همشهری آنلاین، فرشته رضایی: سیل روزهای آخر هفته گیلان از صبح روز چهارشنبه (۲۸ مهر) کل استان را درگیر کرد و موجب بالاآمدن آب رودخانه‌ها، طغیان آب و تخریب حجم زیادی از زیرساخت‌های جاده‌ای شد و ۲ نفر از شهروندان این استان را به کام مرگ کشاند. مدیرکل بحران گیلان در گفت‌وگو با همشهری درباره سیل اخیر گفت: افزایش بارندگی در آخر هفته گذشته منجر به جاری‌شدن سیل و طغیان تمام رودخانه‌های استان در شهرستان‌های آستارا، تالش، رضوانشهر، ماسال، فومن، شفت، صومعه‌سرا، رشت، سیاهکل، لاهیجان، آستانه‌اشرفیه، لنگرود، املش و رودسر شد.
تکرار حادثه
امیر مرادی با اشاره به مرگ ۲نفر در گیلان گفت: با وجود اینکه مدیریت بحران استان و دستگاه‌های امدادی و خدماتی در مناطق پرخطر و درگیر سیل در حالت آماده‌باش بودند اما سیل منجر به فوت ۲ گیلانی شد. این ۲ حادثه روز پنجشنبه در ماسال و صومعه‌سرا اتفاق افتاد و در هر ۲ حادثه بی‌احتیاطی، عامل اصلی بود. براساس شواهد و گفته حاضران و نیروهای امدادی در صحنه، تذکر لازم به این فرد داده شده بود، اما اصرار راکب موتور به حرکت در هوای بارانی و از روی پلی که درگیر سیل و طغیان بود منجر به فوت این عزیز شد. البته یک شهروند دیگر صومعه‌سرایی در جریان سیل مفقود شده است و گروه‌های امدادی هنوز موفق به پیداکردن وی نشدند. در ماسال نیز زنی ۷۰ساله به دلایلی نامشخص داخل رودخانه افتاده است که تیم امدادی جسد وی را پیدا کردند. وی با اشاره به گزارش هشدار نارنجی هواشناسی مبنی بر بارندگی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰میلی‌متر در گیلان گفت: حجم بارندگی طی مدت ۴۸ساعت از میزان پیش‌بینی‌شده هواشناسی فراتر رفت و به ۲۷۰میلی‌متر بارندگی در غرب و شرق استان رسید.
پل‌های تخریب‌شده افتتاح نشد
مدیرکل بحران گیلان با بیان اینکه بسیاری از زیرساخت‌ها، راه‌ها و پل‌ها در جریان سیل اخیر آسیب دیده‌اند، می‌گوید: تا چند سال دیگر باید شاهد مرگ و جان‌باختن افراد باشیم؟ چرا پیش از وقوع این حوادث دستگاه‌ها نسبت به پیشگیری اقدام نمی‌کنند؟ مرادی با اشاره به حوادث سال۹۷ در گیلان پس از سیل توضیح می‌دهد: در این حوادث چند پل در فومن، صومعه‌سرا، تالش و... کاملا تخریب شدند که با وجود گذشت ۳ سال حتی یکی از این پل‌ها هم افتتاح نشده است. فقط چند پل آبنما ساخته‌اند که آن هم برای عبور موقت مردم محلی است نه استفاده دائمی. بنابراین سیل منجر به تخریب آنها هم می‌شود چون مستحکم نیستند.
وی ادامه می‌دهد: از سوی دیگر، هنوز اعتبار سال۹۷ مدیریت بحران اختصاص پیدا نکرده است و دستگاه‌ها برای پیگیری این اعتبار ورود و مطالبه نمی‌کنند. از طرفی پیمانکارانی برای پروژه‌ها انتخاب می‌شوند که توان لازم اجرایی و مالی ندارند و مدام چشم به راه اعتبار دولت هستند. هم‌اکنون هزینه اتمام یک پل حدود ۱۰۰میلیارد تومان است.
