همشهری- حمیدرضا رسولی: در روزهایی که هر بار خبرهای تازه‌ای درباره حیوان‌آزاری در تهران به گوش می‌رسد، خیلی از مردم به اینجا می‌آیند تا نژادهای مختلف گربه را از نزدیک ببینند و آنها را در آغوش بکشند. موزه گربه‌های ایرانی که از دو سال قبل و با هدف به‌چالش‌کشیدن ترس انسان در برابر این حیوانات اهلی کارش را شروع کرد، نخستین نمونه در کشور است و شاید تنها موزه‌ای باشد که به یک حیوان خاص تعلق دارد. بابک اکبری، یکی از گردانندگان اصلی این موزه، به‌اتفاق خانواده‌اش موزه گربه‌های ایرانی را راه انداخته تا علاقه به گربه‌های ایرانی را به یک کار متفاوت بدل کند.
یک موزه متفاوت
بیش از دوسال از عمر تاسیس موزه گربه‌های ایرانی سپری نشده اما اگر در خیابان وصال شیرازی نشانی‌اش را بجویید همه اهالی کوچه‌ای بن‌بست و خانه‌ای با نمای آجری را نشان می‌دهند؛ خانه‌ای با حیاط کوچک و دیوارهایی که هر گوشه‌اش تصویری از گربه روی آن نقاشی شده و می‌خواهد قصه گربه‌های ایرانی را روایت کند. در ورودی خانه شاید نتوانید گربه‌ها را تماشا کنید اما از کارکنان موزه که بپرسید یک‌راست شما را به طبقه بالا می‌برند و آنجاست که بی‌واسطه با انبوه گربه‌های ایرانی روبه‌رو می‌شوید. تاسیس موزه گربه‌های ایرانی هم حاصل ذوق بابک اکبری است که می‌گوید همه‌چیز از نفوذ یک گربه به کتابفروشی‌اش در شهرک اکباتان شروع شده است؛ «چند روز بعد از راه‌اندازی کتابفروشی، گربه‌ای پشمالو با پوزه‌ای سفید روی فن‌کوئل داخل فروشگاه خوابید. گربه را بغل کرده و به‌آرامی به بیرون منتقل کردیم اما فردای آن روز دوباره آمد و سر جای قبلی خوابید. این ماجرا تا یک هفته ادامه داشت تا اینکه متوجه شدیم این گربه در آرایشگاه همسایه زندگی می‌کند و برای خواب بعدازظهر به کتابفروشی ما می‌آید.» قصه تهیه غذا برای گربه‌ها و سروسامان‌دادن گربه‌های سرگردان درست از همین‌جا شروع شد و به تاسیس موزه‌ای انجامید.
جایی برای دفاع از حقوق حیوانات
موزه گربه‌های ایرانی مدتی بعد از تاسیس، ثبت میراث شده و به سرانجام رسیدن محصول مشترک خانواده بابک اکبری است. علاقه آنها به تهیه غذا برای گربه‌ها و نگهداری از آنها در نهایت به سروشکل‌گرفتن چنین موزه منحصربه‌فردی منجر شده و ممکن است به یک الگوی تمام‌عیار برای راه‌اندازی موزه سایر حیوانات اهلی بدل شود. او می‌گوید: «بعد از مدتی دوستان هر آنچه را می‌دیدند که با گربه مرتبط است به ما خبر می‌دادند. یک روز برای ما پاکت‌نامه‌ای با طرح گربه می‌آوردند و روز دیگر کارت‌پستالی با طرح گربه به ما هدیه می‌دادند. مرحله بعدی جست‌وجوی گربه در ادبیات فارسی و ادبیات عامه و پیداکردن تاریخچه گربه در ایران بود. یک‌بار یکی از دوستان برای‌مان تعریف کرد که در سفر به کشور چک به موزه گربه‌ها سر زده. ما هم در موتورهای جست‌وجوگر سرچ کردیم و به این نتیجه رسیدیم که کشورهایی مثل هلند، روسیه و مالزی هم موزه گربه دارند. با شک و تردید به میراث فرهنگی رفتیم و دست بر قضا، کارشناسان میراث فرهنگی از ایده راه‌اندازی موزه گربه ایرانی استقبال کردند.» ایده اصلی گردانندگان موزه گربه‌های ایرانی از همان ابتدا این بود که خانه‌ای قدیمی را تبدیل به محل زندگی فردی از طبقه متوسط جامعه کنند که خانه‌اش علاوه بر اینکه نشانه‌های فرهنگ اصیل ایرانی را دارد، در و دیوارش مملو از تمبر و مجسمه گربه باشد و تعدادی گربه هم در آن خانه زندگی کنند. خانه‌ای با این مختصات در حوالی خیابان وصال شیرازی پیدا می‌شود و گردانندگان موزه بعد از بازسازی، آن را به موزه گربه‌های ایرانی بدل می‌کنند تا جایی باشد برای دفاع از حقوق حیوانات و هم داستان گربه در تاریخ و ادبیات ایران را برای بازدیدکننده‌ها روایت کند.
