های فضای رسانه‌ای کشور در حوزه نظامی تبدیل شد.
ناوگان هوایی ارتش ایران در سال‌های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تماما از تجهیزات غربی بخصوص آمریکایی بهره می‌برد و با پیروزی انقلاب و قطع روابط ایران و آمریکا، کم کم کشورمان برای رفع نیازهای خود در حوزه هوایی به سمت خرید از شرق نیز متمایل شد.
در این میان، خرید جنگنده‌های جدید بخصوص جنگنده سوخو۳۰ از روسیه یکی از محتمل‌ترین خریدهای سال‌های اخیر بود که در تحلیل‌های نظامی به آن پرداخته شد.
خبر احتمال خرید این جنگنده توسط ایران را اولین بار سورنا ستاری معاون علمی رئیس جمهور به شکل علنی در جریان بازدید از نمایشگاه ماکس روسیه در سال ۱۳۹۴ اعلام کرد.
یک سال بعد، سردار دهقان وزیر دفاع وقت نیز گفت که در جریان سفر به مسکو، درباره خرید جنگنده سوخو ۳۰ اس‌ام و تانک تی ۹۰ نیز مذاکره خواهد شد.
در همین سال علی اکبر ولایتی مشاور بین الملل رهبر انقلاب هم در گزارش سفر خود به مسکو گفته بود که روسیه حاضر است به ما جنگنده سوخو ۳۰ بفروشد.
جنگنده چند ماموریتی سوخوی ۳۰ در حقیقت گونه بسیار ارتقاء یافته از هواپیمای سوخوی ۲۷ روسیه است.
حدود ۱۲ مدل از جنگنده سوخوی ۳۰ ساخته شده و به غیر از نیروی هوایی روسیه، در ارتش‌های ۱۰ کشور دیگر جهان مشغول به خدمت است.
در حال حاضر و بر اساس اطلاعات موجود، مدل‌های MK، M2 و SM از این جنگنده در روسیه در حال تولید است
که البته مدل MKI این جنگنده که مخصوص نیروی هوایی هندوستان طراحی شده است
علاوه بر اینها، در سال ۹۶ نیز امیر پوردستان جانشین وقت فرمانده کل ارتش در گفتگویی درباره خرید جنگنده سوخو ۳۰ اظهار داشت: با طرف روسی صحبت و موافقت شد اما قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل مانع شد که این کار انجام شود. اما رایزنی‌ها با طرف روسی برای کسب موافقت جهت خرید جنگنده سوخو ۳۰ را در سال‌های آتی ادامه می‌دهیم.
اگرچه مقامات رسمی در صحبت‌های خود به موضوع خرید جنگنده سوخو۳۰ اشاره می‌کردند ولی در فضای رسانه‌ای و غیررسمی سخن از برخی نمونه‌های دیگر نظیر سوخو۳۵ نیز به میان می‌آید که فعلا همه آن‌ها در حد گمانه‌زنی هستند.
آنطور که سردار باقری گفته، خریدهای ایران منحصر به جنگنده نبوده و خرید انواع بالگردها و هواپیماهای جت آموزشی نیز در دستور کار قرار دارد. اگرچه تاکنون مشحصا به نوع خریدها اشاره نشده، ولی ایران پیش از این نیز تعدادی بالگرد میل ۱۷ را از روسیه خریداری کرده و حالا در فضای مجازی برخی کاربران به احتمال خرید بالگرد میل ۲۸ و یا جت آموزشی یاک نیز اشاره کرده اند.
تحریم‌های تسلیحاتی ایران روز یکشنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۹ (۱۸ اکتبر ۲۰۲۰) بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل و به عنوان یکی از بندهای معاهده برجام لغو شد و حالا احتمال دسترسی کشورمان به تجهیزات جدید بیشتر شده است.
امیر روحانی مدیر عامل شرکت پشتیبانی و نوسازی بالگردهای ایران نیز طی مصاحبه‌ای گفته بود که قرار است ایران به قطب منطقه‌ای تعمیر بالگردهای شرقی تبدیل شود.
کارشناسان حوزه نظامی معتقدند خرید تجهیزات رزم هوایی آنهم در فضایی که اکثر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در حال تجهیز ناوگان هوایی خود هستند، می‌تواند تا حدودی موازنه قدرت هوایی را به نفع ایران تغییر دهد.
با این تفاسیر باید منتظر روزهای آینده بود و دید که آیا ایران علاوه بر جنگنده و بالگرد قصد خرید تجهیزات دیگری نیز از روسیه دارد یا خیر؟