۱۰پروژه نیمه‌تمام در مدیریت بحران
مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان با بیان اینکه حداقل ۱۰پروژه نیمه‌تمام در حوزه مدیریت بحران وجود دارد که اغلب شامل پل‌هاست، می‌گوید: متأسفانه درون استان هم‌افزایی لازم برای دریافت اعتبار و رفع مشکل رودخانه‌ها اعم از لایروبی و گابیون‌بندی وجود ندارد. در سال‌های اخیر هم بدون توجه به هشدارها، ساخت و سازهای بسیاری در حریم رودخانه‌ها انجام شده است و دستگاه‌های ذیربط اعلام می‌کنند بودجه‌ای برای رفع این مشکل ندارند و باز هم چشم انتظار اعتبار مدیریت بحران هستند. مرادی با تأکید بر اینکه سیل هر لحظه ما را غافلگیر می‌کند و رودخانه‌های گیلان دیگر گنجایش سیل را ندارند، سیل اخیر در غرب گیلان را نادر توصیف کرد و گفت: روز پنجشنبه سیل در پونل با دبی۴۰۰ گزارش‌شده که بسیار نادر بوده است و در این رودخانه هر ۲۰۰سال یک‌بار این اتفاق رقم می‌خورد.
وی با بیان اینکه رودخانه‌های ماسوله رودخان، پیش رودبار، پل سه‌خواهران، سفیدرود، امامزاده ابراهیم، رودبار چیره، پل بداب، شفارود و گشت رودخان در روز گذشته سیلابی و دچار خسارت شدند، می‌افزاید: برای ترمیم این خرابی‌ها نیازمند تخصیص حداقل ۱۰۰میلیارد تومان اعتبار هستیم تا اقداماتی مثل دیواره سازی، کف بندی رودخانه ها و ساخت پل‌ها را انجام دهیم. لازم است دستگاه های مرتبط ازجمله آب منطقه ای و راهداری با پیگیری تخصیص اعتبار، خسارت ها را جبران کنند.
کاهش دما در نوار شمالی
بارندگی و کاهش دما فقط به گیلان نرسیده است و طبق اعلام رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران، دما تا ۱۰درجه در نوار شمالی کاهش یافته و سامانه بارشی جدید به کشور وارد شده است. به‌گفته صادق ضیاییان، آذربایجان‌غربی و آذربایجان شرقی، اردبیل، استان‌های ساحلی خزر، خراسان شمالی و شمال خراسان رضوی شاهد وقوع بارندگی، رعد و برق و وزش باد شدید موقت هستند.
توفان شن در جنوب شرقی
در عین حال که نوار شمالی کشور درگیر سیلاب و بارش هستند، در روزهای پنجشنبه و جمعه آخر هفته (۲۹ و ۳۰مهر) نوار شرقی کشور به‌ویژه در منطقه زابل باد شدید منجر به خیزش گرد و خاک، کاهش کیفیت هوا و دید افقی در این مناطق شد. مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان با بیان اینکه وزش باد شدید و گردوخاک از عصر پنجشنبه در شمال استان شروع شده است به همشهری می‌گوید: این گرد و خاک روز جمعه به توفان گردوخاک و شن تبدیل شد و شعاع دید افقی در ۲شهر را به زیر هزار متر کاهش داد.
محسن حیدری با بیان اینکه بیشینه سرعت توفان در زابل به ۱۰۴کیلومتر بر ساعت و در زهک به ۸۶کیلومتر بر ساعت رسیده است، می‌افزاید: توفان شن موجب شد تا صبح دیروز(جمعه) کمینه دید افقی در فرودگاه زابل به ۷۰۰متر و در هواشناسی زهک به ۸۰۰متر کاهش یابد. به‌گفته وی، براساس آخرین خروجی نقشه‌های پیش‌یابی و مدل‌های جوی، وزش بادهای شمالی تا امروز(شنبه) در شمال استان ادامه دارد اما از شدت گرد و خاک کاسته می‌شود.