آمیخته با شعر و ادبیات
قبل از ورود به اتاق مخصوص گربه‌ها، باید کیسه‌هایی را که مخصوص کفش است و کنار درِ ورودی قرار دارد، روی کفش‌های‌تان بکشید و تا وقتی نزدیک گربه‌ها باشید، نمی‌توانید آنها را از پایتان دربیاورید. ساختمان دوطبقه این موزه شما را به یک ماجراجویی تمام‌عیار فرامی‌خواند. طبقه اول موزه مملو از تمبرهایی با طرح ونقش‌های گربه از کشورهای مختلف است. تنوع و تکثر این تمبرها بیانگر پیوند تاریخی هرکدام از این کشورها با نژادهای مختلف گربه است. روی دیوار راهرو هم تابلوهای قدیمی‌ای که موضوع اصلی آنها گربه است نصب شده. این قسمت از موزه حاصل ذوق عکاسانی است که گربه‌ها را سوژه اصلی کارشان قرار داده‌اند. اکبری درباره این بخش موزه می‌گوید: «حدود ۸۰۰ تمبر گربه را طی سال‌ها جمع‌آوری کردیم. از بین آنها هرکدام که گرافیک بهتری داشت و همچنین پازل نژاد گربه‌ها را تکمیل می‌کرد بزرگ کردیم که روی دیوارها نصب است.» طبقه دوم موزه انگار به دنیای دیگری تعلق دارد و پای افراد پانزده ساله تا سالخورده‌ها را به این ساختمان باز کرده است. بعد از ورود به اتاق‌های طبقه دوم، آنچه توجه هر بازدیدکننده‌ای را جلب می‌کند، تابلوهایی رنگارنگ از اشعار و داستان‌سرایی‌های عبید زاکانی در کتاب «موش و گربه» است.
قوانین موزه
موزه گربه‌های ایرانی مثل همه موزه‌های دیگر تابع قوانین خاصی است و برای ورود به موزه باید یک‌سری دستورات بهداشتی را که کمی سختگیرانه است رعایت کنید. هنگام ورود به موزه یادتان باشد که گربه‌ها را نوازش و بغل نکنید، مگر با تمایل خودشان چون انتقال برخی بیماری‌ها از انسان به حیوان گاهی به مرگ آنها منجر می‌شود. یکی دیگر از مواردی که مسئولان موزه روی آن تأکید دارند این است که بر رفتار کودکان با گربه‌ها نظارت کنید؛ چون گربه‌ها عروسک یا وسیله بازی نیستند. غذای گربه‌ها با غذای انسان‌ها به‌کلی متفاوت است و به هیچ عنوان نباید از غذای خودتان به گربه‌ها بدهید. گربه‌ها به حدود ۲۰ ساعت خواب در شبانه‌روز نیاز دارند و سروصدای بلند، خواب گربه‌ها را مختل می‌کند. بنابراین از حرف‌زدن با صدای بلند هنگام بازدید از موزه پرهیز کنید. سلفی‌گرفتن با گربه‌ها ایرادی ندارد اما فراموش نکنید که گربه‌ها به نور فلش دوربین واکنش عصبی نشان می‌دهند و هنگام عکس‌گرفتن نباید فلش بزنید.